به گزارش گروه فرهنگی یکتا پرس، حمام شاهزاده های اصفهان یکی از حمام‌های تاریخی به‌جامانده از دوران صفویان است. شاید کمتر کسی بداند که ایرانی‌‌ها بیشتر از سه هزار سال پیش در شهرهای خود حمام عمومی داشته‌‌اند و احتمال می‌دهند اولین حمام تاریخ را جمشید پادشاه پیشدادی ایران ساخته باشد. حمام شاهزاده‌ها که در دوره طلایی تاریخ اصفهان، دوران صفوی ساخته شده است، نمونه‌ای از این بناها است. بانی این اثر معماری یکی از شاهزادگان صفوی به نام شهربانو بیگم، دختر شاه سلطان حسین صفوی است.
تاریخچه
شاهزاده شهربانو که در سال ۱۰۸۶ هجری قمری متولد شد، دختر متفاوت شاه سلطان حسین و عاشق کسب دانش بود، اما بیش از همه به فکر تحصیل جوانان و کارهای عام المنفعه بود. پولی را که می توانست مثل دیگر زنان حرمسرا صرف خرید جواهرات و لباس های ابریشمی کند و یا مثل دیگر زنان خرج دسیسه چینی برعلیه دیگر شاهزادگان بنماید، به ساخت مدرسه اختصاص داد. وی مدرسه ای با گرمابه ای مزین به نام شاهزاده ها که شایسته نام شهربانو خاتون بود، احداث کرد و گرمابه شاهزاده هارا وقف طلاب مدرسه کرد. به این ترتیب تا سالهای سال، طلاب در مدرسه ای که وقف شاهزاده خانم بود، درس خواندند و از حمام شاهزاده ها استفاده کردند. مدرسه در سال ۱۳۱۴ از طرف اداره فرهنگ سابق تخریب و دبستان حکیم نظامی به جای آن بنا شد، اما حمام تا امروز پابرجا باقی مانده است. این حمام صفوی به مرور زمان آسیب های فراوان دیده و بخش هایی از آن ویران شده است. همچنین قسمتهایی از سردر آن در دیوارکشی جدید بازار مجاور از بین رفته است.
شهربانو تنها شاهزاده خانمی نبود که در خاندان صفوی چنین خدماتی ارائه کرد، جده اش نیز مدرسه مادرشاه را در چهارباغ بنا کرد و نامش را در تاریخ معماری و شکوه اصفهان به ثبت رساند.
بخش های مختلف حمام شاهزاده
حمام شاهزاده در بازار فرش اصفهان واقع شده و بر سردر آن نقش دو فرشته تاجدار دیده می شود. این حمام از بخشهای سربینه و گرم خانه و میان در و فضای چال حوض تشکیل شده که هر یک نیز فضاها و بخشهایی دارد. در ميان سربينه حمام، فضايی با قاعده هشت ضلعی قرار دارد که بر فراز آن گنبدی با تزئينات رسمی بندی بنا گرديده است. در این قسمت علائم بروج دوازده گانه بر روی گچ نقاشی شده که امروزه بخشهایی از آن باقی است.
در میانه سربینه، حوضی نسبتا کوچک به شکل هشت ضلعی با سنگابی در کنار آن و نورگیری بزرگ بر فرازش دیده می شود. سه حوض مستطیل شکل نیز با اندازه های مختلف در سکوهای اطراف سربینه تعبیه شده که پیش از ورود به سکوها، پا در آنها می گذاشته اند. ازاره سربینه کاشی فیروزه ای ساده است و کاشی های دیگری با گلهای رنگی ساده به آن تنوع می بخشد.
میان در، فضای وسیعی است که با اغلب حمام ها متفاوت می نماید. در ضلع شمالی این فضا، سکویی بالاتر نشسته و حوضی در درون آن است. این قسمت که بصورت غرفه ای خصوصی است، جداگانه نیز با سربینه مرتبط است. ازاره میان در کاشی های هشت گوش به رنگهای مختلف و با نقشی ساده است.
تزئینات حمام
به راهرو حمام که وارد شوید تزئینات خیره‌کننده کاشی‌کاری آن دوران را خواهید دید. سربینه، پیچ خاصی بوده که ورودی را از بقیه قسمت‌ها جدا می‌کرده و افراد داخل حمام همدیگر را آنجا ملاقات می‌کردند. سربینه حمام شاهزاده‌ها با کاشی‌های فیروزه‌ای، سبز و سفید، حوضی هشت‌ضلعی و غیره تزئین شده است.
انتهای پیام/
