به گزارش گروه اقتصادی یکتاپرس، ستاد تنظیم بازار به عنوان ستاد راهبردی اقتصاد بازار وظایف ثبات قیمت، نظارت و جلوگیری از افزایش قیمت را برعهده دارد و مبحثی که سهم بسیار مهمی در رضایت و نارضایتی مردم از عملکرد مجموعه مدیریت اجرایی کشور در حوزه اقتصاد دارد. در صورتی که در چند سال اخیر ستاد تنظیم بازار جز کاغذ بازی و جلسات بی هدف هر دوشنبه یک بار در هفته کاری برای ثبات قیمت در بازار انجام نداده است.
شیب تند بی ثباتی قیمت در بازار امسال
امسال بازار ایران با شیب تند افزایش قیمت مواجه شد و بسیاری از اقلام ضروری مردم گران و افرادجامعه برای رسیدن به خرید نان با مشکل مواجه شدند. آبان ماه امسال سکوی پرتاب قیمت ها بود و باتوجه به گسترش بیماری کرونا که درآمدها هم به دلیل محدودیت پروتکل های بهداشتی کاهش پیدا کرد؛ اقلام ضروری مردم هم روز به روز افزاش یافت. سبد خانوار هم هر هفته کوچک تر شد و مردم برای خرید ماحیتاج اولیه زندگی با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم کردند.
اکثر دولت ها در روزهای کرونایی با پرداخت هزینه تلاش کردند تا مردم توان مبارزه با این بیماری را داشته باشند اما دولت تدبیر و امید به جای حل معضلات موجود با هزار خبررسانی و بوغ و کرنا بسته های معیشتی به عنوان یارانه برای برخی از اقشار جامعه پرداخت می کرد اما در عوض هزار برار آن را با افزایش قیمت‌ها دریافت می کرد.
هر زمان که بسته معیشتی کرونا برای خانوارها پرداخت شد از آن طرف قیمت مرغ، تخم مرغ و بسیاری از اقلام دیگر افزایش یافت و مردم برای سیر نگه داشتن شکم های خود با مشکلات بسیاری مواجه شدند. ستاد تنظیم بازار هم انگار نظارت های خود را کاهش داده بود که فروشندگان جز و کل هر قیمتی که دوست داشتند به دست مصرف کننده می رساندند.
مصوبه های ستاد تنظیم بازار خریدار ندارد
ستاد تنظیم بازار هنوز نتواسته در بازار تاثیر گذار باشد و شرایط را به گونه ای مدیریت کند تا تصمیمات خود را در بازار به کرسی برساند. برخی از کارشناسان معتقدند که به دلیل عدم حمایت تولید کنندگان توسط دولت و نادیده گرفتن اهداف انها سبب شده تا تولید کنندگان نسبت به تصمیمات ستاد تنظیم بازار معترض باشند. البته بی ثباتی در تنظیم بازار هم موج میزند این ستاد هنوز نتوانسته شرایط جلسات هفتگی خود را به سرانجام برساند.
وزارت صنعت، معدن و تجارت با تغییر دبیر ستاد در بخش تنظیم بازار تلاش کرد تا قیمت برخی از اقلام که روز به روز گران تر می شود همانند مرغ، تخم مرغ ، لبنیات، گوشت و... را به ثبات برساند اما این امر محقق نشد. هر هفته جلسه تنظیم بازار یک قیمت جدید اعلام می شود. برای مثال در هفته گذشته تصمیم گرفته شد تا قیمت تخم مرغ کیلویی 12 هزار تومان به دست مصرف کننده برسد که با اعتراض تولید کنندگان این هفته جلسه تنظیم بازار مصوبه خود را تغییر داد و قیمت هر کیلو تخم مرغ را 14 هزار تومان اعلام کرد. همین بی ثباتی هفته به هفته ستاد تنظیم بازار سبب می شود که بازار هم به راحتی هر قیمتی که بخواهد را اعلام کند.
سخنگوی اتحادیه مرغداران میهن در مصاحبه ای اعلام کرد : ستاد تنظیم بازار قیمت هر کیلو تخم مرغ را 12 هزارتومان به تصویب می رساند، نرخ مصوب نهاده های دامی هم افزایش می یابد. تولید کننده برای تغذیه دام هم باید نهاده دامی را با قیمت بالایی بخرد و هم به دلیل ناکافی بودن؛ مابقی نهاده ها را هم از بازار آزاد خریداری کند. همه این موارد باعث می شود که تولید کننده پیش از 15 هزارتومان هزینه پرداخت کند.
