یادداشت و گزارش:
دکتر فرّخ لطیف‌نژاد، پژوهشگر و تحلیلگر شناختی شعر معاصر:
گرایش به تنوّع زبانی تنها یک موضوع ملّی نیست، بلکه درنتیجۀ تغییرعمده‌ای است که در نظام‌های فکری جهانی رخ داده و با بازنگری در پساساخت‌گرایی همراه بوده و دیدگاه‌های اومانیستی را به پست اومانیستی تبدیل کرده است.
شکست تقابل‌های دوگانه در پساساخت‌گرایی و به تبع آن در پست اومانیسم سبب بی اعتباری ارزشی جهانی شده و جامعه را به سمت چندفرهنگی و حیرت، سردرگمی و بی‌قیدی کشانده که انسان‌های قرن بیست ویکم را به امور غیرجدّی و بازی سوق داده و کار و خانواده را از مرکز توجّه خارج کرده است، چنانکه فرانسوا لیوتار اندیشمند پست‌مدرن، قرن حاضر را قرن بازی نامیده است. امّا این چندفرهنگی مشکل نابرابری طبقاتی را حل نکرده و به‌نوعی باز هم در بازی گفتمان‌ها و گفت‌وگوی تمدّن‌ها، گفتمان‌های مسلّط را بر دنیا غالب کرده است.
در رویکردهای جدید پست‌اومانیستی و پسازبانی عقیده بر آن است که برتری و فروتری تقابل‌های دوگانه نتیجۀ نگاهی است که نظام‌های سرمایه‌داری حاکم بر جامعه دارندو درنتیجۀ آن نژاد،زبان و انسانی را در قطب برتر قرار میدهندکه موجب برآوردن اهداف اقتصادی آنها می‌شود.
در حالی که اگرهمۀ نژادها، زبان‌ها وانسان‌ها را مورد توجّه قرار دهیم، به نوعی توزیع عادلانۀ قدرت دست پیدا می‌کنیم و گونه‌های زبانی در این میان از آن جهت اهمّیّت دارد که هم بازتاب فرهنگ بخش‌های مختلف جامعه است و هم خواستۀ صاحبان آن گونۀ زبانی را به گوش تمام کشور می‌رساند و شعر به‌مثابه یک جریان آزاد که منعکس‌کنندۀ خواسته‌ها و افکار ناب مردم هر سرزمین است،نقش مهمّی را در این میان ایفا می‌کند.
در اینصورت به‌قول باختین صداها حقّ یکسانی برای بروز پیدا میکنند و بطور یکسان شنیده می‌شوند و این به‌معنای توجّه به هویّت‌های فرهنگی مختلف در یک کشور و کشف استعدادهای پنهان آنهاست که باعث می شود مردم در منطقۀ خود رشد کنند و توانایی‌های بالقوّۀ منابع طبیعی، محیط زیستی و انسانی خود را بارور سازند.از مهاجرت بی‌رویّه به مراکز که آسیب‌های شغلی،اقتصادی و هویّتی را درپی دارد،پیشگیری می‌شود و این امکان را ایجاد می‌کند که از مرکز‌گرایی و تجمّع قدرت در پایتخت به نوعی مرکززدایی و توزیع عادلانۀ امکانات و قدرت دست پیدا کنیم.
در‌نتیجه تحوّلات حاصل از نگاه یکسان به گونه‌های زبانی از مشکلات زیادی مانند آلودگی هوا، مشاغل کاذب،متروکه شدن روستاها به‌عنوان قطب اقتصاد کشاورزی کشور و وابستگی اقتصادی به کشورهای دیگر و حذف و انحلال خرده‌فرهنگ‌ها در فرهنگ کلان پیشگیری می‌کند.
آکادمی شعر معاصر انجمن ترویج زبان و ادب فارسی ایران به‌منظور تحقّق نقش گونه‌های زبانی در برقراری عدالت اجتماعی «شب شعر مجازی اقوام» را در روز شعر و ادب پارسی در اینستاگرام خود به آدرس (@halgheyenaghdeadabi) با حضور شعرای گیلک، مازنی، کرد، لر، خوزستانی و خراسانی برگزار کرد. در این نشست مجازی که با برنامه‌ریزی و اجرای دکتر فرّخ لطیف‌نژاد مدیر آکادمی برگزار شد، آقایان عبّاس گلستانی شاعر گیلانی، دکتر علی رمضانی پاجی شاعر مازنی، عبّاس صفره شاعر کردستانی، میلاد شهبازی شاعر لرستانی، عبّاس سلطانی شاعر خوزستانی (بهبهانی) و قاسم رفیعا شاعر خراسانی به قرائت شعرهای محلّی خود پرداختند و برجستگی‌های زبانی،نحوی، ساختاری و محتوایی اشعار خود را به بحث گذاشتند.
علاوه بر آن میزان ورود عناصر محلّی مانند واژگان، اسامی زمان و مکان، فولکلور و آداب و رسوم و اساطیر را در شعرشان توضیح دادند که در این میان شعر آقای عبّاس سلطانی از لحاظ کثرت اصطلاحات و اشاره به فرهنگ و آداب و رسوم محلّی درخور توجّه و تقدیر و اطّلاعات دکتر علی رمضانی پاجی در مورد تاریخ شعر محلّی مازندران و فعّالیّت برای تشکیل گروه‌های همگرای شعرای محلّی قابل تحسین بود.
شاعران مدعو در این نشست 100 دقیقه‌ای به معرّفی مجموعه‌شعرهای محلّی خود پرداختند که هریک گنجینه‌ای برای حفظ و شناسایی گونه های زبانی مختلف محسوب می‌شود و از لحاظ زبان‌شناختی و ادبی قابل تأمّل است. در پایان از همکاری های صمیمانۀ اعضای آکادمی آقایان دکتر حبیب پیام و محمّد آزرم در انتخاب برخی از شعرای مدعو سپاسگزاری می‌شود.
انتهای پیام/
