گروه اجتماعی یکتاپرس؛ شیوع کرونا در کشور در ۱۴ ماه و نیم گذشته، کودکان بسیاری را یتیم کرده و زنان بسیاری را به زن سرپرست خانوار تبدیل کرده است. این بیماری، براساس برآوردهای رسمی و غیررسمی جان ۱۱۰ تا ۱۶۰ هزار ایرانی را گرفته و آسیبهای زیادی را برای خانواده آنها به همراه داشته است.
۱۱۰ تا ۱۶۰ هزار ایرانی خانواده ایرانی، عزادار کرونا
از ۳۰ بهمن ۹۹ تا ۱۴ اردیبهشت ۱۴۰۰، براساس آمار رسمی وزارت بهداشت، مجموعا ۷۳ هزار و ۲۱۹ نفر از ایرانیان بر اثر ابتلا به کرونا جان خود را از دست داده اند. این در حالی است که مهر سال گذشته، ایرج حریرچی، معاون کل وزارت بهداشت اعلام کرد که بسته به شرایط هر استان، آمار واقعی فوتیهای کرونا را باید بین ۱.۵ تا ۲.۲ برابر آمار رسمی در نظر گرفت.
بر این اساس، میتوان گفت کووید ۱۹ تا کنون جان ۱۱۰ تا ۱۶۰ هزار نفر در کشورمان را گرفته است و به عبارت دیگر، بین ۱۱۰ تا ۱۶۰ هزار خانواده در کشورمان در ۱۴ ماه و نیم گذشته به صورت ناگهانی عزادار شده اند و البته به دلیل محدودیتهای ناشی از شیوع کرونا نتوانسته اند به درستی برای عزیزان از دست رفته خود سوگواری کنند.
نکته دیگر این است که براساس آمار رسمی وزارت بهداشت در مهر ۹۹، حدود ۲.۲ درصد از جان باختگان ناشی از کرونا را افراد بین ۱۹ تا ۳۰ سال تشکیل میدهند، ۷.۲ درصد از آنها افراد بین ۳۱ تا ۴۵ سال هستند، ۱۸.۲ درصد فوت شدگان کرونایی اشخاص بین ۴۶ تا ۶۰ سال هستند، ۴۵.۵ درصد از آنها را افراد بین ۶۱ تا ۸۰ سال تشکیل میدهند و ۲۴.۶ درصد از جان باختگان ناشی از کرونا نیز در سنین بالای ۸۱ سال قرار دارند.
بر این اساس میتوان گفت با وجود این که بیش از ۷۰ درصد جان باختگان ناشی از کرونا افراد بالای ۶۱ سال بوده اند که عمدتا قشر بازنشسته را تشکیل میدهند، اما حدود ۳۰ درصد از فوتیهای کرونایی یعنی بین ۳۳ تا ۴۸ هزار نفر، افرادی بوده اند که در سن فعالیت شغلی و اجتماعی قرار داشتند.
قاعدتا بخشی از این افراد نیز زنان یا مردان سرپرست خانوار بوده اند که وقتی بر اثر ابتلا به کرونا جان خود را از دست داده اند، خانواده شان دچار آسیبهای اقتصادی فراوانی شده اند. بر این اساس میتوان گفت کرونا هم باعث شده است که به خیل عظیم زنان سرپرست خانوار اضافه شود و هم دهها یا صدها هزار کودک یتیم را در سراسر کشور به جا گذاشته است. علاوه بر این، شیوع کرونا در کشورمان آسیبهای اقتصادی و اجتماعی دیگری را برای نهاد خانواده در پی داشته است که این آسیبها را در گفتگو با دکتر جعفر بای، آسیب شناس اجتماعی بررسی کردیم.
۱۳۵ هزار خانواده پرپر شده در ایران
کرونا در شرایطی بروز پیدا کرد که انسانها تصور نمیکردند مانند گذشته بیماریهای همه گیر در سطح جهان شیوع یابد؛ چراکه رشد دانش بشری به نقطهای رسیده بود که تصور انسانها این بود جهان دیگر شاهد مرگ دسته جمعی افراد بر اثر ابتلا به یک بیماری نخواهد بود.
