به گزارش یکتاپرس در ایران ۵۶۱ گونه پرنده وجود دارد که از این تعداد بیش ۷۰ درصد پرنده مهاجر هستند و تعداد عظیمی از این پرنده‌ها برای گذر زمستانی به کشور وارد می‌شوند.
عمده این پرنده‌ها از شمال دریای خزر به مناطق جنوبی‌تر از جمله ایران می‌روند و زمانی که وارد کشور می‌شوند تعداد زیادی از این پرندگان قبل از این که از رشته کوه‌های البرز رد شوند، در تالاب‌های مابین خزر و البرز استراحت می‌کنند و یا در تمام زمستان آن جا ماندگار می‌شوند.
تعدادی از آنها هم در دامگاه‌های منطقه فریدونکنار و سرخرود استراحت و زمستان گذرانی دارند.
ایمان ابراهیمی، مدیرعامل انجمن حفاظت پرندگان آوای بوم، عقیده دارد که در منطقه فریدونکنار دیگر زیستگاه طبیعی و امنی برای پرندگان وجود ندارد و دامگاهها مبدل به مهم‌ترین مکان‌های زمستان‌گذرانی پرندگان شده‌اند که متاسفانه محل کشتار و قتل عام آنها نیز هستند.
او در خصوص دامگاه توضیح می‌دهد: «دامگاه، تالاب‌های انسان‌ساز هستند که به صورت مصنوعی و در زمین‌های شخصی به قصد صید پرندگان تشکیل شده‌اند که در آن منطقه تقریبا ۴ دامگاه بزرگ وجود دارد که هر قسمت از این دامگاهها در اختیار یک دامگاه‌دار است».
پرندگان مهاجر در فریدونکنار
به گفته مدیرعامل انجمن حفاظت پرندگان آوای بوم، بیش از ۳۰ گونه پرنده آبزی و کنار آبزی در این منطقه صید و شکار می‌شوند. یکی از این پرندگان قو است که سه گونه از آنها در این منطقه زمستان گذرانی می‌کنند.
وی به این اشاره می‌کند که جمعیت قوها در اواخر دهه ۸۰ در این منطقه رو به افزایش گذاشت که دلایل آن همچنان کاملا مشخص نیست.
ابراهیمی با بیان اینکه به دلیل جثه بزرگ قو و تمایز ظاهری و رفتاری آن با دیگر پرندگان صید آن شایع و طبیعی نبود می‌گوید: «گروهی برای حفاظت از این قوها آغاز به کار می‌کنند و همچنین محیط بانانی برای گشت انتخاب می‌شوند که با همراهی هم به صورت دستی به این قوها غذا‌رسانی می‌کنند تا قوها به سمت دامگاهها که محل صید است نروند.
غذادهی بین سال‌های ۸۹ تا ۹۲ در حجم انبوه باعث شد که جمعیت قوها از حدود ۵۰۰ عدد به ۱۱ تا ۱۳ هزار قو در سال ۹۱ افزایش پیدا کند.
راه حل غذادهی به قوهای مهاجر راه حلی موقتی بود تا زمانی که سازمان محیط زیست بتواند شرایط را بهبود ببخشد که متاسفانه سازمان محیط زیست منفعلانه عمل کرد.
اما موضوعی که مطرح است این است که امسال شاهد کاهش تعداد قوها و دیگر پرندگان در منطقه بودیم».
این فعال محیط زیست در این خصوص معتقد است: «این موضوع می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، از تغییر اقلیم گرفته تا دلایل دیگر که رفتار مهاجرتی پرندگان را به صورت موقت یا دائم دستخوش تغییر قرار می‌دهد. قوهایی هم که امسال به این منطقه آمدند وارد دامگاه شدند که دلایل مختلفی می‌تواند داشته باشد.
عدم حفاظت کامل از منطقه امن نشستن قوها و سوءاستفاده متخلفین و استفاده از فشفشه و سر و صدا برای به پرواز درآوردن قوها و ترغیب آنها به نشستن در دامگاهها از دلایل اصلی این موضوع بوده است.
متخلفین با استفاده از این کار قصد کشاندن قوها به محل صید را داشتند تا بتوانند به صورت غیر قانونی این پرندگان باشکوه را زنده‌گیری کرده و وارد چرخه قاچاق حیات وحش کنند».
به عقیده مدیرعامل انجمن حفاظت پرندگان آوای بوم، راه حل غذادهی به قوهای مهاجر تا کنون باعث گردیده است که جان قوها در امان باشد و اگر این کار انجام نشده بود، اغلب این پرندگان در دامگاهها صید شده بودند.
وی درباره پرندگان مهاجر در فریدونکنار ادامه می‌دهد که: «هرچند که انجام این کار جمعیت قوها را از مرگ نجات می‌دهد ولی راه حلی موقت و اورژانسی است؛ اما در بلند‌مدت سازمان محیط زیست باید راه حل‌های قطعی اجرا می‌کرد که نکرد.
اگر سازمان محیط زیست به انفعال خویش ادامه دهد، این راه حل اورژانسی هم جوابگو نخواهد بود. سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان تنها متولی حفاظت حیات وحش در ایران باید در قبال انفعال خود نسبت به مشکل فریدونکنار پاسخگو باشد».
ابراهیمی به کشف قوها در حیاط خانه‌های شخصی اشاره می‌کند و می‌گوید: «در فریدونکنار هر صیاد تا جایی که بتواند صید می‌کند چون معتقد است اگر او صید نکند دیگران صید خواهند کرد.
