پیامدهای نرخ جدید خرید تضمینی گندم / عدم اعتماد کشاورزان به مدیریت دولت

به گزارش خبرنگار اقتصادی یکتاپرس، گندم از مهم‌ترین غلاتی است که جزو قوت غالب مردم جهان به شمار می‌رود. در ایران هم مصرف گندم در الویت قرار دارد.

سال 84 در زمان ریاست جمهوری احمدی نژاد، جشن خودکفایی گندم برگزار شد و کشاورزان برای تولید این محصول پر کاربرد انگیزه های کافی را به دست آوردند. اما رفته رفته تولید گندم در ایران با چرخش همراه شد. با روی کار آمدن دولت روحانی خودکفایی تولید گندم آرام آرام از بین رفت.

در گذشته حجم گندم فروخته شده به صورت خرید تضمینی به دولت، نیاز کشور را تامین می کرد. در سال 98 با وجود اینکه از لحاظ تولید به خودکفایی رسیده بودیم اما دولت نتوانست خرید تضمینی مطابق با تولید داشته باشد.

در سال 98 وزارت جهاد کشاورزی پیش بینی کرده بود که 10 میلیون تن خرید تضمینی خواهد داشت که تنها 7.7 میلیون تن از این محصول را خریداری کرد.

طبق گزارش ها، در سال 98 درحالی که نرخ خرید تضمینی هرکیلوگرم گندم در سال زراعی گذشته 1700 تومان تعیین شده بود. قیمت این محصول در کشور های همسایه بیش از 3000 تومان و هزینه واردات آن با ارز نیمایی بیش از 4000 تومان بود.

این الگوی مدیریت اشتباه دولت ادامه داشت تا به سال1400 رسید و خرید تضمینی گندم نسبت به سال گذشته با افزایش قیمت همراه بود و قیمت هر کیلوگرم گندم خرید تضمینی از 2 هزار و 500 تومان به پنج هزار تومان رسید.

وزیرجهاد کشاورزی پیش بینی کرد: امسال 12 میلیون تن گندم در کشور تولید شود که از این میزان بین هشت میلیون تا هشت میلیون و 250 هزار تن خریداری شود.

وی یادآورشد: سال گذشته نیز هشت میلیون و 250 هزار تن گندم از کشاورزان به شکل تضمینی خریداری شد.

خاوازی با بیان اینکه به‌طور تقریبی 80 درصد کشت دیم کشور گندم است، گفت: اکنون برنج و نیشکر رقیب گندم آبی هستند که با حذف رقبا 40 درصد از سطح زیر کشت گندم آبی است.

چالش ها جدید خرید تضمینی گندم

وزیر جهاد کشاورزی گفت: مقرر شد با عنایت به کمبود شدید بارندگی و حمایت از کشاورزان عزیز گندمکار، مبلغ هزار تومان به قیمت تضمینی گندم (4000 تومان) به عنوان جایزه تحویل، تقدیم شود.

کارشناسان معتقدند که این برنامه ریزی دولت قطعا چالش هایی هم در بخش تولید گندم ایجاد می کند. مهم ترین نکته ای که باید در این افزایش قیمت به آن توجه کرد در این مورد است که دولت هزار تومان افزایش قیمت را به عنوان جایزه تسریع در تحویل در نظر گرفته و در حقیقت نرخ واقعی خرید تضمینی نیست.

باتوجه به اینکه در چند سال اخیر دولت سو مدیریت های بسیاری در حوزه های مختلف اقتصادی داشت اکنون گندمکاران نگران هستند که متولیان خرید که فعلا شرکت بازرگانی دولتی است در زمان خرید محصول و تحویل پول اما و اگرهایی مطرح کنند و به زبان ساده با نرخ 5 هزار تومان گندم کشاورزان را محاسبه نکنند.

حسین شیرزاد، معاون سابق وزیر جهاد کشاورزی در آخرین یادداشت خود در اینباره نوشت: بطور سنتی در ایران، تجربه نمودن تورم‏های قیمتی بالا در کشور، برهم خوردن شرایط اقتصادی ناشی از تحریم و طغیان ویروس کرونا در کنار حذف نرخ ارز ترجیحی برای واردات نهاده ‏های کشاورزی از جمله انواع کود، ریز مغذی ها و سموم و تلاطم‏های ارزی هزینه تولید گندم را بالابرده است و آمیختگی توامان پیامدهای افزایش نرخ ارز و تورم انتظاری،جهش های قیمتی بالایی را در بازار غلات کشور بوجود آورده است.