در ایران نیز تا امروز شاهد آن بوده ایم که براساس آمارهای رسمی و غیررسمی به طور متوسط حدود ۱۳۵ هزار نفر بر اثر ابتلا به این ویروس منحوس جان باخته اند. این رقم شاید در ابتدا اندک به نظر برسد، اما با نگاهی دقیق تر، مشاهده میکنیم که این تعداد مرگ، یعنی ۱۳۵ هزار خانواده در ۱۴ ماه و نیم گذشته پر پر شده اند و آرزوهایشان بی سرانجام مانده است. در واقع، میتوان گفت شیوع کرونا باعث شد که ۱۳۵ هزار خانواده یا به طور کل متلاشی شوند یا دچار ضعف شوند که این ضعف در کارکرد آنها تاثیر نامطلوبی خواهد گذاشت.
هزار انسانی که در کشورمان جان خود را بر اثر ابتلا به کرونا از دست داده اند، کسانی بوده اند که آرمانها و آرزوهای بسیاری داشتند و بسیاری از آنها، عناصری بودند که در جامعه نقش آفرین بوده اند و کرونا این افراد و تمام ایدههایی را که آنها برای پیشرفت جامعه داشتند، از جامعه گرفت.
حتی سالمندانی هم که بر اثر ابتلا به کرونا جان خود را از دست داده اند، حتما عزیزان خانوادههایی بوده اند که میتوانستند در حفظ استحکام این خانوادهها و انتقال تجربه به جوان ترها نقش ایفا کنند و مرگ این افراد بر اثر ابتلا به کرونا باعث شده است که پیوندهای خانوادگی میان خانوادههای این سالمندان گسسته شود.
آسیبهای شیوع کرونا بر پیکر نهاد خانواده
این پژوهشگر حوزه اجتماعی معتقد است که با توجه به نقش و اثرگذاری هرکدام از فوت شدگان ناشی از کرونا بر خانواده شان، قطعا فوت دهها هزار نفر در ایران بر اثر ابتلا به کووید ۱۹ موجب ایجاد تزلزل و دگرگونی همه جانبه در خانوادههای بسیاری شده است؛ بخصوص که بخش زیادی از این افراد، پدر نان آوری بوده اند که با فوت آنها، فرزندان یتیم و زنان سرپرست خانوار بسیاری در نهاد خانواده آنها به جای مانده است.
حدود ۱۳۵ هزار قربانی کرونا به معنی یتیم شدن دهها هزار کودک در کشور است که در نظام تربیتی و روند رشد آنها اختلالات زیادی ایجاد میشود و ممکن است آنها را در مسیر نادرستی قرار دهد و حتی برخی از این کودکان را به کودک کار تبدیل کند. در این میان، به جای ماندن دهها هزار زن سرپرست خانوار بر اثر شیوع کرونا، بدون شک باعث بروز مشکلات، انحرافات، آسیبها و معضلات فراوانی در سطح جامعه میشود.
قطعا بسیاری از این جوانان افراد پرکار و قدرتمندی بوده اند که یا خانواده تشکیل داده بودند یا در شرف تشکیل خانواده بودند؛ این جوانان، امیدها و آرزوهای بسیاری داشتند و قطعا فوت آنها به عنوان مولدترین عناصر جامعه، ضربه مهلکی به بدنه اقتصاد کشور وارد کرده است.
در مجموع تمام افراد فوت شده بر اثر ابتلا به کرونا، علاوه بر نقشهای متعددی که در جامعه داشتند، در خانواده خود نیز نقش پدر، مادر، همسر یا فرزند را برعهده داشته اند و مطمئنا بروز فاجعه کرونا در کشور، آسیبهای زیای را بر پیکر نهاد خانواده وارد کرد.
