ساختار انتزاعی: پوشاندن مفهوم است نه انکار آن

یادداشت/ مجید افشاری

شعر انتزاعی آری _ نه ؟
.
شعر انتزاعی، فراواقع نما، آشنازدا یا برساخته و هر وصف دیگری مایل به پوشیده بودن مفهوم در خوانش نخست است.
آیا می توانیم انتزاع را خلاف فصاحت ( روشن سادگی ) یا بلاغت ( آسان رسایی) بدانیم ؟
یا از دیگر سو با پیچیده کردن زبان می توانیم ادعای نوآوری در زبان داشته باشیم ؟
و آیا زبان ابزار مفهوم نیست ؟
پس چگونه با پیچیده کردن ابزاری می توانیم با مخاطب تعامل کنیم !؟؟
ساختارهای انتزاعی مایل به پوشیده بودن مفهوم هستند اما انکار مفهوم نمی کنند.
همه ی بحث بر سر وجود مفهوم در نوشتار است هرچند که زبان پیچیده باشد .
پس نوشتاری انتزاعی است که علاوه بر توصیفات فراواقع مفهومی هسته ی مرکزی روایتش باشد. مفهومی که مخاطب درک کند هر چند با تاملاتی زمان بر ...
نه این که شعر انتزاعی رازناک باشد یا پازلی از توصیفات که پیش از شعر، متنی محتاج چند و چون مخاطب باشد که هوشمندی و سوادش به چالش کشیده شود .‌.
گاهی متوجه می شویم
زبان تمثیلی فردی شده در شعر انتزاعی برای مخاطب سهل پسند نیست.
زیرا مقصود برای مولف در پشت کلمات مشخص است اما برای مخاطب نیست مگر حدس و تاویلی از متن داشته باشد. که بعید است مخاطب سهل پسند اهل تاویل و نظام استعاری باشد.
پس این گونه اشعار انتزاعی مشمول چه حکمی از تخاطب می شوند؟
مزیت رقابتی این رویکرد در انتزاع نویسی چیست؟
از آنجا که زبان انتزاعی اجازه ی خوانش گوناگون را به مخاطب از خود میدهد. ماهیتی سیال به متن می بخشد.
زیرا شکل های ظهور پیام نوشتار بستگی به اراده ی مخاطب دارد. مثال:
از بشارت مرموزی که سراب
را بر کوه نشانده است
با کبوتر بی سر
چه بگویم ؟
مخاطب اجازه دارد، بشارت مرموز را عشق بداند یا آزادی یا ناکامی جادوانه ی انسان با توجه به کلمه ی سراب یا هر مفهوم دیگری را اختیار کند، یا در نهایت هیچکدام و انصراف از فهم ادعای مولف دهد.
پس دانستیم عدم وابستگی متن به پیام واحد و مشخص فرصتی برای تاویل های گوناگون است.
از دیگر سو نیز می توان متن را محکوم بلاتکلیفی دانست.

انتهای پیام/