به گزارش گروه اقتصادی یکتا، کشور عراق با دارا بودن حدود 1.67 درصد منابع گازی جهان یا 3 میلیارد و 170 میلیون مکعب گاز در رتبه یازدهم کشورهای دارای بیشترین منابع گازی قرار گرفته است. با این حال کشور عراق در سال‌های اخیر برای توسعه میادین نفت و گاز خود قراردادهای متعددی را با شرکت‌های بین المللی به انعقاد رسانده است. ماهیت این نوع قراردادها در جنوب عراق عمدتا از نوع خدماتی و در منطقه کردستان در قالب مشارکت در تولید است.
از طرفی گازهای همراه نفت قسمت اصلی دارایی گاز عراق را تشکیل می‌دهند و بخش کردستان عراق نیز دارای میادین گازی بوده و آن‌ها را توسعه خواهد داد. هفتاد درصد از ذخایر شناخته شده عراق از "گاز همراه" تشکیل شده است. ذخایر گازی مرتبط عراق در جنوب به طور عمده در میادین نفتی رمیله، غرب قورنا، بن عمر، مجنون و زبیر متمرکز شده است. علاوه بر این 40 درصد از تولید گاز موجود در میادین سوزانده می‌شوند، عملی که به راحتی منابع خدادادی عراق را نابود می‌کند.
عراق توانایی استخراج گاز را ندارد
به گزارش موسسه مطالعات بین المللی انرژی :« سوزاندن به این دلیل رخ می‌دهد که بیشترین میادین نفتی عراق فاقد زیر ساخت‌های لازم برای مدیریت انتقال گازهای مرتبط از چاه به مصرف هستند. بسیاری از میادین نفتی جنوبی فاقد امکانات جمع آوری هستند. تاسیسات فرآوری گاز در سراسر کشور از کمبود مزمن نگهداری کافی رنج می‌برند و تقریبا نیمی از آن‌ها به دلیل تجهیزات آسیب دیده غیر فعال هستند».
بنابراین با توجه به نداشتن زیر ساخت‌های مناسب جهت بهره‌وری بالا و استخراج گاز، کشور عراق نه تنها از پتانسیل صادراتی خود محروم شده بلکه تبدیل به وارد کننده گاز طبیعی نیز شده است. لذا به دلیل کمبود شدید گاز در این کشور، عراق برای تامین واردات خود تمام توجه‌هاتش را به میدان پارس جنوبی جلب کرده و برنامه ریزی‌های خود را براساس این میادین صورت می‌دهد. از طرفی این موضوع تنها راه پیش روی کشور عراق برای تامین گاز خود است مگر اینکه مجبور به جایگزینی گاز با سوخت مایع شود.
راز بقای برق عراق
عمده مصرف گاز عراق جهت تولید برق مورد استفاده قرار می‌گیرد بنابراین قراردادهای صادرات گاز ایران با عراق با وزارت برق این کشور بسته می‌شود. در همین راستا نیز احمد موسی العبادی، سخنگوی رسمی وزارت برق عراق در گفت وگو با روزنامه الصباح گفت:« بر اساس توافقات قبلی تهران و بغداد کشور عراق در فصل تابستان و زمستان روزانه به میزان ۵۰ تا ۷۰ متر مکعب گاز از ایران وارد می‌کرد».
وی معتقد است:« در مرحله اخیر شاهد کاهش میزان واردات گاز از ایران بودیم و این میزان تقریبا روزانه به ۵ تا ۸ متر مکعب رسید و این امر بر تجهیز نیروگاه های برق تاثیر گذاشت و فعالیت برخی واحدهای تولیدی متوقف شد».
العبادی در ادامه گفت:« بر اساس اطلاعات به دست آمده از دولت و تلاش‌های نخست وزیر، تفاهمات جدید ایران و عراق بر این اساس است که میزان واردات گاز از ایران از روزانه ۸ میلیون متر مکعب به روزانه ۳۰ میلیون متر مکعب رسید البته با توجه به نزدیک بودن فصل تابستان این گاز نیز برای فراهم کردن برق عراق کافی نیست».
سخنگوی وزات برق عراق خاطرنشان کرد:« مذاکرات با طرف ایرانی همچنان ادامه دارد و اخیرا هیاتی از بغداد به تهران رفت تا درخصوص بالا بردن میزان واردات گاز و همچنین توافق درخصوص پرداخت پول آن در بازه زمانی ۳ ساله رایزنی کند».
از طرفی جواد اوجی وزیر نفت ایران در گفتگویی به همکاری وزرای برق و نفت عراق اشاره کرد و گفت:« طی تفاهم با طرف عراقی اعلام می‌کنیم که تامین گاز مردم عراق را به صورت پایدار انجام می‌دهیم، تامین انرژی مردم عراق اولویت کاری ما بوده است و اجازه نمی‌دهیم مردم عراق نگرانی بابت تامین گاز داشته باشند».
این مصاحبه در زمانی صورت گرفت که روز قبل از آن وزیر نفت در توییتی به آزاد سازی 1.6 میلیارد دلار مطالبات عراق در پرداخت گاز ایران اشاره کرده بود.
نتیجه گیری
کشور عراق به دلیل زیر ساخت‌های ضعیف، توانایی استخراج گاز طبیعی را ندارد لذا با دارا بودن میادین عظیم گاز طبیعی، عملا به عنوان واردکننده این محصول در جهان شناخته می‌شود. این کشور برای تامین گاز مورد نیاز خود به شدت نیازمند ایران می‌باشد و ایران نیز به عنوان تامین کننده گاز این کشور می‌تواند امتیازهایی نظیر دریافت کالاهای اساسی، پرداخت بدهی دیگر کشورها از سیستم بانکی عراق، ارتباط گسترده با تجار ایرانی و .... را طلب کند. بنابراین یکی از بهترین راهبردهای دیپلماسی گاز ارتباط با کشور عراق و تامین نیاز این کشور است.
از طرفی به اصول زیر نیز باید توجه کرد:
- نحوه صادرات گاز ایران به صورت نسیه بوده که این مبنا باید تغییر کند.
- دریافت ارز خارجی در شرایط تحریمی غیر قابل انجام است. لذا باید با الگوی روسیه پرداخت به صورت ریال صورت پذیرد.
- صادرات نفت و گاز را باید به بخش خصوصی واگذار کرد زیرا عملا شرکت‌های دولتی امکان تسویه صورت‌های مالی خود را ندارند.
انتهای پیام/