بیکاری ۲ میلیون نفر بر اثر شیوع کرونا
شیوع این ویروس منحوس باعث ایجاد غمهای زیادی در سطح جامعه شد و ضمن بی سرپرست کردن بسیاری از خانواده ها، افراد زیادی را که مشغول زندگی پرنشاطی بوده اند، در مسیر خود متوقف کرد.
در این میان حتی خانوادههایی که هیچ کدام از اعضای آنها بر اثر ابتلای به کرونا فوت نکرده است، درگیر آسیبهای اقتصادی ناشی از شیوع این بیماری شده اند؛ بخصوص که برآورد میشود حداقل ۲ میلیون نفر بر اثر شیوع کرونا بیکار شدند و زندگی آنها از ریل حرکت بازایستاد.
کرونا پیوندهای فامیلی را گسست
کرونا باعث شد که در روابط فامیلی و نظام خویشاوندی اختلال ایجاد شود و ارتباطات چهره به چهره میان اعضای یک فامیل که میتواند موجب ایجاد شادی و نشاط در جامعه شود، به حداقل ممکن برسد.
کرونا باعث شد که زندگی خانوادگی و روابط فامیلی به نوعی از سکوت و رخوتی برسد که زندگی بشری حلاوت و لذت خود را از دست بدهد. بعد از آن هم تکرار آسیبهای روزمره ناشی از کرونا بر زندگی خانواده ها، باعث شد که افراد از سبک زندگی کرونایی خسته شوند و دچار خمودگی شوند.
علاوه بر این، تعطیل شدن بسیاری از رسومات خانوادگی و زیر پا گذاشتن بخش زیادی از سنتهای فرهنگی ایرانی در دوره کرونا باعث شد که بخش زیادی از پیوندهای فامیلی در دوره کرونا گسسته شود.
آسیب کرونا بر جامعه پذیری فرزندان
کرونا علاوه بر این که باعث تعطیلی مدارس شد و نوعی بحران آموزشی را در جامعه ما ایجاد کرد و بی سوادی پنهانی را برای نسل آینده ما به همراه داشت، کاهش مهارتهای اجتماعی در میان کودکان را به همراه داشت.
مسالهای که از نظر این آسیب شناس اجتماعی، میتواند به بار آمدن نسلی را به همراه داشته باشد که از مهارت مدیریت روابط خانوادگی خود برخوردار نباشند و به عبارت دیگر، تعطیلی مدارس در دوره کرونا باعث شد که روند جامعه پذیر شدن فرزندان ما دچار مشکلات عدیدهای شود.
علاوه بر این، زندگی یکنواخت اعضای خانواده در کنار یکدیگر در دوره قرنطینه خانگی موجب بروز اختلافات فراوانی شد؛ زیرا همان طور که کمبود حضور افراد در یک خانواده در کنار یکدیگر باعث ایجاد اختلافات گوناگونی میشود، افراط در حضور اعضای یک خانواده در کنار یکدیگر نیز باعث میشود که مشکلات زیادی در روابط خانوادگی پدید آید.
کرونا ادامه حیات را برای ایرانیان بسیاری مشکل کرد
تورم ویرانگر از یک سو و رکود نابودکننده اقتصاد و تعطیلات مصیبت بار واحدهای صنفی، بحرانهای فراوانی را برای آحاد جامعه ایجاد کرد و موجب کوچک شدن سفرههای خانوادهها شد؛ به نحوی که سبک غذا خوردن بسیاری از خانوادهها عوض شد و حتی شاهد سوء تغذیه در برخی خانوادهها بودیم.
کرونا باعث شد که ادامه حیات برای بسیاری از ایرانیان دچار مشکل شود و مشکلات اقتصادی زیادی بر زندگی آنها مستولی شود؛ این مشکلات ناامیدی فراورانی را در زندگی این افراد به جای گذاشت و آنها را دچار آسیبهای اجتماعی زیادی کرد؛ چراکه برخی افراد پناه بردن به آسیبهای اجتماعی در شرایط نبود امید در جامعه را تنها راه حل مشکلات خود میدانند.
انتهای پیام/