رمان ذاکرة الجسد با نام فارسی خاطرات تن
نویسنده: دکتر احلام المستغانمی / ترجمه مریم نفیسی راد
گروه فرهنگ و هنر یکتاپرس؛ رمان ذاکرة الجسد با نام فارسی خاطرات تن در سال 1993 در الجزایر به زبان عربی منتشر شد. این کتاب که به قلم نویسنده و شاعر عرب دکتر احلام المستغانمی به نگارش در آمده است، برنده‌ی جایزه‌ی نور و نجیب محفوظ شده و یکی از پرفروش‌ترین رمان‌های عربی است که تا کنون بیش از یک میلیون نسخه از این کتاب فروخته شده است.
رمان ذاکرة الجسد به بسیاری از زبان‌های زنده‌ی دنیا ترجمه شده و مانند کتاب گتسبی بزرگ فیتزجرالد، یک اثر فاخر به شمار می‌رود. این کتاب در دانشگاه‌ها و مدارس بسیاری از کشورهای عربی و اروپایی نیز تدریس می‌شود. کتاب فوق با جریان سیال ذهن نوشته شده و راوی‌اش اول شخص است ولی بر خلاف نویسنده، مذکر است و با لحنی شاعرگونه از عشق و جنگ و زندگی روایت می‌کند. روایتی از چهار دهه تاریخ كشور الجزایر که سرآغاز آن از سال 1940 است. خالد،راوی این داستان، جانبازی است كه دست چپش در مبارزات انقلابی قطع شده و بعد از پایان نزاع، تصمیم گرفته است، نقاشی کند. خالد در میان حرف هایش، اشاره ای به معشوقش می کند که مرور خاطراتش مانند نمکی همواره بر زخمش پاشیده می‌شود. و این موضوع شرایط زندگی را برایش سخت‌تر کرده است. اما اینکه معشوقه او دقیقا کیست؟ سوالی نامفهوم است. او درباره دوستانش نیز سخن می‌گوید. و این روایت به گونه‌ای عنوان می شود که عمیقا تاثیرگذار است. آن چنان که خواننده با خالد، غمگین می‌شود، می‌خندد، گریه می‌کند و متاثر می‌شود.
الجزایر که جزو کشورهای مستعمره‌ی فرانسه بوده، بنابراین رمان، مشقت‌ها و دشواری‌های استعمار الجزایر را نیز در بر می‌گیرد. و مخاطب خارجی اطلاعات زیادی از تاریخ كشور الجزایر و مردمش، کسب می‌کند. و نویسنده برای مخاطب تمامی مشقت‌ها، آسیب‌های روحی، سختی‌های جنگ و دخالت‌های بیگانه‌ها و مستعمره بودن را با روایت متاثرکننده‌اش، بازگو می‌کند.
در عصب‌شناسی، پدیده‌ای وجود دارد به نام آسیبِ روحی بعد از حادثه اپرا وینفری و دکتر بروس پری، که به طور علمی با زبانی روان، برای عموم قابل فهم است در قالب کتابی به نام چه اتفاقی برایت افتاد، با نام اصلی what happened to you به این مسئله می‌پردازند.
ترجمه‌ی این کتاب بی‌نظیر، توسط نویسنده و مترجم خوب کشور، مریم نفیسی‌راد به زبان فارسی برگردانده شده و از سوی نشر نسل نو اندیش انتشار خواهد یافت.
نفیسی راد درباره این کتاب می گوید: هنگامی که رمان ذاکرة الجسد را می‌خواندم، متوجه شدم خالد با کوچک‌ترین تلنگر و یا جرقه‌ای، به یاد صحنه‌های جنگ، و مرور خاطرات تلخ گذشته و جانباز شدنش، عذاب و درد کشیدنش می‌افتد و آسیب روحی ناشی از جنگ تا چند دهه بعد هنوز هم تاثیر خودش را بر خالد نشان می‌داد.
احلام المستغانمی این رمان را حدوداً 30 سال پیش نوشته، در حالی‌که آسیب روحی و طرز عملکرد مغز و درمان آسیب روحی چند سالی است که به آن پرداخته می‌شود، بنابراین یکی از علت‌های بسیار دیده شدن احلام مستغانمی و کتابش، بی‌شک شانس و خوش‌اقبالی نبوده، بلکه تکنیکی و علمی بودن کتاب بوده است.
خالد از آسیب روحی بعد از حادثه رنج می‌برد و واکنش به استرس او به شدت فعال است، مشکل خواب دارد، آشفته و پریشان است و آرامش را در شعرها و نقاشی‌هایی می‌یابد که از نظر علمی ثابت شده یکی از پاسخ‌هایی که به واکنش استرس حساس‌شده می‌دهیم، جدا شدن و تجزیه هویت است که در قالب ورزش، نوشتن، هنر و...خود را نشان می‌دهد.
احلام مستغانمی دختر رهبر انقلابی الجزایر، محمد الشریف مستغانمی، نخستین زن نویسندهٔ کتاب‌های عربی زبان است که نوشته‌های او به زبان انگلیسی ترجمه شده‌است. نام دو سه‌گانهٔ نخست مستغانمی که به انگلیسی ترجمه شدند عبارت است از: Memory in the Flesh (ذاکرة الجسد، 1993) و Chaos of the Senses (فوضی الحواس، 1997) این نوشته بازتابندهٔ چهرهٔ کشمکش‌ها و سختی‌های الجزایر در راه پیروزی بر استعمار و رسیدن به دوران پسااستعماری بود.
انتهای پیام/
