به گزارش گروه اجتماعی یکتا پرس، آگورافوبیا نوعی اختلال اضطرابی یا ترس شدید و غیرمنطقی است. افرادی که دچار این مشکلاند از موقعیتهایی مثل بودن در وسایل نقلیه عمومی، فضاهای باز و بسته، ایستادن در صف یا حضور در میان جمعیت میترسند. در واقع، افراد مبتلا به آگورافوبیا از مکانهای عمومی و شلوغ واهمه دارند؛ پس یا اصلا از خانه بیرون نمیروند یا کسی را با خود همراه میبرند.
آگورافوبیا مانند ترسی شدید و غیرمنطقی است. این افراد در این مکانهای خاصی احساس درماندگی میکنند. علت این ترس این است که آنها فکر میکنند هیچ راه فراری از آن مکان ندارند و کسی نمیتواند در آن شرایط به آنها کمک کند. معمولا در این شرایط به این افراد حمله پانیک دست میدهد.
تکرار حملات پانیک در موقعیتهای ذکرشده باعث میشود آنها بیشتر از قبل از این مکانها بترسند و دیگر شهامت تنهایی بیرونآمدن از خانه را نداشته باشند. آگورافوبیا علائم مختلفی دارد. عمده علائم این ترس شدید شامل موارد زیر است:
ترس از تنها بیرونرفتن
ترس از جمعیت یا ماندن در صف
ترس از مکانهایی که فرار از آنها دشوار است.
ترس ازدستدادن کنتـرل در مکانهـای عمومی.
ترس از فضای باز (مثل پارکینگ، پل یا مرکز خرید).
ترس از وسایل نقلیه عمومی (مثل اتوبوس، هواپیما یا قطار).
ترس از فضای بسته (مثل سینما، آسانسور، فروشگاههای کوچک یا ساختمانها).
این ترس در صورت قرارگرفتن در موقعیتهای بالا تشدید میشود. در این شرایط، همراهی یک دوست تا حد زیادی استرس و اضطراب فرد را کاهش میدهد. این اضطراب ممکن است در موقعیتهای اجتماعی، شغلی یا سایر زمینههای زندگی شخص تأثیر منفی بگذارد. آگورافوبیا حداقل ۶ ماه در افراد ادامه خواهد داشت و باعث افسردگی، کاهش عزت نفس، خودسرزنشگری، ناامیدی، اضطراب و بیماریهای زیاد دیگری میشود.
در واقع، آگورافوبیا پیامد اختلال پانیک است. پانیک اختلالی عصبی است که در عرض چند ثانیه به اوج خود میرسد و علائم جسمی شدیدی دارد. گاهی نیز افراد احساس میکنند حمله قلبی یا مرگ سراغ آنها آمده است. اگر فرد در مکانی خاص دچار حمله پانیک شده باشد، از حضور دوباره در آن مکان یا مکانهای مشابه میترسد. علائم پانیک شامل موارد زیر است:
غشکردن
ترس از مرگ
میگرن شدید
ناراحتی معده
اسهال یا تهوع
بیاختیاری ادرار
ضربان قلب شدید
ازدستدادن کنترل
سرخشدن ناگهانی
عرقکردن یا گرمای زیاد
سرگیجه یا احساس ضعف
اینطور نیست که علت ایجاد این بیماری کاملا مشخص باشد؛ اما این فوبیا ممکن است به علتهای مختلف از جمله ژنتیک، مزاج، استرس محیطی یا تجربه شخصی ایجاد شود. همچنین، اگر کسی سابقه حملات پانیک داشته باشد، احتمال بروز این فوبیا در او بیشتر میشود.
آگورافوبیا گاهی از کودکی شروع میشود. منتها معمولا این بیماری در دوران نوجوانی و جوانی تا قبل از ۳۵سالگی بروز میکند. با این حال، این مشکل گاهی در افراد مسن نیز وجود داشته است. نکته قابلتوجه این است که زنان بیشتر از مردان درگیر آگورافوبیا میشوند.
