اگر این آمریکاست باید آن را بسوزانیم و دوباره شروع کنیم

گروه فرهنگ و هنر یکتاپرس؛از امروز، دوشنبه های هر هفته تاریخچه عکاسی را ورق خواهیم زد و به عکاس های معروف دنیا خواهیم پرداخت.

 رابرت فرانک عکاس معروف سوییسی.

فرانک در سال1941 در هفده سالگی شروع به کسب تجربه در هنر عکاسی کرد. او بین سال‌های 1942 تا 1944 عکاسی را زیر نظر هِرمان زیگِسِر آموخت و سپس به استخدام عکاس تبلیغاتی میشائل وُلگِنزینگِر درآمد.

او در سال 1946 به شهرهای میلان، پاریس و استراسبورگ سفر کرد و حاصل عکس‌هایش در سوییس و مسافرت هایش را در کتابی با عنوان «40 عکس» گردآوری کرد. این کتاب نشان از علاقه‌ی فرانک به همنشینی و قدرت کنار هم آمدن عکس‌ها دارد. فرانک با کنار هم نشاندن عکس‌های ظاهراً ناهمخوان (مثلا بافت پارچه کنار منظره‌ای برفی، یا چرخ‌دنده کنار اشیاء عتیقه) یا برعکس، شکل جدیدی از عرضه‌ی عکس را به معرض تماشا گذاشت.

و در سن ۲۳ سالگی به عنوان یک پناهنده هنری برای پیشرفت در کار حرفه ای خود از کشور مادری به نیویورک مهاجرت کرد و در مجله «هارپر بازار» نیویورک به عنوان عکاس مد برای خود کاری دست و پا کرد و در همان زمان به صورت مستقل برای مجله های لایف، لوک، مک کال، فرچون، نیویورک تایمز  نیز عکاسی کرد  و سبک بصری اصیل و شخصی وی محور تغییر مسیر عکاسی مستند در جهان بود.

وی در سن 94 سالگی در کانادا در گذشت.

دانشگاه مک گیل در نامه ای درباره وی نوشت: «رابرت فرانک، بسیار ساده، نگاه جهان به آمریکا را تغییر داد. از طریق چشم یک مهاجر، او ما را آنچه که هستیم می دید.»

ارل ای‌پاول تاریخ‌نگار هنر، عکس‌های فرانک‌ را نشان‌دهنده «مردمی گرفتار نژادپرستی، مسموم‌شده توسط‌ سلبریتی‌ها و رسانه‌ها و اغلب نادیده گرفته شده توسط سیاست‌مداران» توصیف کرده بود.

 وی بیشتر با کتاب عکس «آمریکایی ها»(The Americans) شناخته شد که شاهکاری از عکس های سیاه و سفید بود که در جریان سفرهای او در اواسط دهه ۱۹۵۰ و در ۱۹۵۹ به نقاط مختلف آمریکا خلق شد.

والتر لابلی نمونه کارهای قبل توجهی از Jakob Tuggener را در کنار اولین عکس‌هایی که رابرت فرانک از نیویورک گرفته بود منتشر کرد. مجله این دو عکاس را به عنوان نمایندهٔ «عکاسی جدید» سوییس معرفی کرد. (رابرت فرانک 25 ساله در آن زمان به تازگی پس از ۲ سال به سوییس بازگشته بود) جیکوب برای اولین بار توسط مایکل وولگنسینگر(1913–1990) رئیس و مربی رابرت فرانک به وی معرفی شد. Tuggener به عنوان هنرمندی که دنیای تجارت را نیز پشت سر گذاشته بود الگویی برای رابرت بود و در میان تمام عکاسان سوییسی کسی بود که فرانک واقعاً عاشقش بود. مجموعه عکس Fabrik از Tuggener به عنوان یک کتاب عکس بدون متن، الگویی برای تصور فرانک از مجموعهٔ آمریکایی‌ها بود که 15 سال بعد در پاریس توسط Deplire منتشر شد.

او با کمک هزینه ای از موسسه گوگینهام برای سفر در تمام ایالات متحده آمریکا و عکاسی از تمام اقشار جامعه آمریکا دریافت کرد تا بتواند پروژه «آمریکایی ها» را عکاسی کند.

