به گزارش گروه سیاسی یکتاپرس، یکی از روزنامهها در گزارشی به تناقضات در ایده سیاسی تاجزاده و رفقا پرداخته است که بخشهای مهم آن در ادامه میآید.
خروج سیدحسن خمینی از جریان کاندیداهای احتمالی جریان اصلاحطلب و دولت، کار را برای این جریان مشکلتر کرد. شاید اگر سیدحسن خمینی با میانداری رادیکالهای اصلاحطلب به میدان میآمد، جریان اصلاحطلب با بیش از تکگفتمان سیاست خارجی و توسعه برونزا به آوردگاه رقیب سنتی خود میآمد.
انصراف او از رقابتهای انتخاباتی که در نظرسنجیها بیشترین میزان رایآوری را بین تمام گزینههای اصلاحطلب داشت، هم گفتمان اصلاحطلبان را محدودتر کرد و هم انتخاب کاندیدای نهایی را سختتر. اکنون مشخص است آنها با توجه به ویرانی گستردهای که روحانی برایشان به یادگار گذاشته، در گفتمان عدالت و برابری و حتی کارایی اقبالی نخواهند داشت.
در چنین شرایطی و با توجه به اینکه سیزدهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری بیش از هر چیز، میتواند تابعی از نتایج مذاکرات هستهای باشد، به نظر اصلاحطلبان میخواهند با همان گفتمان ۴ و ۸ سال قبل یعنی سیاست خارجی وارد کارزار انتخابات ریاستجمهوری شوند.
از این گفتمان، شامگاه دوشنبه مصطفی تاجزاده یکی از رادیکالترین چهرههای اصلاحطلب رونمایی کرد. او نامه سرگشادهای را در کانال تلگرامیاش منتشر کرد تا در آن از نگرانیهایش از باقی ماندن تحریمها بنویسد. مخاطب این نامه، سیدابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضائیه بود.
اما چرا تاجزاده خطاب به او دست به قلم برده است؟ ماجرا به ۱۶ فروردینماه بازمیگردد که رئیس قوه قضائیه در جلسه شورایعالی قضایی با انتقاد از اتلاف وقت کشور در مسیر مذاکره بینتیجه با غرب گفته: «اگر آنقدر که آقایان جلسه گذاشتند برای اینکه چطور از غربیها امتیاز بگیرند، جلسه میگذاشتند برای رونق تولید کشور و رفع موانع تولید، بسیار میتوانست در رفع مشکلات گرهگشا باشد.»
او افزوده: «آقایان حساب کنند چقدر وقت کشور را برای مواردی که نتیجه نداشت، گذاشتند، درحالیکه اگر همین وقت را برای رفع موانع تولیدی گذاشته بودند بسیاری از کارخانههای تعطیل و نیمهتعطیل کشور فعال شده بود.» حالا ۲ هفته بعد از این اظهارات، تاجزاده در نامه سرگشادهاش به رئیس دستگاه قضا، تلاش کرد به بهانه اظهارنظر سیدابراهیم رئیسی، همان دوگانه ۲ انتخابات پیشین یعنی «مذاکره» و «تحریم» را بازسازی کند و جاده را برای انتخابات پیشرو هموار.
او در این نامه تلویحا همان نکاتی را یادآور شده که منتقدان برجام در سال ۹۴ میگفتند و پیشبینی میکردند با خروج آمریکا از برجام، این توافق به خطر خواهد افتاد. در همان زمان تاجزاده و دوستان با رد چنین مسائلی از برجامهای ۲ و ۳ و حتی برجام سوریهای سخن میگفتند. بااینحال و صرفنظر از محتوای این نامه که فاقد نکته جدیدی است و مردم نه در سال ۱۴۰۰ که ۳ سال قبل در اردیبهشت ۹۷، آن را لمس کردهاند، چرایی نگارش چنین نامهای، در چنین زمانی و آن هم خطاب به رئیسقوه قضائیه است.
۱- نامه انتخاباتی از جهت مخاطب
از تعداد کلمات نامه و محتوای آن، به نظر نمیرسد نگارش آن بیش از چند ساعت زمان نیاز داشته باشد. اما برای نوشتن ۱۴ روز پس از اظهارنظر رئیس دستگاه قضا منتشر شده است. تصور اینکه چهره رادیکالی همچون تاجزاده، برای نگارش چنین نامهای ۲ هفته خویشتنداری کرده باشد، کمی بعید است. باید دید در برهه اخیر چه اتفاقی افتاده که او آن هم پس از ۲ هفته، به ذهنش میرسد پاسخ رئیسی را بدهد. شاید بتوان رد ماجرا را در رخداد یک هفته پیش یعنی دوشنبه ۲۳ فروردینماه یافت؛ انصراف سیدحسن خمینی از انتخابات.
