گیاه گلرنگ

به گزارش گروه اجتماعی یکتا پرس، گیاهی است یکساله،ارتفاع ان در حدود 65/0 متر کمی خاردار و منظره کلی ان بخصوصگلهایش شباهت با خارخسک دارد.برگهای آن بدون دمبرگ پهن و موجدار با دندانه های منتهی به خارهای ظریف است.رگبرگهادر سطح زیرین برگ برجسته و نمایان می باشد.گلهای ان منفرد در یک طبق کوچک لوله ای و زرد رنگ مایل به قرمز در انتهای شاخه گلدار ظاهرمی شود.میوه ان فندقه سفید رنگ که در قسمت بالای آن دسته ای تار نازک وجود دارد.

آماده سازی خاک

بلافاصله پس از برداشت محصول قبل در اوایل پائیز شخم به زمین زده می شود و سپس 35 تا 40 کیلوگرم در هکتار ازت، 40 تا 60 کیلوگرم در هکتار اکسید فسفر و 50 تا 70 کیلوگرم در هکتار اکسید پتاس به خاک افزوده با انجام دیسکی مناسب کلوخه ها را خرد کرده و بقایای علفهای هرز را نیز از بین می برند. بهتر است کمی قبل از کشت مقدار 20 تا 25 کیلوگرم در هکتار ازت به خاک زمینهای فاقد ازت اضافه شود.اواخر زمستان زمین را تسطیح و بستر خاک را برای کشت آماده می کنند.

شرایط  و حساسیت‌های محیطی گلرنگ

گیاه گلرنگ نسبت به دیگر دانه‌های روغنی در مقابل خشکی مقاومت بیشتری دارد به‌گونه‌ای که امکان کشت دیم آن نیز به شرط بارش سالانه حداقل ۳۰۰ میلیمتر وجود دارد. گل رنگ در برابر گرما مقاومت خوبی دارد و در صورت وجود رطوبت کافی در خاک می‌تواند دمای حدود ۴۰ درجه سانتی‌گراد را تحمل نماید. این گیاه به دلیل دارا بودن ریشه عمیق توانایی جذب رطوبت از اعماق ۳ تا ۴ متری خاک را دارد. در مرحله رشد روزت به کم‌آبی مقاوم است ولی کمبود آب در طول دوره رشد یعنی از مرحله ساقه‌دهی تا مرحله گل‌دهی، کاهش رشد و کاهش عملکرد گیاه را در پی خواهد داشت. آبیاری بیش از حد و همچنین آب ایستادگی و کمبود تهویه نیز باعث کاهش عملکرد گیاه می‌گردد.

گیاهچه جوان گل رنگ به سرما مقاوم است و در برخی موارد دمای زیر صفر را نیز تحمل می‌کند اما با عبور از مرحله رویشی و قرارگیری در مرحله زایشی به سرما حساس می‌گردد. بایستی توجه داشت در درجه حرارت پایین، رویش گیاه به‌کندی صورت می‌گیرد.

بیشترین حساسیت گلرنگ مربوط به دوران گلدهی گیاه می‌باشد. به‌گونه‌ای که در این دوران به دمای بالا و آفتاب زیاد و همچنین خشکی، به سرمای شدید، به بارندگی و هوای مرطوب و نیز به شوری خاک حساس است. هر کدام از شرایط ذکر شده در دوران گلدهی می‌تواند باعث کاهش عملکرد گیاه گردد.

کاشت:

کشت گلرنگ به وسیله بذر کار غلات به صورت ردیفی با فاصله ردیف بین 40 تا 50 سانتی متر و فاصله دو بوته روی ردیف کاشت 15 تا 20 سانتی متر صورت می گیرد. هنگام کاشت باید دقت نمود بذور در سطح خاک قرار نگیرند. زیرا ممکن است بعد از مدت کوتاهی طعمه پرندگان شوند. تراکم 150 الی 160 هزار بوته در هکتار مناسب است بلافاصله پس از کاشت بذر باید آبیاری مناسبی انجام گیرد.

