به گزارش گروه اجتماعی یکتا پرس، بلوغ زودرس کودکان و نوجوانان یکی از مواردی است که امروزه ذهن بسیاری از والدین و کودکان را مشغول کرده وبه عنوان یکی از نگرانی‌های والدین کودک در سن رشد مورد توجه قرار گرفته است در ادامه به تعریف، تشخیص و راه کار‌هایی برای درمان آن می‌پردازم.
از لحاظ تعریفی بلوغ زودرس زمانی مطرح می‌شود که علائم ثانویه بلوغ جنسی در دختر‌ها قبل از سن ۸ سالگی و در پسر‌ها قبل از سن ۹ سالگی بروز نماید هر چند در بعضی از مراجع پزشکی تحت تاثیر عوامل محیطی مستعد کننده جوامع پیشرفته امروزی این سن به کمتر از ۷ سالگی در دختران و کمتر از ۸ سالگی در پسر‌ها تقلیل یافته است.
علائم اولیه صفات ثانویه جنسی در دختران افزایش سایز و قوام سینه‌ها و رشد مو‌های زائد زیر بغل و ناحیه تناسلی و در پسر‌ها رشد و تغییر رنگ اسکروتوم یا کیسه بیضه‌ها و افزایش اندازه بیضه‌ها همراه با رشد مو‌های زائد می‌باشد که اغلب با تغییراتی در حالات روحی و روانی کودک نظیر پرخاشگری و زودرنجی همراه می‌گردد.
عواملی که سبب بروز بلوغ زودرس در کودکان می‌گردد:
عوامل ژنتیکی نظیر سابقه بلوغ زودرس در والدین و اختلالات هورمونی و کروموزومی نظیر اختلالات عملکرد غدد هیپوتالاموس و هیپوفیز، تیروئید و اختلالات غدد فوق کلیوی و غدد جنسی می‌باشد که اغلب با علائم دیگر ناشی از اختلال زمینه‌ای غده درگیر همراه است به عنوان مثال در گیری غده تیروئید علاوه بر تحت تاثیر قرار دادن فرایند بلوغ با علائم دیگری مانند اختلال در وضعیت اجابت مزاج، رشد و کیفیت موها، خشکی یا رطوبت غیر عادی. پوست، اضطراب، تپش قلب و. همراه می‌باشد.
یکی دیگر از علل شایع بلوغ زودرس در کودکان که در جوامع امروزی جای تامل بیشتری دارد عوامل محیطی و خارجی هستند که شاید در حال حاضر شایع‌ترین علت این عارضه را تشکیل می‌دهند که در ادامه به چند مورد اشاره می‌کنم.
۱. استفاده کنترل نشده کودکان از وسایل الکترونیکی ارتباطی نظیر گوشی‌های موبایل تبلت‌ها کامپیوتر و گشت و گذار‌های کنترل نشده در فضا‌های مجازی نظیر اینترنت و تماشای برنامه‌های تلویزیونی خصوصا شبکه‌های ماهواره‌ای که مناسب سن کودک نمی‌باشد یکی از علل شایع بلوغ زودرس در کودکان می‌باشد.
۲. استفاده از مواد غذایی حاوی مواد نگهدارنده مانند غذا‌های آماده و کنسرو شده و فست فود‌ها و مصرف زیاد ترکیبات حاوی کافئین مانند شکلات قهوه و نسکافه و همچنین استفاده بی رویه از مکمل‌های دارویی و ترکیبات حاوی زینک یکی دیگر از علل رایج بلوغ زودرس در کودکان امروزی می‌باشد.
۳. دیر خوابیدن کودک در هنگام شب و عادت به شب بیداری نیز از علل زمینه ساز بلوغ زودرس می‌باشد.
۴. یکی دیگر از علل زمینه ساز این اختلال محیطی است که کودک در آن محیط پرورش می‌یابد دوستان، اطرافیان، محیط مدرسه و منزل اگر کنترل نشده و دور از مسائل اخلاقی و ارتباطات سالم باشد سبب آگاهی بیشتر کودکان از مسائل جنسی و نهایتا منجر به بروز بلوغ زودرس می‌گردد.
عارضه اصلی بلوغ زودرس در کودکان جدای از اینکه اغلب به علت پایین بودن سن ممکن است شرایط روحی پذیرش تغییرات جسمی را نداشته باشند اختلال رشد نهایی قد این کودکان است که علی رغم اینکه ممکن است در زمان بروز عارضه از هم سن و سالان خود از قد و قواره بلندتری بر خوردار باشند، ولی نهایتا به علت زودتر بسته شدن صفحات رشد استخوانی مقداری از رشد قدی مطلوب خود را از دست می‌دهند بطوری که اغلب به ازای هر سال تعجیل در بلوغ حدود ۵ تا ۶ سانتیمتر از قد مطلوب ون‌هایی آنان کاسته خواهد شد.
اولین قدم در تشخیص بیماری اغلب انجام یک گرافی ساده از مچ دست کودک و تعیین سن استخوانی اوست که می‌تواند وجود یا عدم وجود اختلال را تایید کند و بعد از آن پزشک می‌تواند با انجام آزمایشات هورمونی و در صورت لزوم درخواست مطالعات رادیولوژیک نظیر سونوگرافی از رحم وتخمدان‌ها و... به تشخیص نهایی برسد.
اکثر موارد بلوغ زودرس در مواقعی که اختلال هورمونی عامل آن باشد با درمان مناسب براحتی قابل کنترل می‌باشد و در مواردی نیز که علت بلوغ زودرس ژنتیکی یا تحت تاثیر عوامل محیطی می‌باشد ضمن کنترل و محدود کردن عوامل مسبب می‌توان با استفاده از دارو‌هایی که سبب تاخیر و کندی روند بلوغ می‌شوند بدون عارضه جدی و دراز مدت نسبت به درمان بیماری اقدام نمود و اکثر دختران تا سن قبل ۱۲ سالگی و پسران تا سن قبل ۱۴ سالگی به راحتی قابل درمان می‌باشند.
انتهای پیام/
