به گزارش گروه اقتصادی یکتاپرس، اگر به جماعت اهل کرم بپیوندید دیگر نمی‌خواهد دغدغه دم در گذاشتن زباله باشید. این را خسرو سلجوقی کارآفرین برتر ایرانی می‌گوید. او با پرورش کرم‌هایی که غذایشان فقط زباله است منبع درآمدی را برای گذران زندگیش ایجاد کرده است. در ادامه مصاحبه‌ای با خسرو سلجوقی را می‌خوانید:
برای اولین سوال، این که خودتان را معرفی کنید.
سلجوقی سلطان کرممن سلجوقی هستم، مدرس و مولف کتب درسی الان به عنوان سلطان کرم ایران شناخته می‌شوم و به عنوان کسی که طرفدار و حفظ کننده محیط زیست است. خداوند کرم، باکتری و گیاه آفریده، اگر بشر از آن‌ها به صورت طبیعی استفاده کند با کمترین هزینه، ولی با مراقبت خوب ما می‌توانیم یک اقتصاد سالم، محیط زیست سالم، کشاورزی سالم، اقتصاد سالم، یک زندگی سالم و شاد و با رفاه بدون هزینه داشته باشیم.
آقای سلجوقی از شما کتاب‌هایی در زمینه کارآفرینی چاپ شده هست کمی در این مورد توضیح می‌دهید؟
من دو سال است که به عنوان کارآفرین نمونه انتخاب می‌شوم. خودم مدرس کارآفرینی هستم و الان ترویج دهنده و توسعه دهنده کارآفرینی اجتماعی هستم. اصولا ما سه نوع کارآفرینی داریم؛ فردی، سازمانی و اجتماعی. به هر شکل همه کارآفرینان به دنبال تولید ثروت هستند، ولی کارآفرین‌های فردی هرچه ثروت تولید می‌کنن برای خودشان است. کارآفرینان سازمانی دنبال ثروت هستند، اما برای سازمان خودشان. کارآفرینان اجتماعی به دنبال تولید ثروت برای اجتماع هستند نه برای خودشان. من علاوه بر کارآفرین فردی، الان تقریبا دو یا سه سالی هست به عنوان کارآفرین اجتماعی از من یاد می‌شود و تمام کار‌هایی که انجام می‌دهم به نظر ناثیرات بسیار زیادی در اجتماع محلی، منطقه ای، کشوری و جهانی دارد و من به عنوان یک حافظ محیط زیست جهانی شناخته می‌شوم.
چطور شد که ایده کرم در ذهن شما شکل گرفت؟
مبنایش یک مبنای تصادفی بود و من جایی کرم را دیدم و به ذهنم خطور کرد که این کرم که می‌تواند پهن گاو و ... را بخورد، آیا ممکن است که زباله را هم بخورد؟ الان علمی در دنیا مطرح است که تولید، توزیع و مصرف انرژی در مبدا. حالا این انرژی هرچی باشد زباله، فاضلاب، برق خورشیدی مثلا در کشور ایتالیا شما در بالای پشت بام منزل خود سه کیلو وات برق تولید کنید و یک کیلو وات برای خودش مصرف می‌کند و دو کیلو وات دیگر را دولت به سه برابر قیمت از شما می‌خرد. چرا؛ چون ۲۵ درصد پرت انرژی در حمل و نقل داریم؛ لذا ایده‌ای که من داشتم که ما بتوانیم زباله را از مبدا تولید کنیم که به یک کاربری بهتر برسد، این ایده تو ذهنم آمد و از طریق اینترنت جستجو کردیم دیدیم آن طرف آب، خودش یک کسب و کار هست. به عنوان نمونه در هند شرکتی هست که ۵۰ هزار تن تولید کود دارد کود را کجا تولید می‌کند و خط تولید عجیبیه. خوب بررسی کردیم دیدیم به هر خانه ۵۰ یا ۱۰۰ کیلو کرم داده اند و بعد کود آن را جمع می‌کنند، مثل شیری که از گاو جمع می‌کنند و در هند موسوم است خورده پول‌ها را جمع می‌کنند.
