اهدای عضو ، اهدای زندگی ست . اهدای عضو یعنی تمام نشدن و ادامه دادن . چه بسیارند بیمارانی که بخاطر یک نقص عضو سال ها زجر می کشند؛ و چه بسیار ، کسانی که انتهای زندگی خود را به یک زندگی نو پیوند می زنند و درست در وقت مرگ یک زندگی تازه را شروع می کنند، یعنی تولدی دوباره برای کسی که تمام شده است. در این راستا ، چندی است که شاعران و نویسندگان کشورمان در کانون ادبی نفس گرد هم آمده اند تا در فرهنگ سازی اهدای عضو نقش موثری در جامعه داشته باشند. در همین راستا خبرنگار فرهنگی یکتاپرس با حمیدرضا امیر افضلی ، گفتگو کرد.
شما دبیر کانون ادبی نفس هستید، کانونی که با همه کانون ها و انجمن ها متفاوت است؛ چرا کانون نفس؟
درباره کانون ادبی نفس، نقل قول شاعران از صحبت های بنده شیرین تر است؛ به قول استاد سعید دبیری: "کانون نفس کانون عشق است." یکی از زیباترین توصیفات هم در سخنرانی دلنشین شما جناب ابوترابی برای کانون نفس در فرهنگسرای نیاوران بود که فرمودید: "کانون نفس، تنها کانون معنادار در کشور است، زمانی که وارد این کانون می شویم با یک معنا و مفهوم روبرو هستیم". در واقع اعتبار کانون نفس از مفهوم انسانی آن و از همراهی شاعران و نویسندگان و هنرمندان است.
کانون نفس از چه زمان تاسیس شد و با چه هدفی؟
از زمان تشکیل کمیته ادبی انجمن اهدای عضو ایرانیان حدود سه سال و از زمان تاسیس کانون ادبی نفس و برگزاری نشست‌های ادبی حدود دو سال می گذرد.
قبل از شما دکتر افشین یداللهی مسئولیت این کمیته ادبی را بر عهده داشتند، اما کانون ادبی نفس را شما تاسیس کردید؛ از ایده تاسیس این کانون و هسته مرکزی این حرکت بگویید!
▫️بله درست می‌فرمایید، زنده یاد دکتر افشین یداللهی، اولین بار کمیته ادبی انجمن را راه اندازی کردند و بعد از فوت دکتر یداللهی بخش ادبی مدت‌ها غیرفعال بود؛ تا اینکه این مسئولیت به بنده سپرده شد و من هم کمیته جدید را تشکیل دادم. از همان ابتدا ایده تاسیس کانون ادبی نفس را مطرح کردم و با همراهی اعضای هیئت مدیره دکتر اسماعیل امینی، دکتر چیستا یثربی، روزبه بمانی، علیرضا بدیع، عمران میری و خانم مژده لواسانی این مهم را عملی کردیم.
شعار ادبی کانون، بیتی از اشعار زنده یاد دکتر افشین یداللهی است. دلیل این انتخاب چه بوده است؟
بله، دکتر یداللهی اولین کسی بودند که چراغ ادبیات را در انجمن اهدای عضو روشن کردند. این بیت را برای یادآوری همیشگی نام افشین یداللهی به عنوان شعار ادبی کانون انتخاب کردم و در هیئت مدیره مطرح شد و اعضای کمیته موافقت کردند.
ضمن اینکه ترانه "کمک کن" از افشین یداللهی با مفهوم اهدای عضو بسیار زیباست و این بیت ویژگی های لازم برای تبدیل شدن به یک شعار ادبی را دارا بود:
کمک کن حس کنیم بعد از نبودن
هنوزم میشه بود و زندگی کرد
آیا کانون نفس بزرگترین انجمن ادبی ایران است؟
بله، به لحاظ تعداد، ما حدود ۲۵ هزار عضو داریم و به لحاظ گستردگی جغرافیایی ما از دورترین شهرها و روستاهای ایران و از دورترین شهرهای دنیا هم عضو داریم؛ چنین انجمن فعالی سراغ نداریم.
اکثر شاعران و نویسندگانی که سبک ها و دیدگاه‌های متفاوتی دارند و نمی توان همه آنها را یک جا جمع کرد، در جلسات شما شرکت می کنند، و این کانون را دوست دارند، علت این محبوبیت چیست؟
به دلیل هدف انسانی که در پس‌زمینه این کانون است! شاعران و نویسندگان از هر فکر و گرایشی در مورد انساندوستی و مهربانی اتفاق نظر دارند. متفکران و هنرمندان همیشه چالش های فلسفی درباره زندگی و مرگ داشته اند و نجات انسان‌های دیگر و نفس بخشیدن به آنها مفهومی زیبا است و همین موضوع علت گرایش به این فعالیت ادبی انسان دوستانه بوده است.
مردم و علاقمندان زیادی هم کانون نفس را حمایت می کنند، علت علاقمندی مردم به چنین فعالیت هایی چیست؟
مردم ایران کم نظیر نه، بی نظیرند. شاید فشارها و تنگناهای زندگی بر رفتار عمومی مردم تاثیرات منفی گذاشته باشد، تا حدی که گاهی وقت‌ها اگر از ایران و ایرانیان تعریف و تمجید می کنیم، عده‌ای معترض می شوند که شما احتمالا بقیه مردم جهان را ندیده اید که فکر می کنید ایرانیان بهترینند! نظر من اینست که وقتی می خواهیم یک ملت را قضاوت کنیم نمی توانیم چند دهه یا چند سده را در نظر بگیریم، باید آن ملت را در فراز و نشیب های مختلف تاریخ تمدن در نظر بگیریم. به گواه تاریخ، ایرانیان کمترین خصایل بد و بیشترین خصایل نیک را در میان اقوام مختلف جهان داشته اند؛ مردم ایران مردم یگانه ای هستند و کانون نفس با حضور این مردم نفس می کشد.
