به گزارش گروه اجتماعی یکتا پرس، در برخی موارد، حساسیت بیش‌ازحد به اندازه‌ای می‌رسد که به‌عنوان اختلال رفتاری شناخته می‌شود. منتها اگر خود فرد و اطرافیان او درباره حساسیت بیش‌ازحد و تأثیرهای آن اطلاعات کافی داشته باشند، می‌توانند به‌راحتی شرایط را کنترل کنند.
اختلال HSP چیست؟
افراد فوق حساس (HSP) کسانی‌اند که سیستم عصبی‌شان واکنش شدیدتری به‌نسبت دیگران در برابر محرک‌های جسمی، احساسی و اجتماعی نشان می‌دهد. این مفهوم را اولین بار در سال ۱۹۹۰ روان‌شناسان مشهور، الین آرون و آرتور آرون مطرح کردند. بعد از آن، روان‌شناسان بسیاری در این زمینه تحقیق کردند و ویژگی‌های مختلف افراد HSP را تشخیص دادند.
حساسیت زیاد همیشه هم اختلال نیست. بسیاری از روان‌شناسان بر این باورند که چیزی تحت عنوان اختلال HSP وجود ندارد و این افراد فقط نوعی ویژگی شخصیتی منحصر‌به‌فرد دارند. مثل اینکه فرد درون‌گرا یا برون‌گرا باشد. افراد فوق حساس نیز مانند هر فرد دیگری، هم نقاط ضعف و هم نقاط قوت مختلفی دارند.
مهم‌ترین ویژگی‌های افراد فوق حساس
تحقیقات روان‌شناسان نشان می‌دهد افراد فوق حساس ویژگی‌های مشترکی دارند. به کمک این ویژگی‌ها، می‌توانید تشخیص دهید میزان حساسیت شما طبیعی است یا خیر. در ادامه، به مهم‌ترین ویژگی‌های HSP اشاره کرده‌ایم.
افراد فوق حساس معمولا باطنی پیچیده دارند، افکارشان بسیار قدرتمند است و احساسات عمیقی را تجربه می‌کنند.
هر ویژگی جذابی که در طبیعت، هنر، افراد دیگر یا حتی یک تبلیغ تجاری منحصر‌به‌فرد وجود داشته باشد، آنها را تحت
تأثیر قرار می‌دهد.
این افراد نمایش‌های تلویزیونی و فیلم تماشا نمی‌کنند، زیرا بیش‌ازحد درگیر فیلم یا سریال می‌شوند و ممکن است تا چند هفته به آنچه در برنامه اتفاق افتاده فکر کنند.
زمانی که امور روزمره آنها چالش‌برانگیز می‌شود و سطح استرس روزانه‌شان افزایش پیدا می‌کند، دوست دارند همه‌چیز را رها کنند و برای آرام‌شدن به اتاقی خلوت و تاریک بروند.
آنها توان تحمل شرایط نامطلوب مانند ازدحام، سروصدای زیاد، نور شدید یا حتی لباس‌های ناراحت را ندارند و با قرارگرفتن در چنین شرایطی، واکنش‌های شدیدی نشان می‌دهند.
آیا HSP بودن چیز خوبی است؟
بله!
البته بهترین راه برای فهمیدن این موضوع این است که با آدم‌های بسیار حساس در این مورد صحبت کنید. ما با صدها فرد با حساسیت بالا در مورد حساسیت‌هایشان صحبت کردیم. اینجا بعضی از صحبت‌هایشان در مورد HSP بودنشان را می‌خوانید:
بسیار حساس بودنم باعث قدرت فوق العاده من است.
من متوجه چیزهایی می‌شوم که دیگران متوجه آن نمی‌شوند و این باعث می‌شود که در شغلم و زندگی با همسرم بهترین باشم و به من این فرصت را می‌دهد که کارهایی را به انجام برسانم که دیگران نمی‌توانند.
HSP بسیار حساس بودن به معنی مهربانی، درک بالا، دلسوزی و قدرتمند بودن است.
من یک رهبر آرام اما مطمئنم.
درتمام مراحل زندگی‌ام توانایی دیدن یک تصویر بزرگ با جزییاتش را دارم. نمی‌دانستم که توانایی‌هایم چقدر منحصر به فرد است تا اینکه دیدم دیگران چقدر در انجام کارهایی که برای من راحت است مشکل دارند.
من میتوانم چیزهایی ببینم که دیگران نمی توانند آنها را ببینند.
شکی نیست که بعضی HSPها هنگامی که به خوبی درک نمی‌شوند یا زندگی کاری آنها با مطالباتشان به عنوان یک آدم بسیارحساس مطابقت ندارد دائما در حال کشمکش هستند. برخی دیگرشان دائما در حال فیلتر کردن احساس هایی هستند که می‌توانند از افراد پیرامونشان جذب کنند. کار دشواری است ، با اینکه کم آرامش ترین فرد در اتاق هستند همچنان آرام باقی بمانند.
چرا اغلب HSP یک اختلال تصور می‌شود؟
حساسیت پردازش حسی که فرد را تبدیل به یک HSP می‌کند، و اختلال پردازش حسی که دو موضوع کاملا متفاوت هستند معمولا با هم اشتباه گرفته می‌شوند.با وجود اینکه این دو اسم خیلی شبیه به هم هستند اما دو ویژگی کاملا متفاوت‌اند.
