به گزارش گروه اجتماعی یکتا پرس، هزاران سال است که فرهنگها و مذاهب مختلف در سراسر جهان برای رفع استرس و مقابله با احساسات دشوار به شکلهای مختلف “درمانی” روی آورده اند. یکی از این شکلها هنر درمانی است.
اگر بخواهیم به سابقه رسمی آن نگاه کنیم، باید عنوان کنیم که هنر درمانی (AT) از دهه ۱۹۴۰ وجود داشته است. هنر درمانی در ابتدا به این منظور توسعه یافت که با افکار، احساسات و تجربیات درونی خود از طریق بیان خلاق به افراد کمک کند.
اما امروزه این رویکرد غالباً با گفتار درمانی ترکیب شده تا افراد در مقابله با بیماری ها، استرسها و احساساتی که بیان آنها دشوار است از آن استفاده کنند.
تحقیقات انجام شده طی چند دهه گذشته نشان میدهد که هنر درمانی میتواند روشی مؤثر برای معالجه طیف گستردهای از شرایط سلامت روحی و جسمی از اعتیاد و افسردگی گرفته تا اختلالات مربوط به خوردن و زوال عقل باشد.
هنر درمانی را میتوان به عنوان کاربرد هنرهای تجسمی در یک زمینه درمانی تعریف کرد. این نوع تکنیک درمانی روشی است که میتوانید هم به کمک یک درمانگر یا مربی و یا به تنهایی در خانه یا یک گروه کلاسی تمرین کنید.
انواع هنر درمانی عبارتند از:
رنگ آمیزی
روزنامه نگاری
طراحی
ساخت کولاژ
مجسمه سازی با گل
خاتم کاری
کارت پستال سازی
موزیک درمانی
و …
روشهای بی پایانی برای تمرین هر کدام از این شاخههای هنر درمانی وجود دارد، اما مهمترین چیز این است که با آن احساس راحتی کنید و برایتان الهام بخش باشد.
بنا به گزارش انجمن هنر درمانی آمریکا، هنر درمانی بر این اساس استوار است که “فرآیند خلاق دخیل در ابراز احساسات به شیوه هنری به مردم کمک میکند تا درگیریها و مشکلات را حل کنند، مهارتهای بین فردی را مدیریت کنند، استرس را کاهش دهند، اعتماد به نفس شان را افزایش دهند، خودآگاهی را افزایش دهند و به بینش برسند. ”
به این ترتیب، هنر درمانی را میتوان نوعی از روان درمانی نام برد که بر روی فرآیندهای ناخودآگاه تمرکز میکند، زیرا در رفتارهای فعلی فرد بروز مییابد.
همانطور که یک مقاله GoodTherapy توضیح میدهد، گروهی از نویسندگان با نفوذ در دهه ۱۹۴۰ – از جمله مارگارت ناومبورگ، بنیانگذار هنر درمانی – اولین کسانی بودند که نقش مهمی در توسعه هنردرمانی به عنوان یک زمینه شناخته شده در آمریکا و اروپا ایفا کردند.
پیشگامان این حوزه، بر این باورند که روشهای خلاقانه به عنوان راهی برای بیان احساسات سرکوب شده و افکار ناخوداگاه عمل میکنند. جالب است بدانید که امروزه از هنردرمانی در بسیاری از مراکز مورد استفاده قرار میگیرد، از جمله موارد استفاده هنر درمانی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
مراکز سلامت روان
بیمارستانها
مدارس
خانههای سالمندان
مراکز توانبخشی
کاربردهای اصلی هنر درمانی چیست؟ هنر درمانی در کودکان، نوجوانان، بزرگسالان، سالمندان، گروه ها، خانواده ها، جانبازان و افراد دارای مشکلات مزمن سلامتی استفاده میشود.
