به گزارش گروه اجتماعی یکتا پرس، گاهی در دوران بارداری به‌دلیل تغییرات چشمگیری که در سیستم قلبی‌عروقی‌تان ایجاد شده، دچار احساس سبکی سر یا سرگیجه می‌شوید. در دوران بارداری ضربان قلب بالا می‌رود، قلب در هر دقیقه خون بیشتری را پمپ می‌کند و خون موجود در بدن به‌میزان ۳۰ تا ۵۰ درصد افزایش می‌یابد. خوشبختانه در بیشتر موارد این سرگیجه چندان جدی نیست و با رعایت نکاتی می‌توان از بروز آن جلوگیری کرد. ولی به‌طورکلی سرگیجه در بارداری احساس ناخوشایندی است و گاهی نیز نشانه‌ی وجود مشکلی جدی است.
در طول دوره ی بارداری، عدم تعادل یا سرگیجه، ممکن است باعث شود که مادران باردار احساس ضعف و بی حالی کنند، یا حتی گاهی زمین بخورند. اما نگران نباشید، این مشکل یکی از علایم نسبتاً شایع بارداری است که با رعایت چند نکته می توان آن را درمان و در مواردی از وقوع آن پیشگیری کرد.
در بیشتر بارداری‌ها عروق خونی گشاد می‌شوند و فشارخون به‌تدریج افت می‌کند و در اواسط بارداری به پایین‌ترین حد خود می‌رسد. سپس فشارخون دوباره شروع به بالا رفتن می‌کند و تا پایان دوران بارداری، به سطح عادی خود بازمی‌گردد. در سه‌ماهه‌ی دوم و سوم بارداری، رحمِ درحال رشد نیز به عروق خونی فشار می‌آورد و گردش خون در نیمه‌ی پایینی بدن را کند و آهسته می‌کند.
علت سرگیجه در بارداری
کم‌خونی
کم‌خونی یا آنمی به این معنی است که فرد فاقد گلبول‌های قرمز کافی برای انتقال اکسیژن به مغز و سایر اندام‌های بدن است. کم‌خونی موجب ایجاد احساس سرگیجه می‌شود. کمبود آهن رایج‌ترین دلیل آنمی است. بنابراین حتما باید مواد غذایی سرشار از آهن مصرف کنید و در دوران بارداری (به‌ویژه در سه‌ماهه‌ی دوم و سوم) از مکمل های غذایی حاوی آهن استفاده کنید. درصورت ابتلا به کم‌خونی ممکن است که پزشک مکمل آهن جداگانه‌ای را نیز برای‌تان تجویز کند.
اضطراب
وقتی احساس اضطراب دارید، سریع‌تر نفس می‌کشید و دچار سرگیجه می‌شوید. اگر با توصیه‌های معمول موفق به غلبه بر اضطراب و کاهش استرس دوران بارداری خود نشدید، از پزشک‌تان بخواهید که شما را به روان‌شناس یا روان‌درمانگر مناسبی ارجاع دهد تا بتوانید با راهنمایی‌ها و کمک او از استرس و اضطراب خود رها شوید.
سنکوپ وازوواگال (vasovagal syncope)
بعضی افراد وقتی به‌شدت عطسه، ادرار یا مدفوع می‌کنند، دچار سرگیجه می‌شوند، چون این کارها میتواند باعث افت فشارخون و ضربان قلب شود و احساس سرگیجه و ضعف را ایجاد کند. (وازوواگال یعنی عصب واگ شما بر سیستم گردش خون‌تان اثر می‌گذارد و سنکوپ هم به‌معنی ضعف کردن است.) کم شدن آب بدن، اضطراب و درد هم میتواند به‌صورت عوامل محرک ایجاد این حالت عمل کنند.
زنان باردار بیشتر درمعرض سنکوپ وازوواگال قرار دارند. پیش از سنکوپ وازوواگال، علاوه‌بر سبکی سر، معمولا علائمی مانند احساس گرما، رنگ‌پریدگی، عرق کردن، حالت تهوع، خمیازه کشیدن و نفس‌نفس زدن سریع (hyperventilation) بروز می‌کند. این علائم را جدی بگیرید و فورا دراز بکشید تا از ضعف کردن و بیهوش شدن خود جلوگیری کنید.
ترشح پروژسترون
سطح بالای پروژسترون میتواند رگ‌های خونی شما را نرم و آنها را بزرگتر کند تا خون را به جنین برساند. اما سطح گردش خون شما کاهش یافته و در نتیجه، فشار خون‌تان پایین می‌آید. زمانی که خون به مغز شما بازمی‌گردد، دیگر در حالت عادی خود نیست و این باعث می‌شود شما حس کنید همه چیز دور سرتان می چرخد.