حساسیت پردازش حسی (SPS) که در افراد باعث می‌شود آنها یک آدم بسیار حساس (HSP) محسوب شوند. یک ویژگی سلامت است و پایه ژنتیک دارد و فرد با این ویژگی متولد می شود. تنها باید بگوییم که این افراد در برابر هرگونه محرکی (محرک های بیرونی و محیطی و دیگر افراد و همینطور محرک های داخلی مانند احساسات و تفکر عمیق درمورد یک موضوع) سیستم عصبی بسیار حساسی دارند.
آیا اختلال HSP در بین مردم جهان متداول است؟
با توجه به تحقیقات انجام‌شده، حدود ۲۰ درصد از جمعیت جهان را افراد فوق حساس تشکیل می‌دهند؛ پس این ویژگی شخصیتی نادر نیست. جالب است بدانید حساسیت بیش از اندازه و درون‌گرایی ویژگی‌های مشترکی دارند. البته فرد فوق حساس لزوما درون‌گرا نیست و فرد درون‌گرا ممکن است فوق حساس نباشد. منتها بین این دو ویژگی شخصیتی چندین وجه مشترک وجود دارد. برخی از افراد اختلال HSP را با اختلال پردازش حسی (SPD) اشتباه می‌گیرند. این دو مفهوم در روانشناسی کاملا متفاوت‌اند.
تفاوت بین بسیار حساس بودن و اختلال پردازش حسی:
تفاوت در پوسته: یک آدم بسیار حساس با حساسیت پردازش حسی به راحتی حجم بیشتری از اطلاعات را و با عمق بیشتر نسبت به دیگر افراد پردازش می‌کند .
از طرف دیگر افراد دارای اختلال پردازش حسی اطلاعات را در هم آمیخته پردازش می‌نمایند.
به این دلیل است که HSP بودن یک ویژگی سودمند و سلامت است در حالی که SPD یک اختلال به شمار می‌آید.
چه مواقعی افراد فوق حساس با چالش روبه‌رو می‌شوند؟
اولین ویژگی افراد فوق حساس این است که در شرایط پرتنش بیشتر از فردی عادی دچار استرس می‌شوند. این افراد حتی در شرایطی که برای فردی غیرحساس ممکن است کاملا معمولی باشد استرس می‌گیرند.
استرس اجتماعی در آدم فوق حساس نسبت به سایر انواع استرس بیشتر است. اضطراب اجتماعی یعنی فرد زمانی که کاری را انجام می‌دهد، مدام به سناریوهایی که باعث ایجاد اشتباه می‌شوند فکر می‌کند. در نتیجه، مدام استرس دارد که بازخواست شود یا به‌خاطر اشتباه خودش دیگران را به دردسر بیندازد.
در ادامه، به چالش‌برانگیزترین موقعیت‌ها برای افراد فوق حساس اشاره کرده‌ایم.
زمانی که برنامه‌های روزمره فشرده می‌شود
برخی از افراد روزهای پرمشغله را دوست دارند و از همان کودکی زندگی هیجان‌انگیز و پرماجرایی را تجربه کرده‌اند. منتها افراد مبتلا به اختلال HSP نمی‌توانند روزهای شلوغ را تحمل کنند. زمانی که مجبور می‌شوند کاری را در زمان کوتاهی انجام دهند استرس می‌گیرند؛ حتی اگر اطمینان داشته باشند در همین زمان کوتاه هم از پس انجام کار موردنظر برمی‌آیند.
علت استرس افراد حساس در چنین شرایطی این است که باید با عدم‌قطعیت‌ها مواجه شوند و مطمئن نیستند که می‌توانند همه‌چیز را کنترل کنند یا خیر. این موضوع فشار روانی زیادی به آنها وارد می‌کند.
زمانی که دیگران از آنها انتظارات نابجا دارند
افراد فوق حساس به دیگران و نیازهایشان توجه زیادی نشان می‌دهند. آنها دوست ندارند کسی را ترک کنند و معمولا نمی‌توانند به درخواست‌های دیگران نه بگویند. یادگیری مهارت نه گفتن یکی از ضروری‌ترین نیازهای افراد مبتلا به اختلال HSP است. این افراد نمی‌خواهند دوستانشان را ناامید کنند. به همین دلیل، تمام انتظارات آنها را برآورده می‌کنند؛ حتی اگر به ضرر خودشان تمام شود.
افراد فوق حساس بدترین منتقدان برای خودشان هستند و خودانتقادی مخرب را پیشه می‌کنند. آنها تصور می‌کنند مسئولیت شادی عزیزانشان را بر عهده دارند. زمانی که اطرافیان فردی فوق حساس با احساسات منفی درگیرند، او در تلاش است حس آنها را درک کند و هر کاری برای ازبین‌بردن ناراحتی‌هایشان انجام می‌دهد.
ترفندهایی برای کاهش حساسیت بیش از حد
مهارت نه‌گفتن را یاد بگیرید.
خانه‌تان را به محیطی تبدیل کنید که در آن آرامش دارید.
چه‌چیزهایی باعث استرس شما می‌شوند؟ از آنها دوری کنید.
سعی کنید از محرک‌هایی که باعث واکنش شدید در شما می‌شوند دوری کنید (مثل فیلم‌ها یا افراد مخرب).
در برنامه روزانه‌تان تجربیات مثبت را جای دهید و مثبت‌اندیش باشید. این کار برای مقابله با استرس روزانه کمکتان می‌کند.
انتهای پیام/
