گروه فرهنگ و هنر یکتاپرس؛ استاد هوشنگ مرادی کرمانی بر این باورند که زبان امروز ما، هر روز لاغرتر می شود.
کرمانی در جلسه ای گفت: شاهد حذف تدریجی مجموعه ای از واژگان قدیمی و اصیل فارسی از فرهنگ گفتاری و نوشتاری هستیم. با کنار رفتن هر واژه، از توانایی ما برای بیان اندیشه و احساسمان کاسته می شود .
به تعبیر ایشان زبانی لاغر است که دامنه ی واژگانش محدود باشد. این محدودیت نتیجه ی غفلت جمعی است و هر یک از ما ، خواسته و ناخواسته ، به سهم خود در لاغری زبان مقصریم.
مثالی که مطرح کردند ، کلمه ی " کادو " بود که امروز جایگزین دهها کلمه ی دیگر شده است . کلمه هایی که هر یک در بافت خود معنایی متفاوت دارند.
معنایی که " کادو " به تنهایی ندارد مثلا به مسافری که عازم سفر است ، " سرراهی " می دهند . مسافری که از سفر باز می گردد ، " سوغات " ، " ره آورد " یا " ارمغان " می آورد. حتی سوغات هم انواع دارد مثلا هر سوغاتی " تحفه " نمی شود زیرا " تحفه " باید کمیاب و گرانبها باشد . به این ترتیب ، هر یک از این کلمه ها معنای خاص دارند مثلا برای خانواده ای که صاحب فرزند شده اند " چشم روشنی " می برند . هدیه به مناسبت خرید خانه ی جدید " خانه نویی " یا " منزل نویی " است. هدیه ای که سر سفره ی عقد به عروس می دهند تا رضایتش را به جاری شدن خطبه ی عقد اعلام کند " زیرلفظی " است.
گاهی کلمه ای به تنهایی خود داستانی است که ناگفته می ماند اما شنونده به دلیل آشنایی با معنای ضمنی آن به خوبی ماجرا را درک می کند مثلا وقتی می گوییم مجبوریم به فلانی " باج سبیل " بدهیم دیگر نمی تواند " کادو " باشد ! زیرا این واژه در درون خود معنایی نهفته دارد که نشان می دهد برای خلاصی از شر قلدر بی انصافی که سر راهمان سبز شده مجبور شدیم به او رشوه ای اجباری بپردازیم.
بنابر این هر یک از این کلمه ها در بافت خود معناهای مختلف دارند که هر یک در زبان عامیانه با کلمه ای مشخص بیان می شود.
اما متاسفانه امروز برای همه ی این موارد از یک یا دو کلمه استفاده می کنیم که به تعبیر ایشان منجر به لاغری زبان شده است.
استاد مرادی کرمانی برای درمان لاغری زبان دو پیشنهاد مشخص ارائه کردند:
یکی بازگشت به سرچشمه های زبان فارسی و دوم آشتی با فرهنگ عامیانه و بازگرداندن کلمه های رایج و دقیق گذشته به زبان گفتار و نوشتار امروز.
منبع : مجله ی فرهنگی و هنری بخارا
انتهای پیام/