تا به حال ️کدام شاعران و نویسندگان به عضویت کانون درآمده اند و یا از فعالیت های کانون حمایت می کنند؟
▫️بسیاری از شاعران و نویسندگان کشورمان عضو کانون هستند، از جمله محمدعلی بهمنی، سعید دبیری، جعفر گودرزی، عباس سجادی، امیرمحمد صمصامی، محمدحسین اسماعیلی، نیلوفر لاری پور، مریم حیدرزاده، کوروس احمدی، رضوان ابوترابی، بهروز آورزمان، مهدی احمدی، دکتر مینا آقازاده، دکتر الهه کاشانی، دکتر اصغر علی کرمی، ساجده جبارپور، حسن علیشیری، سید حسین متولیان، صابر قدیمی، امید صباغ نو، علیرضا آذر، احسان افشاری، علی ایلیا، صابر ساده، باران نیکراه، حمیدرضا نصرالهی، فوژان احمدی، نیما ایمانی، امید بیگدلی، امید روزبه، مهشاد عرب، مهدیه عرب، فریبا عباسی، یلدا انگالی، فریماه السادات حسینی، هما سعادت، سامی تحصیلداری، حامد صوفی پور، رضا فضل اله نژاد، شهلا اسماعیلی، مهدی میرآقایی، هیلدا احمدزاده، بهمن زدوار، رویا دیژن، آزاده سرلک، پرسا مقدس، فرشته لاری زاده، اعظم کمالی، شهرام مبین، ...
و همینطور محمود دولت آبادی، شمس لنگرودی، عبدالجبار کاکایی، ابراهیم اسماعیلی اراضی، امیرمهدی ژوله، منصور ضابطیان، دکتر بهمن بنی هاشمی و بسیاری از اساتید و ادبای کشور نیز کانون نفس را در این مسیر انساندوستانه همراهی کرده اند.
علاوه بر اهالی شعر و ادبیات، هنرمندان سایر رشته ها نیز از کانون شما حمایت می کنند؟
بله، همینطوره. هنرمندان همیشه به ما لطف داشتند و حتی اگر در زمینه تخصصی ادبیات فعالیت نداشته‌اند اما نام و اعتبار خودشان را به ما داده‌اند تا بتوانیم آگاهی‌رسانی بهتر و گسترده‌تری در کشور انجام بدهیم، هنرمندانی مثل سالار عقیلی، شیلا خداداد، یکتا ناصر، کوروش تهامی، فلورا سام، شبنم مقدمی، ژاله صامتی، بهاره رهنما، برزو ارجمند، فلور نظری، کمند امیرسلیمانی، مریم خدارحمی، مهدی یغمایی، روزبه نعمت الهی، علی اوجی، کیوان محمودنژاد، احسان کرمی، نیما کرمی، فرزانه معصومیان، علیرضا عسکریان، پیمان شیخی و ...
فعالیت انساندوستانه شما در کانون ادبی نوعی کنشگری اجتماعی است، به نظر شما هنر و ادبیات باید متعهد باشد؟
به نظر من "هنر" در شکل اصیل خودش نوعی جوشش است و نمی توان آن را با قالب و زمینه و موضوع محدود کرد. اما "هنرمند" انسان است و انسان موجودی اجتماعی است، پس هنرمند نمی تواند نسبت به آنچه در جهان اطرافش اتفاق می افتد بی‌تفاوت باشد و به نوعی متعهد است.
کرونا باعث تعطیلی فعالیت‌های فرهنگی شد، نشست های کانون نفس هم برگزار نمی شوند، کرونا به روند فرهنگ سازی و اهداف شما لطمه زده است؟
نمی توان گفت بی تاثیر بوده است، نشست های ادبی نبض ادبیات را زنده نگه می دارند و تعطیلی دورهمی های شاعرانه به انجمن ها لطمه می زند. اما در مورد کانون نفس ماجرا کمی متفاوت بود و با حمایت همیشگی شاعران و نویسندگان و هنرمندان، کانون نفس در روزگار کرونا هم فعالیت هایی داشته است و پویش هایی برای فرهنگ سازی اهدای عضو در فضای مجازی داشته ایم.
در ادامه سال و برای ۱۴۰۰ چه برنامه هایی دارید؟
پیش از این و در جلسه مشترک اعضای هیئت مدیره کانون ادبی نفس با دکتر کتایون نجفی زاده مدیرعامل انجمن اهدای عضو ایرانیان و دکتر امید قبادی نایب رئیس انجمن قرار بر این شد که در زمستان ۹۹ اولین جشنواره ادبی نفس را با حمایت انجمن اهدای عضو ایرانیان برگزار کنیم، جشنواره‌ای سراسری و ملی. اما به دلیل مطرح شدن برگزاری احتمالی جشنواره نفس در هفته نفس، این رویداد ادبی در سال ۱۴۰۰ برگزار خواهد شد که جزئیات را به زودی از طریق رسانه ملی و خبرگزاری‌ها اطلاع‌رسانی خواهیم کرد.
سخن آخر
همه ما بالاخره یک روز از قطار زندگی پیاده می‌شویم و سفر کوتاه ما به پایان خواهد رسید، از ما به جز یاد و خاطره چیزی نخواهد ماند؛ پس مهربان باشیم و مهربانی کنیم.
و با سپاس از یکتاپرس که به هنر و ادبیات و فرهنگ بها می‌دهد.
زنده باد کانون ادبی نفس
درود بر دکتر امیرافضلی