به گزارش گروه اجتماعی یکتا، قیام پانزده خرداد در واقع در پی تجمع اعتراضی مردم همزمان با دستگیری امام خمینی (ره) در مدرسه فیضیه، به روز کشتار مردم این شهرها تبدیل شد و اکنون به عنوان نقطه عطفی در تاریخ این انقلاب به ثبت رسیده است. امام خمینی (ره) به دلیل کشته و مجروح شدن مردم در این تظاهرات این روز را برای همیشه روز عزای عمومی اعلام کرد و به همین منظور در تقویم هم به عنوان یکی از روزهای تاریخی و تعطیل رسمی آمده است. حوادث مربوط به مدرسه فیضیه در آن روز منجر به نامگذاری این روز تاریخی در تقویم شد.
امام خمینی (ره) ۱۳ خرداد سال ۱۳۴۲ بعدازظهر روز عاشورا سخنرانی داشت اما در آن روز در زمان حکومت شاهنشاهی به همراه تعدادی از روحانیون دستگیر شدند که مردم قم و برخی شهرهای دیگر پس از آگاه شدن از دستگیری امام راحل، دست به تظاهرات و تجمع زدند، دانشجویان در دانشگاه تهران کلاس‌های درس را تعطیل و به تظاهرات پیوستند که در نهایت منجر به درگیری با ماموران نظامی رژیم شاهنشاهی شدند.
به همین منظور ۱۵ خرداد در تقویم جمهوری اسلامی به نقطه عطف خودشناسی ملت ایران و جرقه‌ای برای شکل‌گیری انقلاب اسلامی در آن زمان محسوب می‌شود. قیامی که پس از مبارزه به حق امام خمینی (ره) توسط حکومت شاهنشاهی دستگیر شد و اعتراض گسترده مردم در شهرهای تهران، شیراز، اصفهان، مشهد، قم و تبریز را به دنبال داشت.
نیروهای نظامی در آن روز از راهپیمایی مردم در ورامین جلوگیری کردند و پس از درگیری با جمعیت تظاهرات‌کننده تعدادی از آنها را به خاک و خون کشیدند و این قیام به درگیری خونین با این رژیم نامیده شد و در آن زمان سعی کردند که این اقدام را نیز به خارج از مرزها نسبت دهند. اما مردم با این قیام به که نشان دادند که با وحدت و یکپارچگی در مقابل ظلم و جور ایستاده‌اند.
امام خمینی (ره) پس از قیام خونین ۱۵ خرداد بیانات و فرمایشات گهرباری داشتند که نشان می‌دهد که این رویداد عظیم مردمی که منجر به کشتن و زخمی شدن تعدادی از مردم شرکت‌کننده در تظاهرات شده بود، تا چه حدی برای همه دارای اهمیت است.
امام راحل می‌فرمایند: ۱۵ خرداد یک نقطه عطفی است در تاریخ کشور ما که از همان وقت، شروع به فعالیت سیاسی شد و روحانیون از همان وقت خودشان را مجهز کردند. این قیام یک مصیبتی بود برای ملت ما، لکن مبدا جنبش بود. ۱۵ خرداد در عین حالی که مصیبت بود لکن مبارک بود برای ملت که منتهی شد به یک امر بزرگی و آن استقلال کشور و ازادی برای همه مملکت.
همچنین امام خمینی (ره) درباره این قیام فرمودند: ۱۵ خرداد برای اسلام بود و به اسم اسلام بود و به مبدائیت اسلام و راهنمایی روحانیت. در حقیقت دستاورد این قیام در سال ۱۳۴۲ پیروزی ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ بود. این قیام اسطوره قدرت ستمشاهی را در هم شکست و افسانه‌ها و افسون‌ها را باطل کرد. در واقع اولین و مهمترین فصل خونین مبارزه در عاشوری ۱۵ خرداد رقم خورد. این قیام مبدا نهضت اسلامی ایران است.
۱۵ خرداد قیامی تاریخی و تاریخ‌ساز
از روز ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ تاکنون این روز تاریخی و تاریخ‌ساز برای همه ماندگار ماند زیرا مردم در این قیام اعتراض خود در مخالفت با سیاست‌ها و برخوردهای ظالمانه حکومت شاهنشاهی نشان دادند، بنابراین موجی که از خروش مردم در آن زمان ایجاد شد هیچگاه از جوش و خروش نخواهد افتاد و با توجه به تجلی آرمان‌های یک ملت در این روز، این شعله‌های خروش هیچگاه خاموش نشد.