راه های پیشگیری از سرگیجه در بارداری
سریع از جایتان بلند نشوید
وقتی نشسته‌اید، خون در پاهایتان جمع می‌شود. اگر وقتی که بلند می‌شوید، بدن‌تان نتواند خود را سازگار کند، خون کافی از پاها به قلب‌تان باز نمی‌گردد. درنتیجه، دچار افت ناگهانی فشار خون می‌شوید و این مسئله باعث ایجاد احساس سرگیجه و ضعف در شما می‌شود.
برای جلوگیری از این حالت، به‌سرعت از روی صندلی یا تخت‌خواب خود بلند نشوید. وقتی دراز کشیده‌اید، ابتدا به‌آرامی بنشینید و برای چند دقیقه در حالتی نشسته با پاهای آویزان در کنار تخت، باقی بمانید و سپس به‌آرامی از جای خود بلند شوید.وقتی برای مدتی طولانی در یک جا می‌ایستید، خون در پاهایتان جمع می‌شود. اگر در وضعیتی قرار دارید که نمی‌توانید حرکت کنید و راه بروید، سعی کنید پاهایتان را تکان بدهید تا گردش خون را افزایش دهید. پوشیدن جوراب‌های واریس (support stockings) نیز میتواند به گردش خون در نیمه‌ی پایینی بدن کمک کند.
نوشیدن مایعات به مقدار کافی
برای پیشگیری از سرگیجه در بارداری از مصرف مایعات به اندازه ی کافی غافل نشوید، زیرا یکی از علت های سرگیجه، کم شدن آب بدن است. روزانه حداقل 8 لیوان آب بنوشید، به خصوص در روزهای گرم یا در صورتی که بیرون از منزل کار می کنید.
از گرمای زیاد دوری کنید
قرار گرفتن در اتاقی گرم یا حمام و دوش داغ باعث گشاد شدن رگ‌های خونی می‌شود و فشارخون را پایین می‌آورد و باعث احساس سرگیجه شود. اگر در گرمای زیاد احساس سرگیجه می‌کنید، از حضور در مکان‌های فاقد تهویه و شلوغ پرهیز کنید و به‌جای پوشیدن لباسی ضخیم، چند لباس را روی هم بپوشید تا درصورت احساس گرما، لباس‌های رویی را دربیاورید. به‌جای حمام و دوش داغ، حمام و دوش گرم بگیرید و حمام را خنک نگه دارید.
به پشت نخوابید
در سه‌ماهه‌ی دوم و سوم بارداری، رحمِ درحال رشد میتواند موجب فشرده شدن ورید بزرگ (بزرگ‌سیاه‌رگ زیرین) شود. ورید بزرگ، خون را از نیمه‌ی پایینی بدن به قلب و وریدهای لگنی بازمی‌گرداند و درنتیجه‌ی فشرده‌شدن آن موجب کندشدن گردش خون در پاها می‌شود. صاف خوابیدن روی پشت یا به‌اصطلاح، تاق‌باز خوابیدن میتواند موجب بدتر شدن این مشکل شود.
حدود ۸٪ زنان باردار در سه‌ماهه‌ی دوم یا سوم دوران بارداری به سندروم افت فشار در حالت طاق‌باز (supine hypotensive syndrome) دچار می‌شوند. اگر شما نیز با این مشکل روبه‌رو هستید، به این معنی است که وقتی به پشت یا در حالت طاق‌باز می‌خوابید، قلب‌تان خون کمتری را پمپ و فشارخون شما افت می‌کند و به‌همین‌دلیل تا زمانی که وضعیت خود را تغییر ندهید، احساس اضطراب، سبکی سر و حالت تهوع دارید.
برای جلوگیری از این مشکل، به‌جای اینکه صاف روی پشت خود بخوابید، به پهلو بخوابید. قرار دادن بالشی در پشت بدن یا زیر باسن کمک می‌کند که در حالت خوابیده به پهلو باقی بمانید (یا دست‌کم به‌اندازه‌ای کج باشید که مانع از فشرده‌شدن بزرگ‌سیاه‌رگ زیرین توسط رحم شود).
لباس های مناسب بپوشید
لباس هایی بپوشید که بتوانید هر زمان احساس گرما کردید به آسانی آن ها را تعویض کنید. از پوشیدن لباس های بیش از حد تنگ و گرم پرهیز کنید.
انتهای پیام/
