به گزارش گروه اجتماعی یکتا پرس، دوزبانگی پدیده‌ای جهانی است و امروزه در سرتاسر دنیا افراد بسیاری به خاطر رفع مسائل و نیازهای فرهنگی و اجتماعی خود، به بیش از یک زبان سخن می‌گویند. به شخصی «دوزبانه» گفته می‌شود که صرف نظر از میزان مهارت زبانی‌اش، در زندگی روزمره به طور همزمان یا به صورت متوالی، از دو زبان استفاده می‌کند.
افراد دوزبانه در طول زندگی خود به طور مداوم در حال تغییر از زبانی به زبان دیگرند. این تغییر تنها در ظاهر و صورت زبان نیست، بلکه ذهن شخص دوزبانه نیز در حال حرکت و انتقال دائم از یک نظام زبانی به نظام زبانی دیگر و در نتیجه از یک نظام فکری به نظام فکری دیگر است. این تغییر دائمی، قدرت انعطاف‌پذیری را در این افراد بیشتر می‌کند و این برتری نه تنها در فعالیت‌های زبانی، بلکه در فعالیت‌های غیر زبانی نیز بروز پیدا کند.
از آن‌جا که مطالعات زیادی در مورد تأثیر دوزبانگی در دوره سالمندی انجام نشده است، نسیم السادات حسینی زاده، محمد حسین عبداللهی و مهناز شهقلیان؛ پژوهشگران گروه روان‌شناسی دانشگاه خوارزمی تهران، این موضوع را در سالمندان شهر تهران مورد بررسی قرار دادند.
در این پژوهش ۵۰ سالمند تک‌زبانه (فارسی) و ۵۰ سالمند دوزبانه (آذری-فارسی) در دامنه سنی ۶۰ تا ۸۰ سال مورد مطالعه قرار گرفتند. همه سالمندان مطالعه شده، ساکن شهر تهران، کاملاً هوشیار و قادر به پاسخگویی به آزمون‌ها و در دسترس بودند. وضعیت جسمانی آنها به نحوی بود که قادر به انجام کارهای معمول بدون وابستگی بودند و هیچ‌گونه بیماری محدود کننده‌ای نداشتند.
نتایج این پژوهش که در فصل‌نامه علمی پژوهشی «سالمند» منتشر شده است، نشان داد که سالمندان دوزبانه حافظه کاری، توجه و خلاقیت بیشتری نسبت به سالمندان یک‌زبانه دارند.
به گفته پژوهشگران این تحقیق: «دوزبانگی در طول زندگی می‌تواند باعث بهبود عملکرد شناختی شود؛ بنابراین به نظر می‌رسد ترغیب افراد به یادگیری زبان دوم لازم و مفید خواهد بود».
چه کسی دو زبانه است؟
تعداد زیادی در جهان تکلم می شود و برآورد می شود که شمار کسانی که به دو زبان یا بیشتر صحبت می کنند، بیشتر از افرادی است که تک زبانه است. مثلاً در هند بسیاری از کودکان با دو یا سه زبان از بیست و سه زبان اصلی موجود در این کشور بزرگ می شوند. دو زبانه بودن به گونه مادرزادی و در یادگیری در سنین بالاتر است.
در گذشته تصور می شد که کودکانی که دو زبان می آموزند سرعت یادگیری آنها کندتر می شود اما تحقیقات سنوات اخیر نشان می دهد که تلاش اضافه و دائمی که کودکان بکار می گیرند تا در هر لحظه بین دو واژه یکی را انتخاب کنند مثل (تغییر زبان) سگ و dog، می تواند سایر فعالیت های مغزی شان را بیشتر کند و به تمرکز بیشتر، قدرت انجام چند کار به صورت همزمان و حافظه بهتر بیانجامد، هر چند همه این گفته را قبول ندارند.
تغییرات در مغز
محققان با بررسی مغز دانش آموزان در قبل و بعد از یادگیری زبان [دوم یا سوم] متوجه شدند که تراکم ماده خاکستری مغز آنان، یعنی بخشی که اطلاعات را پردازش می کند، بیشتر شده است. کسانی که در سنین بالاتر دو زبانه می شوند هم ماده سفید مغز آنان بیشتر شده است یعنی قسمتی که ارتباطات مغزی را کنترل می کند.
انتهای پیام/