فرانک در مدت سفر دو ساله اش در جاده های آمریکا، خانواده‌اش را نیز به همراه خود برد و بیش از 28 هزار عکس گرفت. در نهایت تنها 83 عکس از بین آنها را انتخاب و در کتابی به نام آمریکایی ها چاپ کرد که به باور بسیاری، این اقدام تاریخ فتوژورنالیسم را از نو نوشت.

فرانک در سفرش به دور آمریکا عکس هایی حرفه ای از وضعیت بدون تغییر و راکد آمریکا به تصویر کشید. او در بدو ورودش دیدی خوشبینانه به آمریکا داشت، اما سرعت زندگی در آمریکا و تاکید بیش از اندازه آمریکایی‌ها بر پول و سرمایه دید او را به سرعت تغییر داد. حتی سبک عکاسی او که از نظر گرافیکی غنی و دارای حال و هوایی لطیف و نقاشانه بود، به کارهایی صریح، شفاف و پرمحتوا تبدیل شد و توانست آمریکای واقعی، آمریکایی های دلسرد را به وضوح به تصویر بکشد. فرانک در پروژه آمریکایی ها تلاش کرد تا تنشی را که بین همه اقشار آمریکا دیده است و ظاهری خوش بینانه دارد، به خوبی نمایان کند.

این مجموعه حاصل یک سفر 15 هزار کیلومتری به سراسر آمریکا در دوران جنگ سرد است. در اکتبر سال 1958ناشر فرانسوی روبِر دِلْپیر که فرانک در نیویورک با او آشنا شده بود، نخستین نسخه از کتاب «آمریکایی‌ها» با عنوان Les Américains را در پاریس منتشر کرد. در این کتاب از عکس‌های فرانک برای تصویر کردن مقالات نویسندگان فرانسوی استفاده شده بود و در سال 1958 به عنوان بخشی از مجموعه دائرةالمعارف Essentielle در پاریس منتشر کرد.

اما سرانجام در سال 1959 با وجود انتقادهای تندی که از این مجموعه فرانک شده بود آمریکایی ها (The Americans) توسط Grove Press در کشور آمریکا منتشر شد. متن ها به دلیل اینکه بیش از حد ضد آمریکایی بودند حذف شده و زیرنویس عکس ها تنها متن موجود در کتاب بود .دلیل انتقادها واضح بود، تصاویری که فرانک از آمریکا به جهانیان نشان می‌داد، بر خلاف آن چیزی بود که تبلیغات و هالیوود به عنوان «رویای آمریکایی» به دنیا عرضه می‌کردند. درواقع فرانک درخشش فرهنگ و ثروت آمریکایی را در مقابل اختلاف طبقاتی و تبعیض نژادپرستانه در این کشور قرار داد و این باعث شد مجموعه ی او علیه عکس های اکثر عکاسان خبری آمریکایی باشد. 

عکس روی جلد این کتاب در حراج کریستیز نیویورک در سال ۲۰۱۳ به‌قیمت نجومی ۶۶۳ هزار و ۷۵۰ دلار فروخته شده است.

به گفته جک کرواک ، فرانک "شعر غم انگیزی را درست از آمریکا بر روی فیلم مکیده بود." اما منتقدان چندان مهربان نبودند. هنگامی که این جلد برای اولین بار در پاریس منتشر شد، منتقدان گفتند، نکته اصلی این بود که آمریکایی ها ضد آمریکایی بودند.

مینور وایت آن را چنین توصیف کرد: "کاملاً گمراه کننده! تخریب یک ملت! " بروس داونز فرانک را به عنوان "یک انسان بی روح که از کشور فرزندخواندگی خود متنفر است" و "یک دروغگو، به طور انحرافی در حال بدبختی و بدبختی" تحقیر کرد.

جان دورنیاک آن را "تصویری پوشیده از زگیل از آمریکا" خواند. اگر این آمریکاست ، باید آن را بسوزانیم و دوباره شروع کنیم.

