به گزارش گروه یکتاپرس، شما هم جزو آن دسته از والدینی هستید که فکر میکنید بازی کردن تنها یک تفریح و روشی برای تخلیه انرژی بچهها است؟ اگر اینطور است باید بگوییم که کاملا در اشتباه هستید. در واقع بازی ها، نکات مثبت و فواید دیگری را نیز برای دلبندتان به همراه دارند که با خواندن این مقاله میتوانید در مورد اهمیت بازی برای کودکان بیشتر بدانید. از جمله نکات کلیدی که در این متن راجع به اهمیت بازی در کودکان به آنها اشاره میشود و احتمالا برایتان جالب خواهد بود، این است که:
• اهمیت و ضرورت بازی برای کودکان این است که بازی کردن کلیدی برای یادگیری، رشد، ارتقای اعتماد به نفس و ایجاد حال خوب در فرزند شما محسوب میشود.
• بازیهای بدون ساختار و چهارچوب و رایگان، بهترین نوع بازی برای کودکان خردسال به شمار میروند.
• با رشد بچه ها، نحوه بازی کردن آنها نیز تغییر میکند.
اهمیت بازی برای کودکان
بازی کردن در فرآیند یادگیری و رشد فرزند شما نقش اساسی دارد. هنگامی که کودک شما بازی میکند، این کار روشها و زمانهای مختلف و بسیاری را برای یادگیری در اختیار او قرار میدهد. بازی کردن همچنین به دلبند شما کمک میکند تا:
• اعتماد به نفس پیدا کند.
• احساس دوست داشتن، خوشبختی و امنیت کند.
• مهارتهای اجتماعی، زبان و ارتباطات خود را توسعه دهد.
• درباره چگونگی مراقبت از دیگران و همچنین محیط زیست و اطراف خود بیشتر یاد بگیرد.
• مهارتهای بدنی و توانمندیهای جسمانی را پرورش دهد.
انواع مختلف بازیها
بازیهای بدون ساختار و رایگان بهترین نوع بازی برای کودکان خردسال هستند. انجام دادن این بازی ها، بستگی به آن چیزی دارد که در آن زمان رخ داده و مورد توجه فرزند شما قرار میگیرد. بازیهای رایگان برنامه ریزی نشده هستند و به کودک اجازه میدهند تا از تخیل خود استفاده کرده و با سرعت خودش در مسیری که دوست دارد، حرکت کند.
نمونههایی از بازیهای بدون ساختار که ممکن است بچهها به آنها علاقه نشان دهند، عبارت هستند از:
• بازیهای خلاقانه به تنهایی یا با دیگران، از جمله بازیهای هنری یا موسیقی.
• بازیهای تخیلی و ذهنی به عنوان مثال، ساخت خانهها با وسایل خانه بازی یا با جعبه یا پتو، لباس پوشیدن و اجرا کردن شخصیتهای مختلف بر حسب لباسی که به تن کرده اند، آرایش کردن و یا حتی بازی منتسب به خاله بازی که در آن بچهها نقشهای مختلفی همچون پدر، مادر و ... را به صورتی باورپذیر بر عهده گرفته و نقش آفرینی میکنند.
• جست و جو و اکتشاف در فضای بازی جدید یا مورد علاقه مانند کمد، حیاط خانه، پارک، زمین بازی و غیره.
شما میتوانید بخشی از بازیهای بدون ساختار وروجک خود باشید و با او مانند یک هم بازی، مشارکت کنید. گاهی اوقات تمام کاری که به عنوان پدر یا مادر باید انجام دهید، این است که فرزند خود را به سمت درست هدایت کنید، مثلا او را به سوی لباسها و اسباب بازی هایش، یا به سمت میز و مداد رنگی و کاغذهای او ببرید تا مشغول بازی شود. بعضی اوقات هم هستند که ممکن است لازم باشد کمی بیشتر فعال باشید. به عنوان مثال به او برای بازی کردن ایده بدهید: خب به نظرت امروز "چطور لباس بپوشیم؟ " یا اینکه "امروز میخواهی نقش چه کسی را بازی کنی؟ ".