شیرزاد تاکیید کرد: بی تردیدسرکوب قیمت داخلی گندم بویژه در یکسال گذشته، زیان انباشته سنواتی گندمکاران را افزایش داده و زارعین خرده پای گندمکار نیاز به حمایت های جدی دارند و با وجود قیمت بالای گندم در کشورهای همسایه( نزدیک به 9000 تومان) قاچاق به کشورهای همجوار ، ورود دلالان به فرآیند خرید گندم، جایگزینی گندم به جای خوراک دام و طیور، بازار سیاه و تغییر الگوی کشت گندم در برخی از مناطق کشور منجر شده است.

او در بخش دیگر از یادداشت خود بیان کرد: لذا با توجه به انتقال تورم جهانی بازار غلات به بازار گندم و نهاده های دام و طیور ایران، رشد هزینه تأمین غذا در دنیا و رشد نرخ فقر و گرسنگی جهانی، وضعیت نامساعد بارندگی و شرایط صعب اقلیمی و احتمال تشدید آن طی ماه های اخیر و ضرورت حفظ ذخایر استراتژیک ملی در شرایط کرونا، اگر تجدید نظر در قیمت تضمینی گندم خریداری شده از کشاورزان صورت نگیرد، بناچار مجبور به واردات بیش از 5 میلیون تن گندم در سال جاری خواهیم شد که پیآمدهای غیرقابل پیش بینی اجتماعی-اقتصادی بر جامعه کشاورزی و هزینه های ارزی سنگینی را برای اقتصاد ملی بدنبال دارد.

نگرانی کشاورزان از مدیریت دولت

کشاورزان در این چند سال اخیر از وعده های دولت خسته شده اند و اکثر کشاورزان تمایل بسیاری دارند که با واسطه محصولات خود را به فروش برسانند. آنها معتقدند که دولت هزینه های تولید را نادیده گرفته و نرخ دولتی قطعا نمی تواند هزینه های تولید را تامین کند.

یکی از کشاورزان تولید محصول گندم در گرگان در گفتگو با خبرنگار اقتصادی یکتاپرس، گفت: هیچ انگیزه ای ندارم که گندم های خود را به دولت بفروشم. قیمتی که دولت برای خرید گندم اعلام کرده است خنده دار است. چگونه ممکن است با افزایش قیمت کارگر و کود و.... مبلغ غیر منطقی دولت را قبول کنم.

وی در ادامه تاکید کرد: کشورهای همسایه قیمت های بالاتری را برای گندم های ایرانی پیشنهاد می دهند. دولت هیچ کمکی در روند تولید ندارد اما می خواهد قیمت 5 هزار تومان آن هم با شروط از کشاورز خریداری کند.

وزیر جهاد کشاورزی هم درباره ذخایر گندم بیان‌داشت: ذخایر گندم مربوط به شرکت بازرگانی دولتی است و زیر نظر وزارت جهاد کشاورزی نیست، در این زمینه از معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت درخواست کردیم که ذخایر را اعلام کنند اما هنوز آماری ارائه نشده است.

وی با اشاره به کاهش 43 درصدی بارندگی در سال جاری، گفت: در کشت دیم بارندگی اهمیت زیادی دارد، زیرا چهار میلیون هکتار از 6 میلیون هکتار کشت دیم کشور، گندم دیم است؛ یعنی اگر بارندگی اتفاق نیفتد تولید کشور در کشت دیم صدمه زیادی می خورد.

خاوازی درباره اینکه آیا تولیدکنندگان با نرخ تعیین شده موافق هستند، افزود: برای خرید تضمینی گندم آنالیزهایی انجام شده و سطح بالا محاسبه می‌شود.

وی گفت:این قیمت توسط بنیاد ملی گندم‌کاران اعلام شده و ما با احترام به نظر تولیدکنندگان، این نرخ را تعیین کردیم.
بر اسا این گزارش؛ استان های گلستان، کردستان، فارس و خراسان ها به عنوان قطب کاشت گندم این محصول را تولید می کنند. با توجه به خشکسالی قطعا در تولید با کمبودهایی مواجه هستیم برای مثال در استان فارس به دلیل بروز خشکسالی و کاهش شدید بارش‌ها حداقل 15 درصد کاهش تولید نسبت به سال گذشت است. مصارف سالانه گندم در ایران مصرف سرانه گندم برای نان هر ایرانی را حدود 110 کیلوگرم است، متوسط مصرف سرانه گندم کشور 165 کیلوگرم است که اگر کشاورزان انگیزه ای برای تولید نداشته باشند؛ قطعا با چالش هایی در بخش تامین گندم داخلی مواجه خواهیم شد.

انتهای پیام/