یکی از مهمترین موضوعاتی که در قیام ۱۵ خرداد از آن زمان تاکنون برای همه دارای اهمیت است وحدت کلمه، یکپارچگی و بیداری ملت مسلمان بود زیرا در برابر خفقان و حکومت ظلم و جور ایستادگی کردند تا بتوانند به پیروزی مقابل ظالمان دست یابند که نهایت این همه مقاومت مردم پیروزی ۲۲ بهمن سال ۱۳۵۷ بود.
البته می‌توان روز ۱۵ خرداد را روز پیروزی و روز سرنوشت ساز مردمی دانست که در مقابل رژیم شاهنشاهی ایستادگی و مقاومت کردند تا در برابر تجاوز و زورگویی‌های آن رژیم پاسخ محکمی به آن همه ظلم داده و سرنوشتی تاریخ‌ساز را برای خود و جامعه رقم بزنند. اگرچه در این قیام خونین، جوانانی عاشق انقلاب و امام جان خود را تقدیم انقلاب کردند اما این قیام در نهایت نشان‌دهنده تحولی بزرگ در حیات سیاسی و اجتماعی مردم بود.
جوانان و مردم انقلابی در قیام خونین ۱۵ خرداد شکستن هیبت پوشالی رژیم شاهنشاهی را به نمایش گذاشتند، به نوعی با وفاق ملی و وحدت همه مردم، اقتدار نظام شاهنشاهی از هم فروپاشید. این روز تاریخی و کشته شدن تعدادی از جوانان به عنوان تضمین‌کننده حیات شکوهمند انقلاب اسلامی و به نوعی بیمه شدن این انقلاب را بود.
در این روز تاریخی مردم با قیام خود علیه ظلم و ستم نشان دادند که هیچ حکومتی با ظلم ماندگار نخواهد شد و نظام شاهنشاهی هم با به خاک و خون کشیدن جوانان این مملکت رنگ باخت و به حیات ظالمانه و ستمگرانه خود در برابر مردم انقلابی پایان داد. طوماری در هم پیچیده برای خود تهیه کرده بود که این قیام و دیگر اقدامات انقلابی ملت بزرگ این انقلاب آنها را به خاک یکسان کردند.
تشکیل قیام کاملا مردمی و خودجوش در روز ۱۵ خرداد
همه می‌دانند که قیام ۱۵ خرداد پس از دستگیری امام خمینی (ره) تحت عنوان یک قیام مردمی و خودجوش در روز عاشورای حسینی بود زیرا امام راحل حقایق افشا نشده‌ای را برای مردم بیان کردند و همین موضوع حکومت وقت را به مقابله با مردم واداشت اما مردم تاب نیاوردند و همین موضوع تظاهرات خودجوش و مردمی و تشکیل این قیام را در پی داشت.
روز تاریخی ۱۵ خرداد رهبری امام خمینی (ره)، مردم و روحیه شهادت‌طلبی و انگیزه مذهبی در کنار هم باعث شد که حکومت وقت از این موضوع هراس داشته باشد و تن به این قیام خونین داد. آنان دیدند که بدون حمایت گروه‌های سیاسی و مدعیان مبارزه و مقاومت، مردم این حرکت انقلابی را شروع کردند و همین موضوع در نهایت منجر به پیروزی آنها و شکست هیبت رژیم شاهنشاهی شد. در این حرکت علمای اسلام، روحانیون مبارز و فداکاران راه انقلاب نقش‌آفرینی کردند.
این قیام باعث روشن شدن خط مبارزه و با حرکت انقلابی مردم به صورت تدریجی شد تا اینکه در نهایت این مسیر مشخص مردم و تظاهرات و اعتراضات گسترده در طول آن سال‌ها، انقلاب ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ و پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی رخ داد و در واقع جمهوری اسلامی به وجود آورده شد.
افزایش آگاهی و رشد سیاسی مردم همه وقایع آن دوران را رقم زد، همین موضوعات باعث تبیین و تشریح اصل ولایت فقیه برگرفته از نظرهای امام خمینی (ره) شد. در واقع ورود روحانیون و مرجعیت شیعه با اصل ولایت فقیه به این میدان مبارزه با رهبری امام راحل باعث تغییر در بدنه اصلی مبارزه هم شد و سرانجام همه این اقدامات خودجوش مردمی، زمینه‌های پیروزی انقلاب اسلامی پایه‌ریزی شد. / ایرنا