در دوسلدروف آلمان شرکت‌هایی هستند کارشان این است که ظرفی از کرم به منازل می‌دهند (یادمان باشد ۹۰ درصد زباله آب هست و ۱۰ درصد آن جامد) و عملا با این روش حمل و نقل ۹۰ درصد از زباله را متوقف می‌کند و فرایند بازیافت یعنی همان زباله‌ای که کرم می‌خورد، به شما محصول گران قیمت می‌دهد. یعنی خود کرم کیلو ۵۵ هزار تومان و بخشی دیگر از آن مدفوع کرم که قیمت بالایی هم دارد. حالا این کرم چی می‌خورد؟ این کرم به جز سنگ، شیشه، فلزات و پلاستیک بقیه زباله‌های خانه شما را می‌خورد. این کرم می‌تواند زباله‌های کشاورزی یا زباله‌های تحت عنوان فضولات گاو، گوسفند، یا فضولات مرغداری که تمام این‌ها با این کرم قابل بازیافت می‌باشند. استفاده از پهن گاو در مزارع در کشور‌های توسعه یافته ممنوع شده چرا که میزان نیترات موجود در پهن گاو وارد آب‌های سطحی می‌شود و آب‌ها را نیتراتی می‌کند، در اصل مسموم می‌کند و به همین دلیل توی آمریکا و کشور‌های اروپایی استفاده از این کود‌ها ممنوع شده که باید بازفراوری بشوند تا مجدد قابل استفاده قرار بگیرند.
نکته بعدی هم این است که خود این کود ۵ یا ۶ خاصیت مفید دارد، یکی این که علف هرز در خاک در نمی‌آید، محصول کشاورزی را ۲۰ تا ۷۰ درصد افزایش می‌دهد، که بهره وری بسیار بالایی است. محصولی که به دست می‌آید محصول ارگانیک هست که تا ۱۰ برابر قیمت محصول عادی می‌باشد. این کود می‌تواند به عنوان خوراک ماهی هم مورد استفاده قرار بگیرد. جالب اینجاست که مصارف دیگری هم دارد، در بعضی از کشور‌ها مثل آمریکا یکی از گرانترین غذا‌های مک دونالد است. از این کرم برای خوراک دامی استفاده می‌شود و گرانترین پروتئین می‌باشد. از این کرم صابون، شامپو و در درمان بیماری‌های سرطانی نیز کاربرد دارد.
جالب اینجاست که تکثیر و تولید مثل آن خیلی بالاست که مثلا الان در مشهد داریم برای افزایش تکثیر این‌ها تلاش می‌کنیم. نکته بعد این که این‌ها تا سه برابر وزن خود غذا می‌خورند. این هم خودش حسنی در مورد این کرم‌ها است که خوراکشان زباله هست و شما هیچ هزینه‌ای هم نمی‌کنید. به همین سادگی شما می‌توانید با همین کرم‌ها ۷۰ درصد زباله تان را دفع کنید.
خوشبختانه در این مورد تعدادی از نماینده‌های محترم مجلس هم زود وارد این حوزه شده اند و ماده‌ی ۱۹۳ قانون برنامه پنجم توسعه نیز به این مورد اختصاص داده شده است که در شهر‌های بالای ۲۰۰ هزار نفر، شهر‌های مشرف به ساحل و تالاب ها، دفن زباله ممنوع شده است؛ و ما امیدواریم که در کل کشور دفن زباله ممنوع شود. اینجاست که نقش مردم در اجرا زیاد می‌شود؛ که بیایند مواظبت کنند که مثلا شهرداری مبادرت به دفن زباله نکند. به طور مثال اخیرا در کلاردشت جنگل‌های ما را خراب می‌کنند و زباله‌ها را در جنگل می‌ریزند؛ که این نعمت خدادادی ما را دارند از بین می‌برند. برای جلوگیری از دفن زباله، با این روش مخصوصا در شمال کشور این کار به راحتی و بدون ابزار پیچیده‌ای می‌تواند صورت گیرد. برای استفاده می‌توان جعبه‌های میوه را به کار برد که هیچ نوع ضایعاتی هم ندارد. خود من در دفترم برای جلوگیری از دفن زباله مثل پوست میوه‌ها از این روش استفاده می‌کنم. جالب این که زباله‌ای که توسط این کرم‌ها بازیافت می‌شود هیچ نوع بویی ندارد. چون که حرکت‌های طولی و عرضی و عمقی این کرم‌ها هوا را می‌برد زیر زباله، هوا که به زباله برسد بو نمی‌گیرد. این کرم مایع لیپیدی ترشح می‌کند؛ که باعث می‌شود به جای بوی بد زباله، بویی خاص شبیه بوی جنگل از خود به جا بگذارد.