بازیهای ساختاری متفاوت هستند. این سبک از بازیها سازمان یافتهتر بوده، در یک زمان ثابت یا در یک فضای مشخص اتفاق میافتند و اغلب توسط یک بزرگسال هدایت میشوند.
برای اینکه بهتر متوجه شوید به چه بازیهایی اشاره داریم، میتوانید با نمونههایی از بازیهای ساختار یافته که در متن زیر به آنها اشاره شده است، آشنا شوید:
• کلاسهای آشنایی با آب (بازی با آب) برای کودکان نوپا و یا کلاسهای یادگیری شنا برای کودکان بزرگتر.
• گروههای قصه گویی برای کودکان نوپا و پیش دبستانی در کتابخانه محلی
• کلاسهای رقص، موسیقی یا نمایش برای بچهها در هر سنی که اهمیت بازی گروهی برای کودکان را متذکر میشوند.
• بازیهای رومیزی یا تختهای خانوادگی مانند انواع پازلها و ...
• ورزشهای اصلاح شده مانند کریکت، بسکتبال، فوتسال، فوتبال و ... که انتخابی مناسب برای کودکان کمی بزرگتر هستند.
اهمیت بازی کودکان چیست و بازیها چگونه با فرزند شما رشد و پیشرفت میکنند؟
با رشد دلبند دوست داشتنیتان، اهمیت بازی برای کودکان و نحوه بازی کردن او نیز تغییر میکند. احتمالا متوجه خواهید شد که به مرور زمان فرزندتان خلاقتر شده و با اسباب بازیها و ایده هایش، بازیهای جدید و بیشتری را آزمایش میکند. البته که این مساله ممکن است به این معنی باشد که حالا دیگر او برای بازی کردن به مکان و زمان بیشتری نیاز دارد.
به علاوه، بچهها همانطور که بزرگ و بزرگتر میشوند، با امتحان کردن اشکال مختلف بازی در مسیر رشد و تکامل خود پیش میروند. این روند شامل بازی کردن به تنهایی، بازی در کنار سایر کودکان و همچنین انجام بازیهای تعاملی با سایر بچهها است.
ایدههایی برای بازی کردن در سنین مختلف بچهها
نوزادان تازه متولد شده و شیرخواران: برای تشویق رشد و تکامل، این ایدهها را اجرایی و بازی کنید. برای بچههای کوچک در این سنین، بهترین اسباب بازی خود شما هستید. نگاه کردن به صورت شما و شنیدن صدایتان برای کوچولویی که تازه پا به این دنیا گذاشته است، به تنهایی یک بازی جذاب به حساب میآید و اگر لبخند بزنید، این جذابیت چندین برابر هم خواهد شد.
شاید دوست داشته باشید ایدهها و بازیهای زیر را با دلبند شیرین خود امتحان کنید:
• موسیقی، آهنگها و یا وارد کردن ضربههای ملایم و آرام به شکم فرزندتان هنگام آواز خواندن یا به صدا درآوردن زنگ: این فعالیتها باعث تحریک و تقویت قدرت شنوایی و حرکات او میشوند.
• دالی بازی (پوشاندن صورت با دستها و سپس باز کردن آنها و نشان دادن مجدد چهره): این بازی به نظر ساده، برای رشد اجتماعی و عاطفی کوچولوی کنجکاو شما یک راه عالی است.
• قلقلکهای ملایم یا لمس کردن اشیا با بافتهای مختلف: مانند پر، گل، فلز یا کف: این کارها باعث پیشرفت حس لامسه میشوند.
• قرار دادن اشیایی در اختیار فرزندتان با اندازه ها، رنگها و شکلهای مختلف: این موارد میتوانند دلبند شما را به دستیابی و چنگ زدن موارد مختلف ترغیب کنند.
