به گزارش گروه فرهنگی یکتا پرس، برای لحظهای تصور کنید اگر مترجمها نبودند چه اتفاقی برای کتابخانههایمان و حافظهمان میافتاد؟ تصور کنید خاطرهها، آموختهها و حتی شعرهایی را که از ادبیات جهان در خاطرهمان مانده نداشتیم! اصلا تصور زیبایی نیست. با قطعیت میتوان گفت این بخش زیبا در کتابخانه فیزیکی و کتابخانه ذهنمان را مدیون کار ارزشمند مترجمها هستیم. معرفی امروز به بهترین مترجم های ایران و آثارشان اختصاص دارد. اگر شما هم از علاقهمندان به آثار ادبی جهان هستید و همیشه دغدغه مطالعه ترجمههای باکیفیت را دارید، معرفی امروز را از دست ندهید.
ترجمه از سال های بسیار دور وارد زبان فارسی شده است . می توان گفت اولین ترجمه ها در سده های نخستین ورود اسلام به ایران صورت گرفته است . اولین ترجمه از قرآن کتاب آسمانی مسلمانان بعد از ورود به ایران به زبان فارسی بوده است . ایرانیان بعد از پذیرش اسلام نیاز داشتند قواعد و مفاهیم قران را که به زبان عربی بود درک کنند ، در نتیجه ناگزیر به ترجمه از عربی به فارسی بودند . بسیاری معتقدند که اولین ترجمه از قرآن توسط سلمان فارسی انجام گرفته است.
بعضی دوست دارند ترجمه لفظ به لفظ باشد؛ یعنی اینکه بهترین مترجم ها چه کسانی هستند را این گونه پاسخ میدهد که مترجم باید لفظ به لفظ از زبان مبدا به زبان مقصد ، اصل کتاب را برگرداند. این نوع ترجمه معمولا با خشکی بسیاری روبهرو است. به این معنی که یک ترجمه دلنشین از متن نخواهیم داشت . شاید بپرسید چرا ؟ دلیل آن این است که هر زبان قواعد و هنجار های زبانی مخصوص خود را دارد . معمولاً واژه ها در جایگاه های مختلفی که به کار برده میشوند، بار معنایی و فرهنگی خاصی را یدک می کشند. ترجمه لفظ به لفظ شاید نتواند آن گونه که باید این بار فرهنگی را به زبان مقصد انتقال دهد . جدای از اینکه گاهی ترجمه لفظ به لفظ از یک اثر ارزش آن را به دلیل رعایت نکردن بار فرهنگی یک واژه از زبان مقصد به مبدا به شدت کم میکند.
مهدی سحابی، هنرمند، روزنامهنگار و از مترجمان چندزبانه کشورمان است. او متولد سال ۱۳۲۳ در قزوین است. در جوانی برای تحصیل در رشته نقاشی به دانشگاه هنرهای زیبای تهران رفت. منتها درسش را نیمهکاره رها کرد و برای تحصیل در رشته کارگردانی به ایتالیا رفت. عکاسی، نقاشی و مجسمهسازی از جمله هنرهای او بود. تسلطش به زبان ایتالیایی، فرانسوی و انگلیسی او را بهسمت ترجمه ادبی کشاند.
ایتالو کالوینو و مارسل پروست از جمله سرشناسترین نویسندههاییاند که سحابی آثار آنها را ترجمه کرد. اولین ترجمه او مربوط به کتاب «نقاشی دیواری و انقلاب مکزیک» نوشته «ماريو دمیکلی» است. مهدی سحابی آبان ماه ۱۳۸۸ در حالی که برای دیدار با خانواده به پاریس رفته بود بر اثر سکته قلب درگذشت.
قطعا ترجمه کتاب جالب و خاص مارسل پروست، مهمترین ترجمه مهدی سحابی است. او برای ترجمه این اثر ۱۱ سال وقت صرف کرد؛ بیدلیل نیست که او یکی از بهترین مترجم های ایران است. سحابی درمورد ترجمه این کتاب میگوید: «انگیزه تدوین این کتاب اول یک فکر ساده دوستانه بود که بعد نگرانی شد و رفتهرفته بهشکل ترس درآمد. ترسی جدی و دوستانه در حق کسانی که هنوز کتاب در جستوجوی زمان ازدسترفته را نخوانده باشند و ترس از اینکه بازهم نخوانند.»
نجف دریابندری مترجم کاربلد و تأثیرگذاری بود که از انگلیسی به فارسی ترجمه میکرد. متولد سال ۱۳۰۹ در آبادان بود. پدرش، ناخداخلف را زمانی که فقط ۷ سال داشت از دست داد. دبیرستان را نیمهکاره رها کرد و بهعنوان منشی در شرکت نفت استخدام شد. او از همان دوران مدرسه به یادگیری زبان انگلیسی علاقهمند بود و بعدها هم در شرکت نفت از این توانایی خود بهره برد.
اولین ترجمههای او مربوط به فیلمهای اکرانشده در سینما آبادان و داستانهای کوتاه ویلیام فاکنر در روزنامه «خبرهای روز» آبادان بود. کازوئو ایشیگورو، ویلیام فاکنر، جبران خلیل جبران و ارنست همینگوی از جمله شناختهشدهترین نویسندههاییاند که اثرشان را نجف دریابندری ترجمه کرده است. او در سال ۱۳۹۹ بر اثر بیماری درگذشت.