شما در منزل هم از این روش برای بازیافت زباله استفاده می‌کنید؟
در خانه، حیاط، پارکینگ و بالکن از این روش استفاده می‌کنیم. الان در کشور‌های اروپایی به شما یاد می‌دهند که شما چطور یک راکتور بسازید و از آن مثلا در آشپزخانه هم استفاده کنید. حالا فرق اروپا و ما این است که تولید زباله‌های ما نسبت به آن‌ها بالاست. یعنی ما ۸۰۰ گرم در روز زباله تولید می‌کنیم و آن‌ها ۲۰۰ گرم، زباله‌های آن‌ها ۳۰ درصد آلی است، در صورتی که زباله هال ما ۷۰ درصد آلی هستند.
افرادی که از نزدیک شما را می‌شناسند و به نوعی با شما در ارتباط هستند چقدر این طرح را برای بازیافت زباله مورد استفاده قرار داده اند؟
تعدادی استقبال کردند، می‌شود گفت ۶۰ تا ۷۰ درصد آدم‌هایی که با من در ارتباط هستند، از این روش برای بازیافت زباله استفاده می‌کنند.
آیا این طرح توسط وزارت بهداشت مورد تایید قرار گرفته است؟
این طرح به مهر وزارت بهداشت نیاز ندارد. خوشبختانه این طرح مورد تایید محیط زیست می‌باشد که یک مجوز کلی برای استفاده خانگی صادر شده و همچنین وزارت جهاد کشاورزی مجوز استفاده از این روش را صادر کرده است.
آقای سلجوقی در پایان نکته ای، سخنی یا گفتاری مانده است، که بخواهید توضیح بدهید؟
در پایان باید اضافه کنم که ما ۳۰ گیگابایت اطلاعات در باره‌ی این کرم جمع آوری کردیم که در اختیار همه قرار دادیم و هیچ انتظاری هم نداریم، ورود این طرح در ایران مثل ورود کیوی بود. روزی که وارد شد همه به آن می‌گفتند سیب زمینی موکت شده. اما همان کیوی به قدری شناخته شده هست که جزو غذای عمومی مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ که متاسفانه باغ‌های شمال کشور را داریم تبدیل می‌کنیم به باغ کیوی. البته خود این هم تخریب هست. به نظر من این طرح را هم مثل کیوی باید دهن به دهن به همدیگر معرفی کرد و هر کس با هر وسیله‌ای می‌تواند این طرح را شروع کند و معرفی کند و بشناساند.
بالاخره در جامعه ما کرم موجودی است که گاهی اوقات از آن برای خطاب دادن به صورت منفی استفاده می‌شود و ما امیدوار هستیم کار به جایی برسد که به همدیگر بگوییم کرم داری و این تفاوت فرهنگی هست و هر کس آشنا بشود می‌آید و استقبال می‌کند. مثلا ما یک بار رفته بودیم ورامین و روی دیوار نوشته بودند لعنت به کسی که این جا آشغال بریزد. من دیدم در حال برگشتن از جلسه دارند نوشنه قبلی را پاک می‌کنند و می‌نویسند درود بر کسی که این جا آشغال بریزد. در واقع از طرفی به زباله نگاه اقتصادی می‌شود. ما در اکثر پژوهش‌ها که حضور پیدا می‌کنیم این طرح را به عنوان ایده معرفی کردیم که می‌تواند جامعه جهانی را از شر زباله‌ها خلاص کنیم. علاوه بر این‌ها این طرح بازده اقتصادی هم دارد.
منبع: مسیر ایرانی
انتهای پیام/