انصراف سیدحسن خمینی، تقریبا برای جریان تندروی اصلاحات که یکبار او را در انتخابات سال ۸۸ به میانه معرکه کشیده بود، ضربه سنگینی به حساب میآمد. براساس نتایج مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران(ایسپا)، بین تمام کاندیداهای اصلاحطلب، سیدحسن خمینی بیشترین اقبال و تقریبا کمترین ظرفیت منفی را داشت. اصلاحطلبان رادیکال سیدحسن را بهترین گزینه برای یک دوئل احتمالی با سیدابراهیم رئیسی میدانستند ولی این دوئل به ۲۸ خردادماه کشیده نشد.
نامه تاجزاده بیش از آنکه ناشی از دغدغه تحریم، یا فشار اقتصادی بر مردم و توسعه ایران باشد، با هدف اثرگذاری بر انتخابات خرداد ۱۴۰۰ نگاشته شده است.
۲- تبدیل انتخابات به منازعه موافقان «مذاکره و توافق» با مخالفان
تاجزاده در این نامه تلاش میکند رئیسی را در نقطه مقابل رفع تحریمها تثبیت کند و او را به مخاطبی که قرار است ماه آینده پای صندوق رای بروند، دشمن توافق هستهای و مخالف هر شکلی از مذاکره بداند. این درحالی است که رئیسی در مناظرات سال۹۶ نیز مخالف برجام و مذاکره نبود اما دولت روحانی را ناتوانتر از آن میدانست که بتواند چک این توافق را نقد کند.
ساخت دوگانههایی حول سیاست خارجی با عناوین «مذاکره کنیم یا مذاکره نکنیم» یا «توافق کنیم یا نکنیم» شاید کمی به کاندیدای اصلاحطلبان که تنها گفتمان در دسترسش سیاست خارجی است، کمک کند اما این دوگانه بهنظر نمیرسد بتواند اتفاق سال۹۶ را دوباره زنده کند.
تاجزاده و دوستانش درحالی تلاش میکنند چنین دوگانهای را توسعه دهند که رهبر معظم انقلاب برخلاف دولت دهم که در ماههای پایانی آن مذاکرات عمان با طرف آمریکایی برای نزدیکشدن به انتخابات، تعلیق شد، در کمتر از ۱۰۰روز پایانی دولت روحانی اجازه تداوم مذاکرات هستهای را صادر کردند.
۳- انفعال برابر و اعلام نیاز فوری
صرفنظر از کارکرد انتخاباتی این نامه و اینکه نتیجه انتخابات به چه شکل رقم خواهد خورد، نگرانی بزرگتر در همین پارادایم توافق، دستفرمانی است که تاجزاده و همفکران او دارند. در این نامه که در سرتاسر آن انفعال موج میزند، تقریبا همهچیز به توافق با آمریکا گره زده شده است. این رویکرد بهطور حتم بهضرر کشور است و همان خطی است که روحانی در جریان مذاکرات هستهای دنبال میکرد و حتی آب خوردن مردم و ازدواج جوانان را به این توافق گره میزد.
۴- تکرار روندی بینتیجه
در پرونده هستهای ایران، تقریبا هیچ بندی نبود که دولت روحانی بتواند با تکیه بر آن طرف آمریکایی را یا در برجام نگاه دارد یا منافعش را از آن طریق تامین کند. یکی از درسهای مهم برجام به دولت، این بود که روش لغو تحریمها مبتنیبر دعوای حقوقی نتیجهبخش نخواهد بود و حاصلی جز خسارت برای کشور نخواهد داشت. بنابراین حتی اگر دولت بایدن حاضر به بازگشت به این توافق باشد، نظر به اینکه در دعوای حقوقی ایران هیچ امکانی برای تامین منافعش ندارد، باید به راهکارهای دیگری اندیشید.
تاجزاده برای یک منفعت حزبی و انتخاباتی، حاضر است از منافع ملی نیز بگذرد. او تلاش میکند خود را حامی رفاه و زندگی مردم و حکومت و کاندیداهای اصولگرا را مخالف آن نمایش دهد، اما تجربه قبلی برجام نشان میدهد تاجزاده در درک واقعیتهای بینالملل، کمی مبتدی است.
انتهای پیام/