سیر شوک بی سابقه نرخ ارز در ایران/ نگرانی دولت بعدی از قیمت دلار

به گزارش خبرنگار اقتصادی یکتاپرس، قیمت دلار در چند سال اخیر با رشد بسیاری همراه شد و کارشناسان معتقدند اگر دلار به قیمت واقعی نرسد قطعا با مشکلات بسیاری همراه خواهیم شد و در دولت بعدی قیمت دلار عجیب و غریب خواهد بود.

کاظم یاوری، کارشناس موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی در یادداشت خود درباره نرخ دلار نوشت: تا وقتی که بودجه دولت را متکی بر درآمد سال آن بودجه ببندیم، بحران و نوسانات ارزی ادامه پیدا می‌کند. ما نتوانستیم نقدینگی را کنترل کنیم و چشم انداز روشنی هم برای کنترل آن نداریم.

وحید شقاقی شهری، رئیس دانشکده اقتصاد دانشگاه خوارزمی هم در یادداشتی نوشت: در قیمت دلار سه عامل مهم دخیل هستند که موجبات کاهش قیمت دلار را فراهم خواهند کرد و بر همین اساس احتمال دارد که قیمت دلار در مرز 20 هزار تومان قرار بگیرد.

او در ادامه نوشت: البته این سیر نزولی به طور تدریجی انجام خواهد شد و دلار در محدوده 19 تا 22 هزار تومان به اصطلاح رِنج خواهد زد، مورد اول افزایش میزان صادرات نفت است که طی این چندماهه نیز رخ داده و به نظر می‌رسد در آینده نیز میزان رشد صادرات نفت با روند صعودی همراه خواهد شد، مورد دوم نیز مربوط به افزایش صادرات غیر نفتی است، که خود وابسته به دو عامل دیگر است و مورد سوم مهار بیماری کرونا و بازگشت رونق به اقتصاد است.

گرانی دلار از کدام دولت؟

قیمت دلار در چند سال اخیر با سیر صعودی همراه بود اما دولت مدعی است که گرانی دلار به دولت های قبلی باز می گردد؛ آنچه که اظهار نظرهای رییس دفتر روحانی در سال گذشته بیان شد؛ نشان داد که گرانی دولت با سیاست ها و دخالت های دولت انجام شده است.

رییس دفتر رئیس‌جمهور در جریان سفر به استان اصفهان گفته بود “از نظر اقتصادی نرخ ارز ایران 25 یا 27 هزار تومان نیست، ما این کار را کردیم تا بتوانیم اقتصاد کشور را اداره کنیم.”

هرچند این اظهار نظر محمود واعظی در مدت زمان کوتاهی پس گرفته شد اما واکنش های بسیاری به همراه داشت. شوک قیمت دلار در دولت های قبل هم بوده است اما در دولت تدبیر و امید افزایش قیمت دلار و تورم در چند سال اخیر بی سابقه بوده است.

 دلار در زمان جنگ در اوج قیمت خود تا 145 تومان بالا رفت و بعد پایان جنگ مجددا تا 59 تومان هم سقوط کرد. در نهایت دلار در پایان کابینه جنگ روی نرخ 145 تومان ایستاد. قیمت دلار در مجموع ۸8 سال دولت جنگ 437 درصد رشد کرد.

 افزایش قیمت دلار از دولت سازندگی آغاز شد و دلار در سال 68 و 69 حدود 140 تا 145 تومان در بازار قیمت داشت و تا سال 72 از روند نسبتا با ثباتی برخوردار بود. اما در آغاز دولت دوم هاشمی رفسنجانی جهش نرخ دلار همزمان با تورم فزاینده در جامعه آغاز شد.

در سال 73 دلار به 263 تومان رسید و در سال 76 که پایان دولت سازندگی بود دلار نرخ 480 تومان را هم تجربه کرد. شوک بزرگی که تا آن زمان بی سابقه بود. قیمت دلار در حد فاصل سال‌های 73 تا 74 بیش از 50 درصد رشد کرد.

نرخ دلار در سال 77 حدود 640 تومان بود و در پایان دولت دوم اصلاحات یعنی در سال 84 به حدود 900 تومان رسید، یعنی رشد حدود 40 درصدی طی 8 سال انجام شد.

در دوره اول، ریاست جمهوری احمدی نژاد نرخ دلار با ثبات بود اما در آغاز سال 88 به هزار تومان رسید، در آغاز دهه 90 تحریم‌های بانکی و نفتی هم اتفاق افتاد. در حد فاصل سال‌های 90 تا 91 دلار از 1200 تومان به 2600 تومان رسید و قیمت دلار در ابتدای سال 92 به بیش از 3100 تومان رسید.

اوج گرانی دلار در دولت روحانی

علی رغم اینکه روحانی در زمان انتخابات به عنوان کاندیدا نسبت به عملکرد دولت (احمدی نژاد) در قیمت دلار انتقادهای بسیاری کرده بود اما دلار در زمان دولت تدبیر و امید به بالاترین حد خود رسید. 

دوره اول ریاست جمهوری حسن روحانی همزمان با امضای برجام و ثبات شاخص‌های کلان اقتصادی دوره‌ای است که دلار از ثبات نسبی برخوردار است. نرخ دلار در سال 93 حدود 3200 تومان بود و تا اواسط سال 95 هم کمتر از 4000 تومان در بازار معامله شد. 

در آغاز سال 99 حدود 14 هزار تومان قیمت داشت در اواسط این سال تا 30 هزار تومان هم افزایش یافت و در پایان سال بر روی 24 هزار تومان ایستاد تا بزرگترین شوک ارزی تاریخ ایران رقم خورد. 

به گزارش یکتاپرس؛ کارشناسان معتقدند اگر دولت آینده نتواند به صورت اصولی نرخ ارز را کنترل کند، قطعا اقتصاد ایران با یک شوک ارزی دیگری همراه خواهد شد و قیمت دلار نسبت به گذشته با افزایش سه برابری قیمت همراه خواهد بود.

انتهای پیام/