به گزارش گروه اجتماعی یکتا پرس، تا قبل از ظهور نور مصنوعی، خورشید منبع اصلی نور مرئی بود. نور مرئی شامل امواج الکترومغناطیسی با گستره طول موج (۷۴۰-۳۸۰) نانومتر می باشد و از هفت رنگ اصلی تشکیل شده است. اما همه رنگهای نور مرئی به یک اندازه موثر نیستند. در این بین، نور آبی با گستره طول موجی (۴۶۰-۳۸۰) نانومتر کوتاهترین طول موج و بیشترین انرژی را دارد. نور آبی علاوه بر خورشید توسط لامپ های مهتابی، لامپ های LED، صفحه نمایش کامپیوتر، تلویزیون، تبلت و گوشی های هوشمند به وفور تولید می شود.
طیف نور شامل ۷ رنگ مختلف است. رنگهایی مثل قرمز، نارنجی زرد و البته آبی که با چشم غیرمسلح دیده نمیشوند. تبلت، موبایل هوشمند، لپتاپ و تلویزیون تمامی این وسایل الکترونیکی در یک ویژگی مشترکاند: همگی نور آبی ساطع میکنند. لامپهای فلورسنت و الایدی نیز مثل وسایل الکترونیکی مقدار زیادی از این نور را ساطع میکنند. البته اینطور نیست که نور آبی فقط بهطور مصنوعی در این وسایل یافت شود. بخش اعظم نور خورشید متشکل از این طیف رنگی است و خورشید منبع اصلی طبیعی ساطعکننده آن است.
قرارگرفتن در معرض نور خورشید و نور آبیِ ساطعشده از آن بههنگام روز فوایدی برای حافظه و سلامت ذهن دارد. طی سالهای اخیر، شواهدی که صحت این ادعا را تأیید میکنند بسیار زیاد بودهاند. از جمله این فواید میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
کمک به تقویت حافظه.
افزایش هوشیاری.
بهبود خلق و روحیه.
کاهش زمان موردنیاز برای واکنش نشاندادن.
بهبود بازه زمانی توجه (Attention Span/ تمرکز روی کار بدون حواسپرتی).
این نور کارکردهای درمانی هم دارد؛ برای مثال، میتوان از آن برای بهبود علائم افسردگی استفاده کرد. اگر بهطور کنترلشده و اصولی از آن استفاده شود، برای بهبود علائم و درمان برخی ناراحتیهای پوستی نظیر پسوریازیس و آکنه هم کاربرد خواهد داشت. حتی از آن در روشی درمانی بهنام فوتوداینامیکتراپی (درمان فوتوداینامیک/ Photodynamic Therapy) برای کشتن سلولهای سرطانی استفاده میشود؛ روشی که بسیار مؤثر و کاربردی است و در مقایسه با سایر روشهای بهبود علائم و درمان سرطان عوارض جانبی کمتری دارد.
قرار گرفتن در معرض نور بعد ازغروب آفتاب، ساعت بیولوژیک بدن را در وضعیت بدی قرار میدهد. نور شبانه ترشح ملاتونین (هورمونی که ریتم شبانه روزی تحت تاثیر آن است)در مغز را سرکوب می کند و در این بین نور آبی با انرژی بالای خود، ملاتونین را با قدرت بیشتری سرکوب میکند، و چرخه خواب را تا دو ساعت به تاخیر می اندازد. هر چند به طور دقیق مشخص نیست ولی مشاهدات تجربی محققان دانشگاه هاروارد نشان داد که، کاهش سطح ملاتونین در دراز مدت در ابتلاء به بیماریهایی نظیر چاقی، دیابت، سرطان در ارتباط است. لذا کارگرانی که در شیف شب کار می کنند و در معرض نور هستند، بیشتر از سایر افراد در معرض ابتلاء به این بیماریها هستند. از طرفی چون عدسی و قرنیه چشم انسان تمام نور آبی را عبور میدهد و به شبکیه چشم میرساند، خطر ابتلاء به بیماریهای چشم نظیر، تخریب لکه زرد یا دژنراسیون ماکولا و خستگی دیجیتالی چشم، وجود دارد.
یکی از این راهکارها استفاده از عینکهای محافظ چشم در برابر نور آبی است. بنا به نتایج برخی پژوهشهای صورتگرفته دراینباره مشخص شده است استفاده از عینک محافظ، برای کسانی که به هر دلیلی مجبورند در ساعات پایانی شب نیز در معرض نور آبی باشند، مفید خواهد بود و کیفیت خواب شبانهشان را بهتر خواهد کرد.
نور خورشید منبع اصلی نور آبی است. قرارگرفتن در معرض آن، بههنگام روز، نهتنها ایرادی ندارد که مفید نیز هست و باعث تقویت عملکرد و بهترشدن روحیه میشود. منتها نباید اجازه داد بههنگام تاریکشدن هوا نیز این مسئله تداوم یابد و خود را در معرض منابع نوری قرار دهیم که بهطور مصنوعی، نور آبی ساطع میکنند (منابعی مثل وسایل الکترونیکی یا چراغهای الایدی و فلورسنت).
اگر این اتفاق رخ دهد، مغز توانایی ترشح میزان کافی از هورمون ملاتونین را از دست خواهد داد؛ هورمونی که ارسالکننده پیام خستگی و نیاز به خواب به بدن است. وقتی از خواب شبانه با کیفیت و عمیق محروم شویم، خود را در معرض خطرهایی جدی برای سلامتی قرار خواهیم داد.
انتهای پیام/