به گزارش یکتاپرس دکتر علی اسدی معاون فنی دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت همزمان با هفته سلامت روان، با اشاره به شعار امسال روز جهانی بهداشت روان مبنی بر "سلامت روان و بهزیستی همگانی را در اولویت جهانی قرار دهید"، گفت: این شعار را سازمان بهداشت جهانی تعیین کرده است که روی سخن این پیام به سیاسیون، دولتمردان و قانونگذاران است.
سرنوشت قانون سلامت روان چه شد؟
معاون فنی دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت درباره آخرین اخبار از قانون سلامت روان، تصریح کرد: این قانونی است که بیش از ۱۵ سال از آغازِ کار تدوین آن میگذرد. در حال حاضر لایحه سلامت روان پس از بررسیهای کارشناسی توسط حوزههای مختلف جامعهشناسی، حقوقی، روانپزشکی، روانشناسی و ... از طریق وزارت بهداشت برای بررسیهای بیشتر کمیسیونهای مختلف حقوقی به مجلس و دولت ارسال شده است تا تصویب نهایی صورت گیرد اما هنوز تصمیم نهایی گرفته نشده است. در بررسی نهایی ممکن است قانون پذیرفته شود اما این امکان هم وجود دارد که ایراداتی به آن وارد شود و برای اصلاح مجدد عودت داده شود.
افزایش شیوع اختلالات روانپزشکی به ۲۹ درصد
معاون فنی دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت در خصوص آخرین آمار اختلالات روانپزشکی، توضیح داد: بر اساس پیمایش ملی سلامت روان در سال ۱۳۹۰ آمار اختلالات روانپزشکی ۲۳.۶ درصد گزارش شد؛ پس از آن در سال ۱۳۹۹ هم پیمایش دیگری انجام شد که بررسیها صورت گرفت ولی نتایج آخرین پیمایش ملی هنوز استخراج نشده است ولی به احتمال زیاد تا آخر سال جاری نتایج منتشر خواهد شد.
اسدی ادامه داد: البته مطالعاتی به شکل شهری و استانی در برخی نقاط کشور در سال ۱۳۹۹ انجام شده است که مشخص کرده است آمار برخی اختلالات شایع روانپزشکی (مجموع اختلالات افسردگی، مجموع اختلالات اضطرابی و ...) بعد از شیوع کرونا به حدود ۲۹ درصد رسیده است. در واقع این روندی است که در همه جای دنیا پس از شیوع همهگیری رخ داده است و کشور ما هم مطابق این قاعده پیش رفته است. آمار نهایی بر اساس استاندارد جهانی که شامل مجموع اختلالات روانپزشکی در کل کشور است نیز به زودی منتشر خواهد شد.
کدام خدمات روانپزشکی رایگان ارائه میشود؟
معاون فنی دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت درباره خدماتی که وزارت بهداشت در حوزه سلامت روان به شکل رایگان در شبکههای بهداشتی ارائه میدهد، تصریح کرد: خدمات در چند دسته ارائه میشود. خدمت اول شامل آموزش و پیشگیری برای جمعیت عمومی است. خدمت دوم غربالگری و خدمت سوم ارائه خدمات درمانی به کسانی است که غربالگری آنها مثبت شده باشد و خدمت چهارم ارائه خدمات روانشناسی به طیف دیگر افراد غربال شده است. خدمات آموزش و پیشگیری در زمینه خودمراقبتی، توانمندسازی در زمینه پیشگیری از بروز اختلالات روانپزشکی، اختلال اعتیاد، خودکشی و توانمندسازی در زمینه مهارت زندگی، مهارت فرزندپروری، غربالگری افرادی که ممکن است مشکلاتی از جنس اعتیاد یا خشونت خانگی داشته باشند به همه گروههای سنی ارائه میشود.
وی افزود: در صورت مثبت شدن نتیجه غربال، خدمات درمانی و دارویی از طریق پزشک آغاز میشود و در صورتی که فرد نیاز به خدمات مشاوره داشته باشد، این خدمات توسط کارشناسان سلامت روان که در مراکز جامع خدمات سلامت فعال هستند، بر اساس پروتکل تعریف شده ارائه میشود. این خدمات روانشناسی مشمول کودکانی که اختلال بیشفعالی دارند، کسانی که افسردگی و اضطراب دارند، مبتلایان به بیماریهای وسواس، مبتلایان به اختلال دو قطبی و... میشود. یکی از اقدامات دیگر نیز برنامه مهارتهای فرزندپروری است که به والدین دارای کودکان ۲ تا ۱۲ سال و ۱۲ تا ۱۸ سال ارائه میشود. تمامی این خدمات که توسط روانشناسان انجام میشود در سیستم بهداشتی و در مراکز ما رایگان است اما ویزیت پزشک بر اساس تعرفههای دولتی محاسبه میشود.
جزئیاتی از خدمات ترک مصرف مواد مخدر در شبکه بهداشتی
معاون فنی دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت با اشاره به اقداماتی که در زمینه ترک مواد مخدر در سیستم بهداشتی ارائه میشود، اظهار کرد: مراقبین سلامت و بهورزان برای هر فردی که به هر منظوری به مراکز بهداشتی ما نظیر خانههای بهداشت یا مراکز جامع سلامت مراجعه کند، پرونده سلامت تشکیل میدهند و بر اساس پرسشنامههایی که در سامانه سیب وجود دارد در کنار سوالاتی درباره بیماریهایی نظیر دیابت و ... از افراد میپرسند، سوالات سلامت روان، اعتیاد، دخانیات و مصرف الکل نیز پرسیده میشود و به این صورت غربالگری انجام میشود. در صورت مثبت شدن نتیجه غربال بر اساس پروتکلهای بهداشتی برای پیشگیری و توانمندسازی خدمات پایه سلامت در سیستم بهداشتی به شکل رایگان به فرد ارائه میشود. در صورتی که نیاز به درمان تخصصی مانند بررسی توسط روانپزشک یا بستری جهت ترک موادمخدر باشد فرد از سیستم بهداشتی به مراکز تخصصی ارجاع داده میشود و لازم است تا فرانشیز مشخص را پرداخت کند.
لزوم افزایش پوشش خدمات روانپزشکی توسط بیمههای مکمل
معاون فنی دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت درباره میزان موفقیت بیمهها برای پوشش داروها و خدمات روانپزشکی، بیان کرد: داروهای روانپزشکی مانند تمام داروها شامل حال بیمه میشود و تمام کسانی که بیمه باشند میتوانند خدمات دارویی خود را بر اساس فرانشیز بیمهای دریافت کنند.
اسدی گفت: برخی خدمات روانپزشکی نظیر رواندرمانی، خانواده درمانی، اخذ تستها و ... در شبکههای بهداشتی توسط بیمههای پایه پوشش داده میشود اما مشکل ما با بیمههای تکمیلی است که هنوز پوششی برای این دست خدمات قائل نیستند. در بخش خصوصی نیز بیمههای پایه خیلی از خدماتی که در مراکز دولتی تحت پوشش است را، پوشش نمیدهند.