به گزارش گروه اقتصادی یکتا، دولت سیزدهم در تلاش است که بر اساس برنامه های خود توسعه اقتصاد دریایی را که دولت های قبل به آن توجهی نداشته اند؛ فعال کند. کریدور شمال-جنوب که همیشه فراموش می شد اکنون مورد توجه دولت سیزدهم قرار گرفته است.
وابستگي جداناپذير اقتصاد جهاني از اقتصاد دريا و عجين شدن اقتصاد دريا با زندگی امروز بشر نشان از اهميت صنعت دريانوردی و اقتصاد ناشی از اين صنعت است. اقتصاد «دریا محور» یکی از عناصر قدرت سیاسی و ظرفیتهای رشد اقتصادی ایران محسوب میشود که در صورت توجه به آن می تواند از جمله مهمترین مصداقهای اقتصاد مقاومتی در جنوب شرق کشور باشد.
شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران برای نخستین بار با اولین محموله ترانزیت چندوجهی از روسیه به هند، مسیر خود را از طریق کریدور شمال-جنوب آغاز کرده است. این کریدور که تحت عنوان «کریدور حمل و نقل بین المللی شمال-جنوب» شناخته میشود روسیه و کشورهای اروپایی را از طریق ایران به آبهای آزاد جنوبی، کشور هند و کشورهای جنوب آسیا متصل میکند.
مهمترین حلقه تجارت بین آسیا و اروپا میباشد که در مقایسه با مسیرهای سنتی از نظر مسافت و زمان تا 40 درصد کوتاهتر و از نظر هزینه تا 30 درصد ارزانتر میباشد. موقعیت استراتژیک، ژئوپلتیک و ژئواکونومیک ایران مورد توجه کشورهای بزرگ جهان بوده و است.
این راهگذر ارتباط ترانزیتی کشورهای شمال اروپا و روسیه از طریق ایران و دریای خزر به کشورهای حوزه اقیانوس هند، خلیج فارس و جنوب آسیا برقرار میسازد. در این میان اتصال خلیج عمان و بندر چابهار در ساحل شرقدریای مکران یا دریای عرب به عنوان بندری استراتژیک به این راهگذر در مبادله کالا به شرق کشور و همسایههای شرقی و آسیای میانه نقش مهمی ایفاد خواهد کرد.
آنچه دیگران میخوانند:اردوغان به دنبال صادرات مجدد غلات از روسیه و اوکراین
براساس این گزارش، در دورهای که همه تمرکزها به ابرپروژه «یک جاده یک کمربند» چین که شرق را به غرب وصل میکند، معطوف بود ، به علت کمتوجهی، همکاری گستردهتر با شرق در این ابتکار نادیده گرفته شد. «کریدور حمل نقل بینالمللی شمال جنوب» نیز موضوعی بود که چندان اهمیتی درگذشته به آن داده نشد و اگر هم تلاشی در مورد آن صورت گرفت با پیگیری مجدانهای همراه نبود.
در سال 1379 ایران، روسیه و هند قراردادی را برای ایجاد کریدور حمل نقل بین المللی شمال جنوب (INSTC) را امضا کردند و سپس علاوه بر سه کشور فوق، کشورجمهوری آذربایجان نیز در این مسیرنقش مستقیم دارد و در واقع قرار شد مسیر ریلی از سه کشور ایران، روسیه و جمهوری آذربایجان عبور کند. البته تنش های سال گذشته باکو و ایروان موجب شد تا دو مسیر جایگزین آبی و خاکی برای مقابله با تنشها در دستور کار قرار گیرد. یکی از مهمترین مسیرها، کریدور را از طریق بندرهای ایرانی دریای خزر به صورت مستقیم با روسیه ارتباط می دهد.
کارشناسان معتقدند؛ از مزایای مهم این طرح کوتاه کردن دسترسی به اروپا برای هند و کشورهای دیگر است به نحوی که مسیر این کریدور برای دهلی نو حدود 7200 کیلومتر و تقریبا 60 درصد کمتر از مسیر دریایی کانال سوئز است؛ همین امر به صورت تقریبی زمان ارسال کالا از هند به شمال اروپا را از بیش از 40 روز به 20 روز کاهش میدهد. با اعلام آمادگی دیگر کشورهای آسیای میانه و حوزه خلیج فارس دامنه عمل و گستره همکاری دولتها و جمعیت تحت پوشش طرح نسبت به گام نخست افزایش چشمگیری داشت و اکنون این کریدور جمعیت وسیعی را در بر میگیرد و بازار تولید و مصرف قابل توجهی را شامل میشود.
کریدور حمل و نقل بین المللی شمال-جنوب ظرفیتهای ایجاد چارچوبی برای یک شبکه ارتباطی پرقدرت از اقیانوس هند تا کشورهای بالتیک و اسکاندیناوی را دارد. جدا از اهمیت اقتصادی و ظرفیت آن برای بهبود روابط دوجانبه کشورهای عضو، INSTC همچنین پتانسیل یک موازنهدهنده اصلی در برابر چین و آمریکا را در اختیار دارد و میتواند منافع کشورهای پیشرو INSTC مانند ایران و هند را هم برآورده سازد.
انتهای پیام/