از بین حداقل ۳۰ گونه پرنده آبزی و کنار آبزی مهاجر، تنها قو تقریبا تا سال گذشته در امان بوده که آن هم بیشتر حاصل فعالیت افراد داوطلب در منطقه است.
کشف تعداد زیادی قو در منازل متخفلین و مشاهده آگهی‌های خرید و فروش آنها نشان از آن دارد که تیغ صید و قاچاق پرندگان امسال به قوهای مهاجر هم رسیده است.
در کشور ما هم مشتریانی اعم از باغداران و خانواده‌های سرمایه‌دار وجود دارد، یکی از دلایلی که بازار پرندگان فریدونکنار جمع آوری نمی‌شود همین تقاضا برای خرید است، قوها مشتری‌های دست به نقد بیشتری دارند».
وی ادامه می‌دهد: «متاسفانه محیط زیست به طور قطع در این موضوع کم‌کاری کرده است. هر سال مجموع پرندگانی که در سرشماری زمستانه در کشور شمارش می‌شوند بین ۴/۵ تا ۶/۵ میلیون است.
عددی که توسط ساینس و گاردین تخمین زده شده سالانه در فریدونکنار کشته می‌شود عدد یک میلیون پرنده است، عددی بین یک پنجم تا یک ششم پرندگان مهاجر سرشماری شده را از دست می‌دهیم و محیط زیست طبعأ در تمام این سال‌ها در فریدونکنار باید اولویتش پرندگان می‌بود و با هر سختی و روشی باید موضوع را حل می‌کرد که کم‌کاری شده است».
مدیرعامل انجمن حفاظت پرندگان آوای بوم به دلیل این کم‌کاری در فریدونکنار اشاره می‌کند و می‌گوید: «علاوه بر معضل زیست محیطی، معضل فرهنگی و اجتماعی با ابعاد پیچیده هم وجود دارد و سازمان محیط زیست در بحث مدیریت حیات وحش احتمالا هیچ وقت با مشکلی با این حد گستردگی و پیچیدگی سیاسی و فرهنگی و اجتماعی مواجه نشده است».
به گفته ابراهیمی برای حل این مشکل نیاز به اجرای قانون، حضور متخصصین علوم مختلف، اجرای پروژه‌های چند جانبه و از همه مهمتر اراده کافی هستیم که تا کنون از سازمان حفاظت محیط زیست ندیده‌ایم».
ابراهیمی در پاسخ به این سوال که آیا امکان دارد که قوها از سرخرود خارج شده باشند و دیگر به این تالاب فرود نیایند، می‌گوید: «کل جمعیت یک گونه به صورت ناگهانی از یک تالاب نمی‌روند و چنین چیزی ممکن است تنها در درازمدت اتفاق بیفتد.
چیزی که امسال شاهدیم یک تغییر مسیر یا تغییر رفتار دائمی نیست، صرفا به خاطر شرایط آب و هوایی و غیره تعداد کمتری به تالاب آمده و همان تعداد کم هم در دامگاهها نشسته‌اند نه در منطقه امن قوها».
به گفته وی در چند روز گذشته به علت دانه پراکنی و استقرار محیط بانان در منطقه تعداد کمی از قوها به منطقه امن برگشته‌اند که خبری خوشحال کننده است اما باید امیدوار بود موقتی نباشد. با وجود مراقبت‌های محیط بانان اما همچنان این تخلفات وجود دارد.
مدیرعامل انجمن حفاظت پرندگان آوای بوم معتقد است که عزم جدی برای برخورد با متخلفین هرگز وجود نداشت و دلیل آن هم این است که متولی انجام این کار اگرچه که سازمان محیط زیست است اما بدون همراهی و همکاری ارگان‌ها و سازمان‌های دولتی و مردم نهاد نمی‌تواند موفق شود و ارگان‌‌های دولتی در آن منطقه متاسفانه ترجیح‌شان بر این است که در این امر دخالت نکنند تا تنشی در منطقه ایجاد نشده و نارضایتی پیش نیاید.
آنها متاسفانه متوجه ابعاد وسیع و مخرب این معضل نیستند که به حدی است که رفع آن باید اولویت تمامی مسئولان منطقه باشد.
به اعتقاد این فعال محیط زیست برای حل این مسئله به کمک و حضور نیروی انتظامی تا مدتی نیاز است، استانداری و فرمانداری و قضات و دادگستری همکاری و توجه ویژه‌ای داشته باشند، اما متاسفانه تمام این ارگان‌ها ترجیح می‌دهند منفعلانه عمل کنند به این دلیل که ترس و واهمه‌ای وجود دارد که برخورد با این تخلف بازتاب و بازخورد در ابعاد اجتماعی داشته باشد و مردم منطقه را معترض کند.
لازم به ذکر است؛ اتفاقی که در فریدونکنار می‌افتد یک فاجعه در ابعاد بین‌المللی است.
گفته می‌شود طبق آمار کشتاری که در فریدونکنار اتفاق می‌افتد بزرگترین کشتار پرندگان مهاجر به صورت سیستماتیک در دنیاست، یعنی طبق یک فرآیند یک برنامه تصمیم گرفته می‌شود که پرندگان کشته شوند. فاجعه فریدونکنار یک فاجعه در ابعاد بین‌الملل و یک آبروریزی ملی است.
فریدونکنار به تنهایی ظرفیت اجرای یک طرح ملی را دارد
