به گزارش گروه اجتماعی یکتاپرس؛ توسعه روزافزون دانشگاهها و رقابت بر سر مدرک امروز یکی از مشکلات کاهش فرصتهای شغلی بین جوانان است. سیاستهای اشتغالزایی هر چند از ساماندهی بحران بیکاری تقریبا ناتوان مانند اما توسعه و تشویق فرهنگ مدرکگرایی به تدریج میل به مهارت آموزی و آموزش سازمانی را در بین جوانان کاهش داده است.
از طرفی تسهیل ورود به دانشگاهها منجر شده تا ضمن گسترش فرهنگ مدرک کرایی، از کیفیت نظام آموزش مهارت در دانشگاهها کاسته است به طوریکه خروجی فارغ التحصیلان با فرصتهای اشتغال موجود همخوانی ندارد و به گفته رئیس مرکز کارآفرینی دانشگاه علامه طباطبائی «کممهارتی بسیاری از جوانان یکی از دلایل عمده عدم استخدام آنها توسط کارفرمایان است.»
در شرایط فعلی که بیمهارتی جوانان هم یکی از دلایل بیکاری محسوب میشود، دلیل اصلی این «مدرک گرایی» چیست؟ دلیل دوری از آموزش های سازمانی و مهارتی چیست؟ بی تفاوتی نظام آموزش عالی یا بازار کار؟ مشاهدات جامعه حاکی از آن است که در دانشگاهها جدیت لازم برای مهارت آموزی وجود ندارد. از طرفی در بازار کار نیز با توجه به اینکه غالب مراکز(اعم از دولتی و خصوصی)، مدرک دانشگاهی را در اولویت شرایط استخدامی خود در قرار میدهند، این مساله انگیزه جوانان را برای مدرکگرایی افزایش داده است. ضمن اینکه نظام پرداخت حقوق و دستمزد نیز بر مبنای مدرک پایهگذاری شده است.
در حالی مدرک در اولویت مهارت در شرایط استخدام قرار دارد، که به استناد به قانون «الزام فراگیری آموزشهای فنی و حرفهای برای اشتغال به کار»، به منظور تنظیم مهارتهای موجود، کلیه کارفرمایان واحدهای صنعتی، تولیدی، خدماتی و صنفی موظفند از متقاضیان اشتغال بکار گواهینامه مهارت فنی و حرفهای از مراجع ذیصلاح مطالبه و همچنینزمینه ارتقای آموزش کارگران ساده و ماهر و نیمه ماهر خویش را فراهم کنند.
محمود نیلی احمد آبادی، رئیس دانشگاه تهران درباره پدیده مدرک گرایی اظهار کرد: بروز پدیده مدرک گرایی تا حدودی ناشی از مسائل اقتصادی است. در کشورهایی که وضعیت اقتصادی خوب وجود دارد و افراد میتوانند خیلی سریع جذب بازار کار شوند ممکن است بعد از مقطع کارشناسی یا ارشد به لحاظ اقتصادی برای ادامه تحصیل حاضر نشوند بنابراین همیشه استقبال دانشجویان بسیاری از کشورها در دوران رکود اقتصادی به ویژه در مقطع دکتری با درصد بالایی همراه است.
نیلی احمدآبادی تصریح کرد: از آن جایی که کشور ایران هم از مشکل اقتصادی رنج میبرد، دانشجویان فکر میکنند که ادامه تحصیل باعث ایجاد فرصت اشتغال زایی برای آینده آنان خواهد شد که در اینصورت پدیده مدرک گرایی رواج پیدا میکند. یک عامل دیگر برای پدیده مدرک گرایی تشدید شده و آن موضوعی است که به غلط برای ارزش مدرک قائل شده ایم، برای مثال ارتقای کارمندان در یک دستگاه مستقل از اینکه مدرک تحصیلی شان چه رابطهای با شغل شان دارد و آیا این مدرک تحصیلی باعث افزایش توانمندیهای آنان میشود یا خیر؟ فقط به صرف مدرک، حقوق آنان افزایش پیدا کرده و به همین دلیل تقاضا برای گرفتن مدرک بالا رفته است.
بسیاری از نسل امروزیها از کار و سختی کشیدن فراری شده و میخواهند همه چیز را مفت و بی زحمت به دست آورند. عنوان «جیب بابا» دیگر موجب شرمساری کسی نمیشود و در حال تبدیل شدن به مایه فخر بسیاری شده است. مسئولیت اصلی مقابله با این راهکارها بر دوش دستگاههای دولتی است که با فرهنگ سازی مناسب و عزمی راسخ میتوانند در تغییر اوضاع کشور موثر باشند.
اگر پدیده مدرک گرایی در کشور حل شود به تبع آن مشکلات بسیاری از خانوادهها و فرزندانشان هم در حوزه آموزش و پژوهش کاهش مییابد و به نوعی رفع میشود، حتی مسئولان دانشگاهی هم مدعی هستند که با رفع پدیده مدرک گرایی در کشور میتوان مشکل اشتغالزایی را کمرنگ کرد و بسیاری از جوانان را به داشتن شغلی مناسب رهسپار کرد.
البته بهتر است آموزش و پرورش و وزارت علوم با تلاش و هم فکری یک دیگر، قبل از ورود افراد به دانشگاهها و شرکت در کنکور سراسری استعداد آنها را محک بزنند و متناسب با مهارت و توانایی شان اجازه تحصیل در آن رشته را به دانش آموزان و دانشجویان دهند و در صورتی که مشاهده کردند این افراد سودآوری برای درس و ادامه تحصیل ندارند حتما به فکر چارهای برای رفع معضل بیکاری فارغ التحصیلان در جامعه کنند.
انتهای پیام/