هنر درمانی میتواند در افرادی با شرایط زیر سودمند باشد:
افسردگی
اضطراب
بیماری استرس پس از حادثه (PTSD)
ترس یا فوبیا
درد مزمن
اعتیاد
اختلالات توجه
غم و اندوه
زوال عقل
اختلالات اشتها
اسکیزوفرنی
و …
در قسمت زیر برخی فواید هنر درمانی که توسط تحقیقات اخیر مورد حمایت قرار گرفتهاند آورده شدهاست:
مطالعات نشان میدهد که هنر درمانی میتواند از طریق پردازش و ابراز احساسات، از جمله احساساتی که “دفن شده” و نادیده گرفته شده اند، در مقابله با استرس مزمن، افسردگی و اضطراب به افراد کمک کند. خلاق بودن میتواند باعث افزایش عزت نفس، احساس کنترل و رسیدن به موفقیت شود و به افراد کمک کند تا از دیدگاههای مثبت تجربیات زندگی خود استفاده کنند.
راه دوم اینکه، هنر درمانی با بالا بردن حالت روحی فرد به خاطر افزایش ترشح دوپامین در مغز در مقابله با استرس به فرد کمک میکند. دوپامین هورمون پاداش است که با احساساتی مثل هیجان و خوشحالی در ارتباط است و وقتی با چیزی که برایمان لذت بخش است روبرو میشویم، در بدن ما آزاد میشود.
تمرین هنر میتواند به عنوان یک رهایی عاطفی و یک منبع سالم برای بیان خویشتن عمل کند، به خصوص اگر برای شخص بیان آنچه او را آزار میدهد، دشوار باشد. افراد گزارش میدهند که وقتی درگیر یک کار خلاقانه هستند که توجه آنها را جلب میکند و چشم انداز مثبتی به آنها میدهد، میتوانند از نارضایتی، ناامیدی، عصبانیت، نگرانی و احساسات دیگر رها شوند.
چگونه هنر درمانی برای کمک به افراد در مقابله با تروما کار میکند؟ متخصصین هنر درمانی اغلب بیماران را ترغیب میکنند از بیان هنری دلخواه شان استفاده کنند تا به احساسات خود بینش دهند و احساساتی را بیان کنند که با کلمات نمیتوان گفت.
جالب است بدانید که طبق مطالعات انجام شده، هنر درمانی میتواند به طور خاص برای افرادی که با علائم بیماری استرس پس از حادثه (PTSD) برخورد میکنند مفید باشد، زیرا هنر درمانی یک خروجی خلاق و غیرکلامی فراهم میکند که پردازش احساسات پیچیده را بهبود میبخشد. حتی ممکن است در صورت لزوم در ترکیب با درمان شناختی رفتاری یا رویکردهای دیگر تأثیر بیشتری بگذارد.
در بین افرادی که سابقه تروما و PTSD داشته اند، هنر درمانی توانسته به بهبود خلق و خو و مهارتهای مقابله ای، ترویج آرامش، ایجاد روابط سالمتر و کاهش رفتارها و نگرشهای ناخوشایند کمک میکند.
انجام یک کار خلاقانه و پیدا کردن راههایی برای بیان خود به صورت هنری به شما این شانس را میدهد که آهسته و قدم قدم به درون تان مراجعه کنید، به ذهن تان وقفهای بدهید و ذهن آگاهی را تمرین کنید.
تلاشهای هنری میتواند راهی خوب برای رسیدن به “وضعیت جریان” باشد، وضعیتی که در آن شما کاملا همه حواس تان درگیر کاری است که دارید انجام میدهید و از تمام افکار و دغدغههای مختلف رها میشوید.
هنگامی که هنر به صورت گروهی انجام میشود، میتواند راهی عالی برای برقراری ارتباط سالم با افراد دیگر و به دست آوردن پشتیبانی و حمایت باشد.
جالب است بدانید که طبق تحقیقات هنر درمانی گروهی در مقابله با افسردگی، در سالمندان، کودکان در سن مدرسه و جانبازان بسیار ثمربخش بوده است. نه تنها میتواند به مبارزه با افسردگی و تنهایی کمک کننده باشد، بلکه طبق نتیجه تحقیقات، قادر است همدلی و پذیرش دیگران را نیز افزایش دهد.
هنر درمانی مهارتهای ریزحرکتی (Fine Motor Skill) را توسعه میدهد
هنر درمانی توسط بعضی از متخصصین کاردرمانی برای کمک به توسعه عملکردهای شناختی و حسی حرکتی بیماران، هماهنگی دست و چشم، مهارتهای حرکتی درشت و ظریف و مهارتهای چالاکى انگشتان و سرعت استفاده میشود.