آب مورد نیاز گلرنگ

گلرنگ به علت دارا بودن ریشه عمیق قادر است رطوبت را از اعماق 4-3 متری خاک جذب نماید، اما باید توجه داشت که گلرنگ به آبیاری بیش از حد در اوایل رشد حساس است و باعث افزایش بیماری در گلرنگ می شود، در چنین مواردی استفاده از واریته های مقاوم، کشت به صورت جوی و پشته و اجتناب از ایستابی آب در هوای گرم توصیه می شود.

به طور کلی آبیاری در مراحل بعد از کشت، جوانه زنی، رشد سریع ساقه، غنچه دهی، گلدهی و دانه بندی ضروری است (7 نوبت) و این تعداد براساس زمان کشت، نوع رقم، منطقه کشت، ساختمان خاک و کود مصرفی تا 10 نوبت نیز افزایش می یابد.

مقدار بذر و تراکم مناسب

از عوامل موثر بر میزان بذر و تراکم مناسب در کشت گلرنگ می توان به زمان کاشت، نوع رقم، عمق کاشت، ساختمان خاک و میزان کود مصرفی و وضعیت آب و هوایی منطقه اشاره نمود، به طور مثال کشت با تراکم بالا سبب نازکی ساقه ها خواهد شد، بدین ترتیب در مناطقی که بادهای فصلی از یک سمت می وزند معمولا فاصله بوته ها را بیشتر و فاصله ردیف ها را کمتر در نظر می گیرند تا ضمن افزایش مقاومت در برابر بادهای شدید، میزان رطوبت بین بوته ها کاهش یافته و در نتیجه از شیوع بیماری ها جلوگیری به عمل آید.

کود

در کشت پاییزه مصرف 120 کیلوگرم اوره و 50 کیلوگرم فسفات آمونیوم مناسب است . این کودها در کشت بهاره به 80 کیلوگرم اوره و 40 کیلوگرم فسفات آمونیوم تقلیل می یابد . میزان کود مصرفی می تواند تحت تاثیر بارندگی و نیز وضعیت خاک از نظر وجود این عناصر قرار گیرد . نکته اساسی در مصرف کوده های ازته این است که بذر گلرنگ نباید در تماس با کود باشد زیرا سطح سبز را بشدت کاهش می دهد . لذا استفاده از بذرکارهایی که کود و بذررا در کنار هم قرار می دهند توصیه نمی شود . 

ترکیبات گلرنگ

گل‌های گلرنگ دارای دو ماده رنگی می‌باشند. یکی ماده زرد رنگی که در آب قابل حل بوده و به سفلاوریلو (Safflower Yellow) معروف است. دیگری ماده قرمز رنگی که به نام کارتامین (Carthamine) یا اسید کارتامیک شناخته شده و با توجه به زیبایی آن، در رنگرزی استفاده می‌گردد. ماده اخیر در محلول قلیایی حل می‌گردد اما در آب غیر محلول است. همچنین محلولیت آن در الکل، کم و در اتر خیلی کمتر می‌باشد.

میوه گلرنگ دارای پروتئین و چربی می‌باشد. برای مقدار پروتئین موجود در میوه، اعداد ۲۵ تا ۳۷ درصد ذکر شده است. این در حالی است که میزان چربی موجود در میوه، در حدود ۴۵ تا ۶۰ درصد عنوان می‌گردد. روغن حاصل از دانه‌های این گیاه دارای مقادیر بالایی از اسیدهای چرب اشباع نشده (در حدود ۹۰ درصد) و مقدار کمی اسید چرب اشباع می‌باشد. عمده اسیدهای چرب اشباع نشده موجود در روغن حاصله شامل اسید لینولئیک، اسید اولئیک و اسید لینولنیک می‌باشد.

انتهای پیام/