به گزارش یکتاپرس حدود سال‌های ۱۲۲۷ تا ۱۲۳۰ خورشیدی بود که امیرکبیر، نخستین صدراعظم ناصرالدین شاه قاجار، دستور داد در محدوده باغ‌ها و محله «جلالیه» که پیش تر به «نصرت آباد» شهرت داشت وحالا به «امیرآباد» معروف است، اصطبلی مناسب اسب‌های شاه، اسب‌های اسب‌دوانی و نیز اسب‌های قراول‌خانه ساخته شود. اصطبلی بزرگ بادرهای سنگین چوبی، کلون‌های فلزی، سقف گنبدی شکل و درختانی تنومند در اطراف که طبق اسناد تاریخی، چهارمین اصطبل سلطنتی در دوره ناصرالدین شاه قاجار محسوب می‌شد. ساختمان این اصطبل در دوره‌های مختلف، کاربری‌های مختلف داشت. حتی در سال‌های بین ۱۳۶۰ تا ۱۳۷۹ بدون استفاده باقی ماند. تا اینکه بالاخره در سال ۱۳۸۰ به نخستین و تنها موزه ملی تاریخ علوم پزشکی ایران ( یکی از ۲۵ موزه دانشگاهی ایران) تبدیل شد.
جمجمه‌های ۵ هزار ساله
در این موزه ۸۰۰ مترمربعی می‌توانید تاریخ علوم پزشکی ایران را در ۱۰ بخش و همراه غرفه‌های جانبی مرور کنید. بخش نخست، «دیرین انسان‌شناسی» است. در این بخش می‌توانید با تماشای تصاویر و نقاشی‌های دیواری غارهایی در لرستان که مربوط به بیش از ۵ هزار سال پیش است، به ماجرای نخستین شکارها با هدف بهبود بیماری‌ها پی ببرید یا می‌توانید از نخستین ابزار سنگی ویژه جراحی‌های اولیه بشر، رمزگشایی کنید.
۴۰ جمجمه ۵ هزار ساله در محفظه‌های شیشه‌ای این بخش نگهداری می‌شود که در کنار هر یک، اطلاعاتی برای آگاهی بیشتر، وجود دارد. اما جذاب‌ترین آثار بخش دیرین انسان‌شناسی موزه، یک؛ جسد مومیایی شده پیرزنی ۶۵ ساله است که قدمتی ۹۰۰ ساله دارد. این مومیایی طبیعی، حوالی شهر یزد از خاک بیرون کشیده شده است. دوم؛ اسکلت زنی ۳۰ ساله است که دندان‌های سالم آن، توجه بسیاری از دانشمندان و باستان‌شناسان جهان را به خود جلب کرده است. سوم، جمجمه دختری ۱۳ ساله است که جای جراحی بر روی آن دیده می‌شود. چهارم نیز به «جمجمه نامدار» موزه شناخته می‌شود. جمجمه‌ای متعلق به پادشاه بهبهان که «کدین هوتران» نام داشت و در دهه ۶۰ کشف شد.
درمان با طلسم!
با عبور از کنار ویترین‌های مربوط به آثار، مدال‌های جهانی (لژیون دونور) و دست نوشته‌های پزشکان پیشکسوت و بنیانگذار تخصص‌های نوین تاریخ پزشکی ایران و اشیا «امانی» (انواع سفال، مفرغ، شیشه و ابزار سنگی) از سایر موزه‌ها، بخش «مردم شناسی پزشکی» نمایان می‌شود. بخشِ نمایش ابزار و ادوات پزشکی دوره قاجار که در آن می‌توانید انواع «کلبتین» داندانپزشکی سنتی، شاخ‌های گاو یا بز کوهی ویژه حجامت، انواع داروهای گیاهی، سنگ درمانی، انواع مُهره‌های طلسم و دعا را تماشا کنید. کیفِ حکیم‌باشی دوره قاجار نیز از دیدنی‌ترین‌های این بخش است.
قدیمی‌ترین نسخه خطی «طب المنصوری»
بخش «کتب خطی و اسناد» با تابلو نقاشی چهره دکتر «عبدالله خان احمدیه» آغاز می‌شود. پزشکی که از او با عنوان بنیانگذار طب ترکیبی و تلفیقیِ طب‌های دارالفنون و سنتی، یاد می‌کنند. ۷۰ کتاب خطی و چاپ سنگی، در این بخش دیده می‌شود که یکی از نفس‌ترین‌هایشان کتاب خطی «طب المنصوری» محمدابن زکریای رازی (طب بالینی) است. کتابی با هزار سال قدمت که ۱۵۰ سال بعد از فوت زکریای رازی، به زبان عربی کتابت شده است. قدیمی‌ترین گواهی یا «اجازه‌نامه طبابت» از دوره قاجار نیز در این بخش، در کنار سایر اسناد و تصاویر پزشکی قدیمی نگهداری می‌شود.