در صورت وجود عوامل زیر، شدت این بیماری در افراد مختلف بیشتر میشود:
مضطرب و عصبی بودن
ترس بیشازحد از حملات پانیک
عدمتعادل مواد شیمیایی در مغز
داشتن دیگر انواع فوبیا یا اختلال پانیک
سابقه این فوبیا در خویشاوندان نزدیک
داشتن تجربیات تلخ در زندگی (مثل فوت والدین، تجاوز، مورد حمله قرارگرفتن و ناتوانی در دفاع از خود، مصرف مواد مخدر)
هیچ راه قطعی برای پیشگیری از این مشکل وجود ندارد. اگر آگورافوبیای شما خفیف است، سعی کنید بر آن غلبه کنید. معمولا دوری از محیطهایی که از آنها میترسید باعث افزایش شدت این اضطراب میشود. سعی کنید آرامآرام یا با همراهی کسی به مکانهای امن بروید و بر ترس خود غلبه کنید.
اما اگر آگورافوبیای شما حاد است و دچار حمله پانیک میشوید، باید زودتر تحت درمان قرار بگیرید. اگر درمان این مشکل یا بیماریهای روانی دیگر را نادیده بگیرید، شدت و علائم بیماری حادتر میشود و درمان آن مشکلتر خواهد شد. آگورافوبیا با ترسها و فوبیاهای دیگر متفاوت است. اگر این افراد از وسایل حملونقل عمومی استفاده نمیکنند، بهعلت هوازدگی یا ترس از پرواز نیست. اگر از جمعیت دوری میکنند، بهعلت اختلال شخصیت اجتماعی یا اضطراب یا ترس از قضاوت دیگران نیست. آنها میترسند که در این شرایط دچار حمله پانیک شوند.
آگورافوبیا توانایی و روابط اجتماعی و شغلی و زندگی افراد را محدود میکند. این افراد دیگر نمیتوانند وظایف و کارهای روزمرهشان را بهراحتی انجام دهند. دنیای آنها کوچک میشود.
شامل حساسیتزداییهای سیستماتیک است. در روند رواندرمانی، به افراد کمک میشود در موقعیتها و شرایط استرس زا بهجای ترس و اضطراب، درست فکر کنند و کمتر دچار فوبیا شوند. این درمان شامل تمرینهای آرامشبخش یا تنفسی نیز میشود.
روشی بسیار مناسب و مؤثر برای درمان آگورافوبیاست. در این روش، فرد بیمار باید با شرایط و موقعیتهای استرسزا مواجه شود و کارهایی را که ازشان میترسد با کمک پزشک انجام دهد؛ مثلا اگر از اتوبوس میترسد، پزشک ابتدا به او عکسهای اتوبوس را نشان میدهد. سپس در مرحله بعد، از بیمار میخواهد پیاده به ایستگاه اتوبوس برود و برگردد. سپس باید مسافت کوتاهی را با اتوبوس طی کند تا در آخر بتوانند بهراحتی و برای مدت طولانی سوار اتوبوس شود.
داروهای مختلفی برای درمان این مشکل وجود دارد که رایجترین آنها داروهای ضدافسردگی هستند. پزشکان معمولا درمان را با دوز کم شروع میکنند تا میزان سروتونین در مغز افزایش یابد. سروتونین مادهای شیمیایی است که احساس خوب و شاد بودن را در فرد به وجود میآورد. داروهایی که سروتونین مغز را افزایش میدهند و باعث درمان آگورافوبیا میشوند عبارتاند از:
سرترالین
فلوکستین
سیتالوپرام
ونلافاکسین
اسسیتالوپرام
مهارکنندههای بازجذب سروتونین
داروهای ضدافسردگی سهحلقهای
مهارکنندههای انتخابی سروتونین نوراپی نفرین
این داروها معمولا باید ۶ ماه تا ۱ سال استفاده شوند. اگر فرد با رفتن به موقعیتهای استرسزای قبلی اضطراب و ترس نداشت، پزشک میزان این داروها را کاهش میدهد. در صورت شدیدبودن علائم، پزشک ممکن است داروهای ضداضطراب مثل بنزودیازپین، زاناکس یا کلونازپام را برای تسکین کوتاهمدت تجویز کند.
تمرینی عالی برای کاهش استرس و آرامشدن است. تمرینهای تنفسی، یوگا، مدیتیشن، تغییر سبک زندگی، ورزش منظم، رژیم غذایی سالم، خواب کافی، و پرهیز از کافئین و الکل و مواد مخدر نیز تاثیر زیادی در درمان آگورافوبیا دارند. فراموش نکنید هروقت به کمک نیاز داشتید، از دوستان یا آشنایان بخواهید شما را همراهی کنند.
انتهای پیام/