همچنین تحقیقات نشان میدهد که استفاده از هنر درمانی در میان سالمندان، به تحریک عملکرد ذهنی و محافظت در برابر کاهش شناختی / زوال عقل کمک میکند.
علاوه بر این، شواهدی وجود دارد که میگوید هنر درمانی میتواند به کاهش از دست دادن هماهنگی و مشکلات مربوط به حالت فرد، مانند افسردگی در بیماران پارکینسون کمک کند.
انجمن سرطان آمریکا (ACS) هنر درمانی را یک داروی مکمل و جایگزین میداند که میتواند به افراد در بهبود بیماریهای جدی از جمله سرطان، بیماریهای قلبی، درد مزمن و مشکلات رفتاری کمک کند.
طبق گفته ACS، برخی از کاربردهای بالقوه هنر درمانی شامل موارد زیر است:
کاهش سطح اضطراب در بین بازماندگان سرطان
بهبود زمان ریکاوری
کاهش زمان بستری در بیمارستان
بهبود ارتباطات و عملکرد اجتماعی
مطالعات نشان داده است که بیماران دیالیزی که در جلسات هنر درمانی شرکت کرده بودند، معمولاً سطح استرس کمتر، خستگی کمتر و احساس هدف بیشتر را تجربه کرده بودند.
مطالعات دیگر نشان داده اند که بیماران سرطانی که مشغول تمرین هنر درمانی قرار دارند، از احساسات مثبت بیشتری بهره مند میشوند. اضطراب، افسردگی و مشکلات مرتبط با خواب در این افراد کمتر و اعتماد به نفس در بین آنها بیشتر شده است.
درمانگران بر این باورند که خلاق بودن میتواند به افراد کمک کند تا بینشهای مهمی در مورد خودشان پیدا کنند و احساس بهزیستی و عزت نفس خود را افزایش دهند.
به نظر میرسد که این شکل از درمان برای کسانی که احساس “خارج از لمس” نسبت به عواطف و نیازهای خود دارند، بسیار مفید است.
هنگامی که کسی در مورد تعریف احساسات خود، به یاد آوردن رویدادهای گذشته یا بیان حال خود، مشکل داشته باشد، روزنههای خلاقیت میتوانند به آن شخص کمک کنند تا پیشرفت کند و این مشکلات را تا حدودی حل کند.
برخی از راههای اصلی که هنر درمانی به بیماران در غلبه بر مشکلات کمک میکند عبارتند از:
توسعه خودآگاهی و بینش
کشف احساسات سرکوب شده / پنهان
پرداختن به درگیریهای روانی و تروماهای حل نشده
بهبود ارتباطات، خوداظهاری و مهارتهای اجتماعی
افزایش اعتماد به نفس، عزت نفس و استقلال شخصی
حفظ هویت
کاهش احساسات و استرسهای منفی و افزایش احساسات مثبت
بیشتر درمانگران فعالیتهای خلاقانه مانند نقاشی، مجسمه سازی، ساخت کولاژ و … را با تکنیکهای روانشناختی بالینی و گاهی اوقات تمرینات معنوی ترکیب میکنند.
درمانگر ممکن است از بیمار بخواهد که بر روی رنگ، آرایش فضایی، ترکیب یا تعدادی از جنبههای دیگر مربوط به یک پروژه خلاق تمرکز کند. ممکن است از بیمار خواسته شود که در حالی که درگیر کار خلاقانه است، به صورت کلامی، احساسات و افکار خود را بیان کند.
مهم نیست که کدام انواع تکنیکها یا تمرینها مورد استفاده قرار گیرند، هدف این است که فرد به جای تلاش برای تولید چیزی ملموس و تاثیرگذار، بر تجربه درونی خود تمرکز کند. نیازی به “خوب بودن” در هنر نیست، چون هدف، لذت بردن از فرآیند به جای تمرکز بر روی محصول نهایی یا خروجی نهایی است.
انتهای پیام/