• مبلمان محکم، توپ، اسباب بازیها یا جعبه ها: این موارد میتوانند به وروجک شما کمک کنند تا بتواند سینه خیز رفتن را امتحان کند و یا اینکه بایستد و راه برود. در نظر گرفتن زمان منظمی برای سینه خیز رفتن بر روی شکم و زمین، بسیار مهم است. این کار به دلبند شما کمک میکند تا قدرت بدنی و کنترل عضلات خود را توسعه دهد. سینه خیز رفتن و تلاش برای حرکت به جلو بر روی شکم، همچنین به فرزند شما اجازه میدهد تا دنیا را از منظری متفاوت ببیند و تجربه کند.
کودکان نوپا: برای تشویق رشد و تکامل، این ایدهها را اجرایی و بازی کنید
در اینجا ایدههایی وجود دارند که کودک نوپای شما ممکن است از انجام دادن آنها لذت ببرد:
• چیزهای بزرگ و سبک مانند جعبههای مقوایی، سطلها یا توپهای بازی میتوانند کودک شما را به دویدن، ساختن، فشار دادن و یا کشیدن ترغیب کنند.
• خط کشیدن با گچ، استفاده از طناب، آلات موسیقی یا ظروف میتوانند مهارتهایی همچون پریدن، لگد زدن، پایکوبی کردن، قدم برداشتن و دویدن را تشویق کنند.
• حلقه ها، جعبه ها، سنگهای بزرگ یا بالشها برای پرورش مهارتهایی همچون بالا رفتن، متعادل ماندن، پیچ و تاب خوردن، این سو و آن سو جنبیدن یا غلتیدن مناسب هستند.
• بازیهای پیراستن و مرتب کردن خود با روسری، کلاه و ... برای تقویت قوه تخیل و خلاقیت انتخاب بسیار خوبی به شمار میروند.
• برآمدگی ها، تونلها یا گوشهها میتوانند فرزند شما را به انجام فعالیتهای بدنی مانند خزیدن و کاوش کردن محیط اطراف خود تشویق کنند. اگر هنگام بازی کودک نوپای خود موسیقی مورد علاقه او را پخش کنید، میتواند صداها و ریتمهای مختلف را حین بازی کردن آزمایش کند. همچنین ممکن است دوست داشته باشید با کوچولوی خود به آواز، رقص و کف زدن بپردازید. این هم اقدام جذابی است که بچهها به آن علاقه دارند.
کودکان پیش دبستانی: برای تشویق رشد و تکامل، این ایدهها را اجرایی و بازی کنید
در اینجا چند ایده برای کمک به پیشرفت ذهن و بدن کودک پیش دبستانی شما آورده شده است که امتحان کردنشان خالی از لطف نیست:
• ظروف قدیمی شیر، قاشقهای چوبی، ظروف خالی گلدان گیاهان، چوب ها، کاغذهای خرد شده، سطلهای پلاستیکی، قابلمهها و لباسهای قدیمی برای بازیهای خیالی و بدون ساختار گزینههای بسیار مناسبی هستند.
• پازلهای ساده و بازیهایی که باید در آنها انطباق دادن را تمرین کرد مانند دومینوی حیوانات به بهبود حافظه و تمرکز کودک شما کمک میکنند.
• بازی کردن با خمیر مایه، خمیرهای بازی و همچنین گل تهیه شده از خاک رس به فرزند شما کمک میکند تا مهارتهای حرکتی ظریف را پرورش دهد.
• نواختن موسیقی مورد علاقه با قابلمه و ماهی تابهها برای برپا کردن یک کنسرت رقص یا ساخت ریتم و آهنگ عالی هستند.
• بازی کردن با توپ میتواند مهارتهایی همچون لگد زدن، پرتاب کردن یا غلتاندن را تقویت کند.
