به گزارش گروه فرهنگی یکتا پرس، صمد بهرنگی، آموزگار، نویسنده، داستان‌نویس و منتقد اجتماعی، ۲ تیر ۱۳۱۸ در محله چرنداب تبریز متولد شد. خانواده او تهیدست بودند و پدرش برای تأمین معاش، به کارهای مختلفی مشغول بود؛ اما در نهایت، پدر برای پیدا کردن کار بهتر، همراه مهاجران به قفقاز می‌رود و دیگر بازنمی‌گردد.
صمد پس از طی تحصیلات ابتدایی و دبیرستان، در سال ۱۳۳۴ خورشیدی وارد دانش‌سرای مقدماتی پسرانه تبریز شده و دو سال بعد، در سال ۱۳۳۶ در ۱۸سالگی، به‌عنوان آموزگار به روستاهای اطراف استان آذربایجان شرقی فرستاده میشود. او درباره تجربه خود در ابتدای آموزگاری می‌گوید: «از دانش‌سرا که به در آمدم و به روستا رفتم، یکباره دریافتم که تمام تعلیمات مربیان دانش‌سرا کشک بوده است. پس همه‌اش را به باد فراموشی سپردم و فهمیدم که باید خودم برای خودم فوت‌وفن معلمی را پیدا کنم و چنین نیز کردم».
صمد که معلمی دلسوز بود فعالیت‌های آموزشی خود را صرفا به تدریس دروس به دانشآموزان محدود نمی‌کند. او می‌کوشد خانواده‌ها را راضی کند تا فرزندان خود را به‌جای فرستادن سر زمین‌های کشاورزی، به مدرسه بفرستند. همچنین خود او که طعم محرومیت و فقر را چشیده، بهتر از هرکسی با رنج‌های روستاییان و دانشآموزان آشناست.
تلاش‌های صمد بهرنگی برای باسواد کردن کودکان را باید هم‌راستای موجی از حرکت‌های نخبگان دلسوز کشور در دهه ۴۰ خورشیدی دانست که به‌دنبال رفع بی‌سوادی در سراسر کشور بودند. حرکت‌هایی مانند تأسیس سپاه دانش، تأسیس آموزش و پرورش عشایری و… .
با وجود این تلاش‌ها صمد بهرنگی از توسعه فردی غافل نبود. او در مهر ۱۳۳۷ خورشیدی برای ادامه تحصیل در رشته زبان و ادبیات انگلیسی به دوره شبانه دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز رفت و در سال ۱۳۴۱ فارغ‌التحصیل شد.
ماهی سیاه کوچولو
معروف‌ترین داستان صمد بهرنگی همین اثر بود که به زبان‌های متعددی در دنیا ترجمه شد و برای اثر و تصویرگر داستان، جوایزی به همراه آورد. ماهی سیاه کوچولو در زمستان سال ۱۳۴۶ خورشیدی نوشته شد و یک سال بعد کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان آن را چاپ کرد.
داستان ماهی سیاه کوچولو قصه یک ماهی کوچک است که به عشق دیدن دریا، تمام طول جویبار را طی می‌کند و در این مسیر، با مصائب و سختی‌های فراوانی روبه‌رو میشود. در این مسیر، او شجاعت و فداکاری زیادی از خودش به خرج می‌دهد.
این داستان برگزیده کتاب کودک سال ۴۶ و برگزیده ششمین نمایشگاه کتاب کودک بولونیای ایتالیا شد. در سال ۱۳۴۸، دیپلم افختار جایزه دوسالانه براتیسلاو کشور چک‌اسلواکی بابت تصویرگری کتاب به فرشید مثقالی (تصویرگر داستان) اهدا شد.
قصه موش گرسنه
برخی ناشران تعدادی از داستان‌های صمد بهرنگی را به‌صورت جداگانه منتشر کرده‌اند؛ مانند نشر گیوا که این قصه را با تصویرگری نازیلا اصغرنژاد در سال ۱۳۹۷ منتشر کرد.
داستان موش گرسنه، قصه یک موش است که هرچه می‌خورد سیر نمی‌شود. او از خوردن خوراکی‌ها شروع کرده و تا خوردن آدم‌ها پیش می‌رود اما گرسنگی‌اش تمامی ندارد، تا اینکه با یک پیرزن مواجه میشود و او درسی مهم به موش می‌آموزد.
کتاب «زنده باد قانون و داستان‌های دیگر»
نشر فرمهر با همکاری سینا بهرنگی، کتاب «زنده باد قانون و داستان‌های دیگر» را به چاپ رسانده است. این کتاب مجموعه‌ای از آثار داستانی ترجمه‌شده از نویسندگانی مانند عزیز نسین، مامین سیبیریاک، مظفر ایزگو، ناظم حکمت، مهدی حسین و دیگران است. البته این کتاب نیز تجدیدچاپ نشده است. در این کتاب، داستان‌های ترجمه‌شده هر نویسنده به‌تفکیک و با رعایت تقدم و تأخر گردآوری شده است.
کتاب افسانه‌های آذربایجان
این کتاب حاصل پژوهش و گردآوری داستان‌های عامیانه و افسانه‌های محلی مردم منطقه آذربایجان است. بهرنگی با کمک بهروز دهقانی آنها را در این کتاب آورده است.هدف بهرنگی از نگارش این کتاب، ثبت داستان‌های شفاهی است که قرن‌ها سینه به سینه بین مردم منتقل می‌شده است و بخشی از فرهنگ آن منطقه به شمار می‌رود.
انتهای پیام/
