قیمت معاملات آتی نفت خام وست تگزاس اینترمدیت (WTI) در روز جمعه سوم مردادماه ۱۴۰۴ با ۱.۳ درصد کاهش به ۶۵.۲ دلار در هر بشکه رسید و به پایینترین سطح خود از ۱۱ خردادماه سال جاری (۳۰ ژوئن ۲۰۲۵) رسید. کارشناسان، تضعیف شاخصهای رشد اقتصادی در آمریکا و چین را از عوامل اصلی این کاهش عنوان میکنند.
محمود خاقانی، کارشناس بینالمللی انرژی، در گفتوگو با خبرنگار ما اعلام کرد که نفت WTI طی هفته گذشته (دوشنبه تا جمعه) در مجموع با ۳ درصد افت همراه بوده که این کاهش به دلیل افزایش نشانههای عرضه مازاد نفت خام در سطح جهانی و افت سرمایهگذاریهای تجاری در بخش انرژی رخ داده است.
وی با اشاره به تأثیر تحولات سیاسی بر بازار نفت افزود: در عین حال، امیدواری نسبت به شکلگیری توافقنامههای تجاری میان آمریکا، اتحادیه اروپا، ژاپن و دیگر کشورها، از افت شدیدتر قیمتها جلوگیری کرد. این توافقها میتواند در آینده تقاضا برای نفت خام را افزایش دهد.
چراغ سبز ترامپ به ونزوئلا
خاقانی در ادامه گفت: براساس گزارشهای منتشر شده، دولت دونالد ترامپ در حال آمادهسازی شرایط برای صدور مجوز به شرکتهایی مانند شورون برای از سرگیری فعالیتهای محدود در صنعت نفت و گاز ونزوئلا است. این اقدام میتواند منجر به افزایش صادرات نفت این کشور تا بیش از ۲۰۰ هزار بشکه در روز شود و محدودیتها در عرضه نفت خام سنگینتر را کاهش دهد.
انتظار افزایش تولید از سوی اوپک پلاس
این کارشناس ارشد حوزه انرژی همچنین از احتمال افزایش تولید نفت خام از سوی اوپک پلاس در نشست روز دوشنبه ۶ مرداد خبر داد و گفت: هدف این افزایش، بازپسگیری سهم بازار توسط کشورهای عضو این ائتلاف است.
به گفته وی، در آمریکا نیز روند کاهشی تعداد دکلهای نفت و گاز همچنان ادامه دارد؛ این کاهش برای دوازدهمین بار در ۱۳ هفته گذشته ثبت شده و میتواند نشاندهنده افت تولید داخلی آمریکا در آینده نزدیک باشد.
تنشهای ژئوپلیتیکی و آینده نامعلوم بازار انرژی
خاقانی با اشاره به نگرانیهای فزاینده در بازار جهانی انرژی تصریح کرد: بازار نفت و گاز طبیعی مایع اکنون بیش از هر زمان دیگری تحت تأثیر تنشهای ژئوپلیتیکی در مناطق حساس مانند خلیج فارس و تنگه بابالمندب قرار دارد.
وی همچنین گفت: گرایش برخی کشورها به حمایت از خودروهای برقی، چالشهای جدیدی برای بازار انرژیهای فسیلی ایجاد کرده است. با این حال، هنوز نیروگاههای برق عمدتاً با سوختهای فسیلی مانند زغالسنگ، نفت و گاز طبیعی کار میکنند و این میتواند مانع کاهش سریع تقاضا شود.
رشد پتروشیمی و نگرانی از رکود جهانی
به گفته خاقانی، صنایع پتروشیمی به یکی از عوامل محرک مصرف انرژیهای فسیلی تبدیل شدهاند. از سوی دیگر، کندی رشد اقتصادی جهانی و تشدید جنگهای تعرفهای نیز بر قیمت نفت و توازن عرضه و تقاضا تأثیر منفی گذاشته است.
وی افزود: برخی گزارشها پیشبینی میکنند که تا پایان دهه جاری میلادی، جایگزینهای مناسبی برای نفت خام در دسترس قرار بگیرند که میتواند منجر به کاهش چشمگیر مصرف سوختهای فسیلی شود. این در حالی است که رکود اقتصادی در کشورهای بزرگ مصرفکننده نفت، همچنان به عنوان تهدیدی برای تقاضای جهانی باقی مانده است.
آینده مبهم برنامههای اقتصادی آمریکا
این کارشناس انرژی در پایان تأکید کرد: یکی از مهمترین نگرانیهای بازار، نبود اطمینان نسبت به برنامههای اقتصادی دولت دوم ترامپ در آمریکاست. همچنین کشورهای تولیدکننده نفت در منطقه خاورمیانه نیز به سمت استفاده از گاز طبیعی و انرژیهای تجدیدپذیر برای تولید برق حرکت کردهاند، که این امر میتواند در بلندمدت به کاهش مصرف نفت خام منجر شود.