به گزارش گروه اجتماعی یکتاپرس؛ از آنجایی که قاچاق و یا جابه‌جایی غیرقانونی کالا بین کشورها از جمله پدیده‌های اقتصادی محسوب می‌شود که اغلب کشورها با آن درگیر هستند، ایران نیز به ویژه شرایط ژئوپلتیک منحصر به فرد خود با این پدیده سروکار دارد. چنانکه طبق آخرین آمار رسمی منتشر شده حجم قاچاق، در سال 98 حدود 12 میلیارد و 500 میلیون دلار بوده که قسمتی از این آمار مربوط به قاچاق معکوس است.
نایاب شدن برخی کالاهای اساسی در کشور به ویژه دارو و به طور مشخص در برخی از داروها بحث قاچاق معکوس کالا را داغ کرده است. پیش از این وقتی حرف از قاچاق می‌شود بیشتر منظور واردات غیرقانونی کالا بود حالا اما صادرات غیرقانونی دردسرساز شده است.
در کشور برای همه داروهای گران با مشکل قاچاق معکوس مواجهیم. دلیل آن هم قابل توجه است، تخصیص ارز 4200 تومانی که سبب شده دارو با قیمت ارزان وارد شود و با دلار بازار آزاد، از مرز خارج شود.
البته به گفته رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز به واسطه اجرای طرح رجیستری حجم قاچاق کاهش پیدا کرده است. چنانکه او در تصدیق گفته‌های خود به کاهش میزان قاچاق پوشاک از 2.5 میلیارد دلار به 600 میلیون دلار که از طریق مناطق آزاد و تجارت مرزنشینی اتفاق می‌افتد، اشاره می‌کند.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی افزود: دارویی که به نرخ یک دلار وارد می شود و ۴۲۰۰ تومان هزینه در پی دارد، لب مرز به همان نرخ یک دلار به فروش می‌رسد، یک دلاری که لب مرز نه ۴۲۰۰ بلکه ۲۵ هزار تومان است.
توانگر با تاکید بر اینکه قاچاق معکوس فقط معطوف به دارو نیست و شامل اقلام و کالاهای دیگر نیز می‌شود، تصریح کرد: لذا قاچاق معکوس درباره دام و گندم هم رخ می‌دهد. مشکل همان رانت ارزی است که متاسفانه دولت دوازدهم برای حذف آن و توزیع مابه التفاوت آن اقدامی نکرد.
کاهش حجم قاچاق، فصل مشترک صحبت‌های رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز با وزیر پیشین صمت است. کما اینکه رضا رحمانی نیز در دوران صدارت خود در وزارت صمت علت روند نزولی این پدیده اقتصادی را نوسانات ارز در داخل دانست و تصریح کرد« بعد از نوسانات ارز، تعداد زیادی از کالاها توجیه‌پذیری خود را برای قاچاق از دست داده‌اند.» گزاره مورد توجه در صحبت‌های او مربوط قاچاق معکوس است. همانطور که او معترف است پاره‌ای از حجم قاچاق صورت گرفته در کشور مربوط به قاچاق معکوس است.
رضا رحمانی و علی مؤیدی خرم‌آبادی بیان کردند که حجم قاچاق در کشور رو به کاهش است و قاچاق معکوس جزئی از حجم کلی قاچاق صورت گرفته در کشور را تشکیل می‌دهد اما سخنگوی کمیسیون قضائی از زمین خوردن بسیاری از صنایع داخلی به واسطه این مقدار از قاچاق در کشور خبر می‌دهد. سیدکاظم دلخوش اباتری می‌گوید: «در طول یک سال در مورد قاچاق و قاچاق معکوس فریاد زده‌ام.» او همچنین تاکید می‌کند که با وجود این که دویست هزار میلیارد تومان بودجه برای واردات اقلام ضروری اختصاص داده شده اما نه تنها این اقلام وارد نمی‌شوند بلکه قاچاق بالعکس می‌شوند.
علاوه بر عضو کمیسیون قضائی که از قاچاق بالعکس اقلام ضروری در کشور خبر می‌دهد، مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو از قرار گرفتن اقلام دارویی نظیر کپسول آموکسی سیلین در رده کالاهایی که در مورد آنها قاچاق معکوس صورت می‌گیرد، اطلاع می‌دهد. حیدر محمدی در این رابطه تصریح می‌کند که به دلیل قرار گرفتن آموکسی سیلین در رده دومین داروی پرمصرف به جهت قاچاق معکوس آن « پیشنهاد قرارگیری این دارو در فهرست مشمول ارز نیمایی به وزیر بهداشت داده شده است.»
هشدار مسئولین در مورد قاچاق معکوس به ویژه قاچاق معکوس اقلام ضروری نظیر دارو و از طرفی قرار گرفتن در شرایط بحرانی به دلیل شیوع کووید-19 این پرسش مطرح می‌شود که علت قاچاق معکوس دارو آن هم در شرایط بحرانی ناشی از بیماری که به نظر می‌رسد بیش از اهر زمان دیگر در داخل نیاز به دارو و اقلام دارویی وجود دارد، چرا قاچاق معکوس صورت می‌گیرد؟
فداحسین مالکی از ظرفیت بالای ایران جهت تولید دارو و حتی صادرات آن به سایر کشورها می‌گوید و بر این نکته تاکید می‌کند که « یکی از علل قاچاق برعکس، نبودن اراده برای صادرات دارو به خارج کشور است چرا که مکانیسمی برای انجام این کار وجود ندارد.»
او خاطرنشان می‌کند در حال حاضر مانعی برای صادرات دارو به صورت قانونی وجود ندارد و انجام این مهم همکاری بین دستگاهی را می‌طلبد. لذا مالکی در پایان به این نتیجه می‌رسد که « باید در ساختار دارویی کشور تجدیدنظر صورت بگیرد.»
در مجموع به باور بسیاری با توجه به قرار گرفتن کشور در وضعیت بحرانی به دلیل شیوع کرونا، مسئولین امر در اسرع وقت مکانیسمی برای جلوگیری از پدیده قاچاق معکوس در زمینه اقلام دارویی که وارد می‌شوند، در نظر بگیرند.
انتهای پیام/