فرانک همچون کتاب‌های پیشینش، در این کتاب نیز عکس‌ها را به‌شیوه‌ای غیرروایی و غیرخطی چید. او برای ایجاد پیوند میان عکس‌های هم‌نشین به عناصر فرمی، موضوعی، مفهومی و زبانی تکیه زد. فرانک به‌شکل نامحسوسی کتاب را به چهار بخش تقسیم کرده که هر بخش با تصویر پرچمی از آمریکا شروع می‌شود.

در یک عکس، یک ستاره کوچک در حالی که صورتش کاملاً تار است از روی فرش قرمز پایین می رود. چشم ما به طرفداران هگارد ایستاده پشت طناب های مخملی می رود، یکی عصبی ناخن های خود را می جوید. تکنیک فرانک جزئیاتی را مورد توجه قرار می دهد که ما معمولاً از آنها چشم پوشی می کنیم. و در این حالت او افراد در حاشیه را ستاره می دید.

علی رغم هیاهوی انتقادی، این کتاب تا حد زیادی نادیده گرفته شد. تنها 1100 نسخه از آن فروخته شد و درآمد فرانك 817.12 دلار بود. به زودی، او عکاسی را رها کرد و فیلم سازی را شروع کرد (معروف ترین مستند بهره برداری های دوپینگ رولینگ استونز در سال 1972). طولی نمی کشد که آمریکایی ها به طرز ناگهانی پیشگویی به نظر می رسیدند. در اواخر دهه 1960، سیاستمداران و فعالان به هر آنچه فرانک دستگیر کرده بود ، توجه می کردند: تبعیض ، محیط کار بی حس، نابرابری. عکاسان خیابانی، از گری وینوگراند گرفته تا لی فریدلندر ، از صداقت خردکننده آن الهام می گرفتند.

جوئل مایروویتس، عکاس خیابانی افسانه ای در مصاحبه ای با NPR در سال 2009 گفت: "این چشم انداز ناشی از کتاب بود که نه تنها من بلکه کل نسل من از عکاسان را به فضای آمریکا هدایت کرد." امروز، آمریکایی ها مرتباً به عنوان تأثیرگذارترین کتاب عکاسی قرن بیستم مورد ستایش قرار می گیرند. در نمایشگاه های سراسر جهان عکس های فرانک به نمایش گذاشته شده است.

با اهمیت تر ، این کتاب دیگر ضد آمریکایی تلقی نمی شود. فرانک که در قاره ای غوطه ور در تبلیغات زمان جنگ بزرگ شده بود ، آزادی را که ایالات متحده به او می داد به عنوان یک  هنرمند دوست داشت - در هیچ جای دیگر او اینقدر آزادی نداشت که اینقدر وحشیانه آزمایش کند و اینقدر صادقانه عکس بگیرد.

وی در سال 1958 گفت: "نظر اغلب شامل یك نوع انتقاد است." اما انتقاد می تواند ناشی از عشق باشد. " کشف جنبه زشت آمریکا راهی بود که فرانک مجبور کرد سرزمینی را که او دوست داشت با مشکلاتش روبرو شود و بهبود بخشد. عکاسی از زندگی عادی راهی برای تساوی زمین بازی بود، تا نه تنها از چیزهای کوچک بلکه از همه جشن گرفته شود.

در 15 مه 2008 به مناسبت پنجاهمین سالگرد انتشار کتاب، چاپ جدید توسط استیدل منتشر شد. در این چاپ تایپوگرافی جدید انتخاب شد، جلد جدید طراحی شد، در نحوه ی کراپ برخی عکس ها تغییراتی ایجاد شد و از دو عکس کمی متفاوت استفاده شد.

وی در سال های پایان عمر خود به سوییس بازگشت تا جایزه Roswitha Haftmann، گران‌ترین جایزه هنرهای زیبا در اروپا، را برای یک عمر دستاورد دریافت کند.

برای او تحسین شدن یا نشدن اهمیت چندانی نداشت. در دهه 60 وقتی آثارش مورد توجه قرار گرفت ناگهان از عکاسی ساکن (still photography) به فیلمسازی زیرزمینی تغییر رشته داد که علت آن مرگ ناگهانی دخترش و دوست فیلم سازش بود و 10 سال بعد، با تمام فرصت‌هایی که دنیای هنر نصیبش می‌کرد از نیویورک گریخت و به دامنه کوهی بایر در شمال کانادا پناه برد.

انتهای پیام/