مخاطبهای آثار ترجمهشده بهخوبی میدانند که مترجم برای ارائه ترجمهای خوب، علاوهبر تسلطش به زبانی که از آن ترجمه میکند، باید به زبان و ادبیاتی که به آن ترجمه میکند نیز اشراف داشته باشد. نجف دریابندری بیشک از این دو مؤلفه برای ترجمه برخوردار است. او علاوهبر زبان انگلیسی به زبان و فرهنگ فارسی اشراف کامل دارد و بهترین کلمهها و عبارتها را انتخاب میکند تا مخاطب ایرانی ارتباط بیشتری با کتاب بگیرد. همین دلیلی بر دلنشینی آثار اوست.
کتاب گوربهگور با وجود اینکه روایتی از ماجرایی غریب در آنسوی مرزهای کشور ماست، هنر دریابندری با انتخاب لحن و واژهها و گویش مناسب تا جایی که امکان دارد فاصلهها را کم کرده و ماجراهای کتاب را برای مخاطب ایرانی باورپذیر کرده است.
محمد قاضی از بزرگان ترجمه ایران در سال ۱۲۹۲ در مهاباد به دنیا آمد. خیلی زود پس از گذراندن دوره ابتدایی زبان فرانسه را یادگرفت و او را به کار ترجمه علاقهمند کرد. روانبودن ترجمهها و برگردان آثار مهمی چون دن کیشوت و شازده کوچولو برای اولین بار به زبان فارسی از جمله دلایلی است که نام او را برای همیشه در ذهن مخاطب ماندگار کرده است. «کلود ولگرد» نوشته ویکتور هوگو اولین تجربه او در کار ترجمه بود. او ۶۸ عنوان ترجمه در طی سالهای فعالیتش در کارنامه خود دارد.
محمد قاضی در ۸۸سالگی پس سالها تحمل بیماری درگذشت. منتها با وجود آثار ارزشمندی که از خود به جای گذاشته نام او به عنوان یکی از بهترین مترجم های ایران در میان مخاطبان همواره زنده است. او علاوهبر ترجمهها، اثری تألیفی بهنام «خاطرات یک مترجم» دارد که خاطرات و روزمرههای او را از کودکی تا سالها ۱۳۵۷ بازگو میکند.
اصل امانتداری و بینقصبودن ترجمه از جمله ویژگیهایی است که از هر ترجمهای انتظار میرود. این دو ویژگی از بارزترین مشخصههای آثار ترجمهشده محمد قاضی هستند که در دن کیشوت، بهترین اثر ترجمه شده او هم رعایت شده است. از دیگر ارزشهای کار محمد قاضی درمورد این اثر ارائه اولین ترجمه به زبان فارسی از آن است که مخاطب ایرانی را با یکی از معروفترین و پروفروشترین کتابهای دنیا آشنا کرده است.
پیمان خاکسار مترجم جوان و موفقی است که کتابهای معروفی چون جزء از کل و ریگ روان از نوشتههای استیو تولتز، اتحادیه ابلهان نوشته جان کندی تول را ترجمه و به مخاطب ایرانی معرفی کرده است. خاکسار متولد سال ۱۳۵۴ در تهران است. تحصیلات دانشگاهی او در رشته سینماست و بهعنوان تدوینگر در این حوزه فعالیت میکند.
او کارش در ترجمه را با شعرهای چارلز بوکوفسکی آغاز کرد. او از زبان انگلیسی به فارسی ترجمه میکند. ترجمههای روان و بینقص پیمان خاکسار او را در فهرست بهترین مترجمهای جوان در سالهای اخیر قرار میدهد.
استیو تولتز با اولین رمان خود جزء از کل نامزد جایزه منبوکر شد که خود موفقیت چشمگیری به حساب میآید. طنز تلخی در کتاب است که با تفکرات فلسفی نویسنده ترکیب شده است. پیمان خاکسار با ترجمه بینقصی که این کتاب ارائه کرده بهخوبی حسوحال کتاب را به مخاطب ایرانی منتقل میکند. اگرچه جزء از کل اولین اثر ترجمهشده پیمان خاکسار نیست، میتوان گفت عمده شهرت او بهخاطر ترجمه باکیفیتی است که از این کتاب ارائه کرده است.
در سال های نزدیک ترجمه های متفاوتی از آثار مختلف انجام گرفته است . از جمله ترجمه آثار پائولو کوئیلو نویسنده برزیلی را در ایران آقای آرش حجازی انحصار انجام می دادند . ترجمه صدسال تنهایی گابریل گارسیا مارکز با ترجمه مرحوم بهمن فرزانه لطف دیگری دارد . ترجمه محمد قاضی از شازده کوچولو اولین ترجمه از این کتاب دوست داشتنی بود محمد قاضی یکی از بهترین مترجمان زبان فارسی به شمار می رود . احمد شاملو ترجمه محبوب دیگری از شازده کوچولو انجام داد . جلال آل احمد اول این ترجمه را از قمارباز داستایوفسکی انجام داد یا ترجمه بیگانه و سوء تفاهم آلبر کامو که جزو بهترین ترجمههای این آثار از جلال آل احمد است.
در بین کتاب های روانشناسی عامیانه ، چهار اثر فلورانس اسکاول شین با ترجمه گیتی خوشدل و نیز آثار دیگر روانشناس های دیگر از جمله کاترین پاندر با ترجمه گیتی خوشدل و بسیاری دیگر از آثار دوست داشتنی ادبیات فارسی ترجمه های ماندگار بهترین مترجمان ایرانی بوده و هستند اخیراً ترجمه ارسلان فصیحی از ملت عشق یکی از ترجمه های ماندگار به شمار می رود یا ترجمه پیمان خاکسار از جز از کل استیو تولتز که بسیار جذاب و زیبا ترجمه کرده است. ترجمه محمود فرجامی از بیشعوری نیز یکی از ترجمه های خوب این اثر به شمار می رود . لیلی گلستان نیز یکی از بهترین مترجم های سالهای اخیر است.
انتهای پیام/