به گزارش گروه سیاسی یکتا پرس؛سفر شینزو آبه نخست وزیر سابق ژاپن به ایران در خرداد سال گذشته با تحلیل های مختلفی همراه شد. این سفر در شرایطی انجام شد که تقابل منافع میان تهران و واشنگتن به اوج خود رسیده بود؛ حساسیت های جهانی به موضوع منازعه، میان دو سوی تنش و نگرانی های پیرامون وقوع احتمالی درگیری میان این دو کشور از یکسو و خسارات های وارده احتمالی شرایط فرضی جنگ که به شکل عدیده ای بازار جهانی نفت را تحت تأثیر قرار می داد، از سوی دیگر موجب شد تا توکیو در مقام یک راه حل برای پایان دادن به شرایط ذکر شده وارد کارزار شود.
سفر آبه در آن زمان به تهران در قالب میانجی گر با درخواست ترامپ انجام گرفت. اگر چه مقامات عالی رتبه در توکیو مدعی بودند که نخست وزیر ژاپن حامل هیچ گونه پیامی از سوی ترامپ برای تهران نیست اما در عوض واشنگتن بارها تأکید کرده بود که آبه به عنوان گزینه مورد اعتماد کاخ سفید به تهران سفر کرده است تا با انتقال پیام واشنگتن، از دامنه تنش ها میان طرفین بکاهد و مقدمات انجام مذاکرات میان تهران و واشنگتن را فراهم کند.
واقعیت این است که سفر نخست وزیر سابق ژاپن به تهران با هدف اقناع ایران به مذاکره با واشنگتن انجام گرفته بود؛ بطوریکه آبه ضمن دیدار با مقامات عالیرتبه کشور، از تمام توان دیپلماتیک خود برای کسب موافقت تهران برای کشاندن ایران به پای میز مذاکره با واشنگتن استفاده کرد که در نهایت امر شکست خورد. در واقع ایران با تأکید بر مواضع قانونی خود، انجام هرگونه مذاکره با آمریکا را مبنی بر شروط بازگشت این کشور به برجام کرد و هرگز از این موضع قانونی خود عدول نکرد.
با این حال عده ای در داخل کشور به مانند روزهایی که برجام را سند نجات بخش ایران معرفی می کردند، نقش میانجی گرایانه آبه را برای مذاکره با آمریکا فرصتی حیاتی توصیف می کردند. این در حالی است که مجموعه حاکمیت با دید افق محورانه نسبت به آینده، مبنا را بر این قرار دادند تا دست رد را به سینه میانجی گر بزنند که از سوی ترامپ مأمور به قانع کردن تهران بود.
در واقع ریسمان پوسیده اعتمادی که لیبرال های داخلی بدان استناد می کردند همان ریسمانی بود که در برجام مبنای اعتماد شد. به عبارت بهتر ادله اعتماد به نقش میانجی گرایانه آبه به عنوان طرف ثالث در روند مذاکره میان تهران و واشنگتن همان ادله و استدلالی بود که امضای جان کری وزیر خارجه آمریکا را سند ضمانت اجرای برجام توسط آمریکا می دانست، که این بار مشمول تکرار تاریخ در قامت آبه شده بود.
اما با کنار رفتن آبه از منصب نخست وزیری ژاپن، مشخص شد که آنچه طرفداران مذاکره با گزاره اعتماد بدان استناد می کردند، بی اساس از آب در آمد. حقیقت این است که نگاه ساده لوحانه به مناسبات جاری در روابط بین الملل همانند آن چیزی که جریان لیبرال و حامی مذاکره با آمریکا در کشور دارند، موجب از دست رفتن منافع ملی می شود.
در واقع آنچه در سیاست بین الملل غیر قابل اتکا می باشد اعتماد است. به عبارت دیگر اینکه، تعیین رویکردها و راهبردها در عرصه بین الملل باید متکی به توانمندی ها و قابلیت های هر کشور در عرصه داخلی و خارجی باشد نه اعتماد بی مورد به دیگر کشورها.
بنابراین با توجه به نکات بیان شده در این باره باید خاطر نشان کرد که آنچه از کوزه لیبرال های داخلی در عرصه خارجی (مذاکره با آمریکا) برای کشور و نظام بیرون می تراود مبنایی علمی و عملکردی در عرصه سیاست و روابط بین الملل ندارد. بطوریکه نتیجه اعتماد به این گونه رفتارها، هزینه بر و فرصت سوز است.