هنگامی که کودک خود را به لگد زدن یا پرتاب کردن تشویق میکنید، سعی کنید او را وادار کنید تا هر بار از یک سمت بدن خود استفاده کرده و بدین ترتیب اندامهای سمت راست و سمت چپ هر دو با هم توانمند شوند.
بچهها در سنین مدرسه: برای تشویق رشد و تکامل، این ایدهها را اجرایی و بازی کنید
فرزند شما با بزرگتر شدن و پا گذاشتن به سن مدرسه میتواند با اشیا و فعالیتهای زیر سرگرم شود:
• مبلمان، ملحفه، سبدهای شستشو، چادرها و جعبهها که به کمک آنها میتوان خانههای بزرگی را بسازد و در آنجا سرگرم شود.
• ساخت موانع خانگی و تلاش برای عبور از آنها که باعث میشود فرزند شما به روش ها، جهتها و سرعتهای مختلف حرکت کند و در این زمینه مهارتهای لازم را به دست بیاورد.
• بازیهایی مانند «اسم فامیل» برای بازی با کلمات عالی هستند و به رشد دانش و سواد دانش آموز کوچک و تازه کار شما کمک میکنند.
• انجام دادن فعالیتهای ساده مثل پخت و پز و تهیه غذا برای رشد مهارتهای روزمره فرزندتان بسیار مناسب است.
• و در نهایت انجام بازیها با کمک گرفتن از تخیل خود کودک شما که نتیجه آن معمولا بسیار جذاب خواهد بود. برای انجام این کار فرزندتان بسته به قدرت تخیلی که دارد، میتواند خودش را به یک ابرقهرمان یا شخصیت داستانی مورد علاقه تبدیل کند.
اگر دلبند شما دوست دارد که که در برخی از فعالیتهای ورزشی یا تیمی شرکت کند، میتوانید او را در تیمهایی که برای کودکان در سنین مدرسه وجود دارند، ثبت نام کنید. سایر فعالیتها شامل فعالیتهای هنری و صنایع دستی هستند که فرزندتان میتواند بعد از مدرسه یا در زمان تعطیلات تابستانی، گزینه مورد علاقه خود را در میان آنها انتخاب و دنبال کند.
اهمیت بازی برای کودکان، اگر فرزند شما نمیخواهد بازی کند، چه باید کرد؟
ممکن است مواقعی وجود داشته باشد که فرزندتان بگوید نمیخواهد بازی کند، به عنوان مثال، شاید به دلیل انجام دادن یک فعالیت طولانی مدت خسته یا کسل شود و بازی را رها کند. در چنین شرایطی جای نگرانی وجود ندارد و میتوان گفت که به طور معمول این اتفاق طبیعی است.
اما باتوجه به اهمیت بازی برای کودکان، گاهی اقات کم بازی کردن یا علاقه نشان ندادن به بازیها میتواند هشدار و نشانهای از یک اختلال رشدی باشد؛ بنابراین از کنار این مساله بی تفاوت عبور نکنید و در صورت مشاهده چنین مواردی با مربی فرزندتان و یا یک پزشک متخصص صحبت کنید:
• کوچولوی شما در بازیهای تعاملی مانند "دالی بازی" شرکت نمیکند.
• کودک نوپای شما علاقه کمی به اسباب بازیها دارد و یا اینکه از اسباب بازیها به روشی کاربردی و صحیح استفاده نمیکند. به عنوان مثال، به جای اینکه مانند بچههای هم سن و سال خود یک ماشین اسباب بازی را در اتاق بچرخاند، فقط به چرخاندن چرخهای آن علاقه نشان میدهد.
• فرزند شما در سن پیش دبستانی علاقهای به بازی با کودکان دیگر ندارد، یا اینکه به انجام دادن بازیهایی که در آنها باید وانمود کند مانند "خاله بازی"، هیچ علاقهای نشان نمیدهد.
باتوجه به اهمیت بازی برای کودکان، درصورت مشاهده چنین نشانههایی بهتر است با یک روانشناس کودک مشورت کنید.
انتهای پیام/