زمانی که ستاد تنظیم بازار بدون بررسی و برای کاهش فشارها قیمتی اعلام می کند بازار هم به برخلاف تصمیمات پیش می رود؛ به ناچار ستاد تنظیم بازار مصوبه خود را مجدد بررسی می کند و قیمت جدیدی را به بازار ارائه می کند. اینگونه فشار روانی و اعلام نرخ جدید بر قیمت گذاری خرده فروشان تاثیر بالایی می گذارد و آنها هم هر قیمتی که دوست دارند به دست مصرف کننده می رساند و با اعلام اینکه قیمت ها در حال افزایش است و تصمیم جدیدی هم گرفته نشده به سادگی مبالغ را به هر سمتی که می خواهند می کشانند و این مصرف کننده است که به ناچار باید قربانی تصمیمات احساسی تنظیم بازار شود.
نظارت اندک و خودمختاری فروشندگان بر روی نرخ قیمت‌ها
ستاد تنظیم بازار چندین سال است که از نظارت بر روی قیمت ها در بازار غافل شده است و فروشندگان با هر قیمتی که بخواهند کالاها را به دست مصرف کننده می رسانند. عدم نظارت را بر روی اختلاف قیمت ها میان بازار و نرخ مصوب تنظیم بازار بسیار مشهود است. سامانه 124 هم نتوانست به مصرف کننده کمکی کند. ظاهرا سایت سامانه 124 نیاز مبرم به؛ به روز رسانی جدید دارد؛ قیمت هایی که در این سامانه درج می شود زمین تا آسمان با قیمت های بازار متفاوت است. برای مثال قیمت تخم مرغ نزدیک به 50 هزار تومان به دست مصرف کننده می رسد اما این سامانه قیمتی را اعلام کرده که اصلا در بازار وجود ندارد. احتمالا مردم هم از این سامانه ناامید شدند و طبق گزارش میدانی یکتاپرس تعداد بسیاری آشنایی با این سامانه ندارند و کسانی هم که از این سامانه استفاده می کردند مدعی شدند که چند باری شکایت ثبت شد اما هیچ تاثیری در روند قیمتی نداشت.
غلامعلی رموی، کارشناس اقتصاد درباره عدم نظارت بازارسان تنظیم بازار و افزایش قیمت، گفت: روند مدیریت و نظارت بر بازار بعنوان مجموعه ای در هم تنیده از وظایف و اختیارات محسوب می شود که اجزای آن در ساختارها و نهادهای مختلف قراردارد و طبیعتاً این حوزه های مجزا در سازمان‌های متفرق به انجام وظایف مشغولند، که هریک به صلاحدید شرایط و اقتضائات نسبت به انجام وظایف فعالیت می‌کنند. موضوعی که در شرایط فعلی از سوی این دستگاه‌ها باید بصورت کاملاً هماهنگ و هم راستا باهم عمل نمایند. هریک از عناصر مرتبط با تنظیم بازار باید به سهم خود در انجام وظایف محوله در زنجیره تامین تا مصرف پاسخگو باشند.
وی بیان کرد: بنظر می رسد ستاد تنظیم بازار کشور، مرکزی است که باید وظیفه هماهنگی و برنامه ریزی اجرایی کلیه فرایندهای امور مربوطه به مدیریت کالا و خدمات را بر عهده داشته باشد که اعضای آن باید هریک در جلسات مذکور برنامه‌ها و اقدامات خود را در راستای مدیریت و کنترل بازار همراستا با نیازها و شرایط کشور بصورت هماهنگ برنامه‌ریزی و اجرا نمایند. عملکردهای اخیر این ستاد نشان می دهد که این ستاد بعنوان ستاد راهبری اقتصاد بازار هنوز از جایگاه و نقش خود در فرایند تنظیم بازار برخوردار نیست.
این کارشناس در پایان، گفت: یکی از علل و عوامل اصلی تاثیر مدیریت اجرایی است. سطوح افراد حاضر در این ستاد و عدم ضمانت اجرایی آن در مکلف نمودن دستگاه‌ها به انجام وظایف قانونی از آسیب‌هایی است که در حال حاضر مشاهده می‌شود. بنظر می‌رسد این ستاد در صورتی می تواند از جایگاه و نقش جدی در مدیریت بازار برخوردار باشد که از جایگاهی بالاتر از یک جایگاه فعلی قلمداد شود. این موضوع در شرایطی تحقق پیدا می‌کند که مدیریت عالیه آن بر عهده رئیس جمهور یا معاون اول وی باشد تا از این ستاد خروجی مناسبی برای مشکلات بازار حاصل شود.وجود افراد هم سطح یا همراستا در ستاد تقریبا تبعیت آنها از همدیگر را تا حدودی با مشکل مواجه خواهد نمود.
انتهای پیام/
