به گزارش گروه فرهنگی یکتا پرس، نقش مار در عیلام بیش از هر چیز دربردارنده مفاهیمی، چون نیرو‌های جهان زیرین، جاوادنگی، بیمرگی و باروری است و گواهی بر هیبت این خزنده دارد و بیش از هر فرهنگ تمدن دیگری با آیین‌های منطقه خود مرتبط است. زیرا گاه شاهد ستیز مار و عقاب هستیم که معرف نوعی تضاد و دربرگیرنده مفاهیمی مانند پیروزی نیکی بر بدی و روشنایی بر تاریکی است و حتی گاهی شاهد ستیز این جانور با انسان هستیم.
از سوی دیگر نقش مار‌های به هم پیوسته و در هم تنیده بیشترین تصاویر مار در جیرفت را شامل میشوند و حامل مفاهیمی، چون زندگی و مرگ و زمان و سرنوشت اند.
آنچه در این باره اهمیت دارد این است که با روی کار امدن پارسیان و دیگر قدرت ها، نقش مار مانند قبل تکرار نمی‌شود. این بدین دلیل است که با گسترش قلمرو پارس ها، آداب و سنن جامعه پارسیان نیز در میان شهر‌های مختلف نفوذ کرد و آیین زردشتی پس از گسترش سریع میان پارس‌ها وارد مناطق دیگر شد.
در آیین زردشتی، مار جزء خرفستران به حساب می‌اید. در منطقه خاورمیانه و خاور نزدیک در دوران بسیار کهن همواره آیین‌های وجود داشتند که مار را خدا یا مظهر قدرت خدا می‌شمردند، اما آیین زردشت بر خلاف آیین هند و یا آیین میتره، مار را جانور اهریمنی می‌داند. چنانکه تاوان ارتکاب برخی از گناهان کشتن خرفستران است. برای مثال کشتن یک سگ آبی که یکی از جانوران نیک است، با کشتن ده هزار مار جبران میشود و یا گناه زنا با کشتن هزار مار خزنده و دوهزار گونه دیگر آن پاک میشود.
نقش مار بر روی اشیای مربوط به پیش از هزاره دوم قبل از میلاد در ایران به فراوانی و به طور متنوع دیده میشود و معنای اصلی آن همواره بحث برانگیز است. اما جایگاه این آفریده کم اهمیت اهریمن در باور‌های رسمی زردشتی و مقایسه آن با باور‌های غیر رسمی زردشتی و عقاید دیگر ایرانیان، این گمان را پدید می‌آورد که تضاد و تناقضی در میان است که در آثار مکتوب و اعتقادات رسمی زردشتی هم نشانه‌هایی از آن پدیدار است.
انتهای پیام/
