به گزارش یکتا پرس، با حضور بایدن به عنوان نامزد انتخابات ریاست جمهوری در ایالات متحده، یکی از موضوعاتی که بیش از پیش مورد پرسش بود این است که با پیروزی بایدن در انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا، فرجام برجام چه خواهد شد؟ اگرچه این پرسش بارها و بارها از بایدن پرسیده شد و وی نیز پاسخ های مربوطه را به این موضوع داد که با لحاظ کرن تغییراتی در این باره به برجام باز می گردد. چرا که از نظر او برجام اصلی(Original) نواقصی دارد که باید با انجام مذاکره بیشتر با ایران با مشارکت دیگر شرکای بین المللی و امضا کنندگان برجام رفع شود.
این پرسش و تلاش ها برای پاسخ گویی به آن، هم از سوی بایدن و هم از سوی مخاطبان و پرسش کنندگان و تحلیل گران در این عرصه با پیروزی بایدن وارد مرحله تازه تری شد. بطوریکه از نظر کسانی که در این عرصه فعالیت می کنند با حضور بایدن در کاخ سفید و در اختیار گرفتن سکان مدیریت سیاسی ایالات متحده آمریکا از سوی او، منطقه خاورمیانه با تحولاتی همراه خواهد شد. و برجام و ملاحظات مرتبط بر آن بخش عمده و بنیادین این دگرگونی و تحولات را شامل می شود.
از جمله نکات مهم و مورد توجه در این باره، ترس برخی از کشورهای عربی از حضور بایدن در کاخ سفید و برنامه های منطقه ای او برای خاورمیانه است. سعودی از جمله این کشورها محسوب می شود. از این رو با هدف پیشگیری از تهدیدات احتمالی در این باره، چند راهکار را دنبال می کند.
از یکسو تلاش می کند تا به حل و فصل اختلافات و تعارضات منطقه ای خود با کشورهایی مانند قطر و ترکیه و حتی بستن پرونده یمن، از چالش و تهدیدات احتمالی که ممکن است از سوی بایدن بر عربستان تحمیل گردد و برای آنها خطر آفرین شود، جلوگیری به عمل آورد. از سوی دیگر نیز در یک مسیر همسو و موازی با هدف اول، تاکتیک برجسته سازی برجام و پیشنهاد پلاس و پلاس کردن را هدف گذاری کرده اند.
در واقع ریاض در ذیل این تاکتیک، علاوه بر اینکه به ایفای نقش خود در درون راهبرد ترامپ جهت فشار حداکثری بر ایران خواهد پرداخت بلکه توانسته است بسترهای ابراز نیت و مقاصد خود را نیز در عرصه برجام شکل دهد؛ بطوریکه در یک مطالبه بلند پروازانه خواهان مشارکت در برجام، در کنار دیگر کشورها برای تحدید فعالیت های منطقه ای ایران است. جالب تر آنکه، این ادعای ریاض از سوی چند کشور دیگر در حوزه خلیج فارس مانند بحرین مورد استقبال و تأکید قرار گرفته است.
به واقع این رفتار غیر مسئولانه ریاض در عرصه دیپلماتیک تا آنجایی فرا رفته که خواهان این است که حضور ریاض و کشورهای همساز با او باید به عنوان پیش شرط واشنگتن برای مذاکره دوباره در برجام مطرح شده و در نظر گرفته شود. با این رهیافت ریاض از یک سو از دامنه تهدیدات و چالش های بایدن علیه منافع و برنامه های منطقه ای اش خواهد کاست و از سوی دیگر نیز با کم کردن شدت موضوع ترس از بایدن، تلاش خواهد کرد تا به بایدن این را یادآور شود که ریاض همواره بخشی از برنامه های منطقه ای واشنگتن بوده است.
اما آنچه در این باره باید از سوی ایران مورد توجه قرار گیرد این است که اولاً، ایران اگر به هر دلیلی پیشنهاد مذاکره را پذیرفت، پیش شرط ها را در این باره نباید بپذیرد. دوماً اینکه، تهران باید نسبت به این رفتار ریاض واکنشی درخور، در زمان مناسب داشته باشد. بطوریکه با واکنش مناسب، رسمیت جایگاه ادعایی ریاض و رویکرد بلندپروازانه و متوهمانه آن را زیر سوال ببرد. سوماً، تهران علاوه بر اینکه باید در این باره ساختارمند عمل کند، باید این را نیز به ریاض بیاموزد که برجام یک تعهد بین المللی در قالب مناسبات جهانی است و ریاض نباید آنقدر متوهم باشد که جایگاه جهانی را برای خود قائل باشد. و بالاخره چهارم اینکه، پاسخ به رفتار ایران فوبیای ریاض، باید در اندازه یک بازیگر منطقه ای باشد اما برد و وسعت پاسخ گویی به ماجرای دیپلماتیک ریاض باید بین المللی باشد.
