شروط باطل و مبطل ضمن عقد نکاح

به گزارش گروه اجتماعی یکتا پرس، زمانی‌که زن و مردی قصد دارند به عقد ازدواج یک‌دیگر در آیند، به لحاظ عرفی برخی از شروط ضمن عقد تحت عنوان شروط دوازده‌گانه را امضا می‌کنند.

همانگونه که زن و مرد ممکن است به صورت درج شروط صحیح ضمن عقد ازدواج شروطی را مشخص کنند تا طرف مقابل در صورت توافق به آن پایبند باشد ، این امکان وجود دارد که گاهی شروط درج شده ضمن عقد نکاح به دلایلی باطل باشد که شروط باطل ضمن عقد نکاح خود به دو گونه هستند :

برخی از شروط ضمن عقد باطل تاثیری در اصل نکاح ندارند و فقط خود شرط باطل است.

در مقابل ، برخی از شروط ضمن عقد نکاح باطل کننده اصل نکاح نیز می باشند که توجه به این شروط باطل ضمن عقد نکاح حائز اهمیت فراوان است.

به همین دلیل شروط باطل ضمن عقد نکاح را در دو قسمت شروطی که باطل است ولی مبطل عقد نیست و شروطی که باطل و مبطل عقد است مورد بررسی قرار خواهیم داد .

شروط باطل ضمن عقد نکاح

همان‌گونه که زن و مرد ممکن است شروط صحیحی را مشخص کنند تا طرف مقابل در صورت توافق به آن پایبند باشد، این امکان وجود دارد که گاهی شروط درج شده ضمن عقد نکاح به دلایلی باطل باشد که شروط باطل ضمن عقد نکاح خود به دو گونه هستند:

برخی از شروط ضمن عقد باطل تاثیری در اصل نکاح ندارند و فقط خود شرط باطل است.

 در مقابل، برخی از شروط ضمن عقد نکاح باطل‌کننده اصل عقد ازدواج نیز می‌باشند که توجه به این شروط باطل ضمن عقد نکاح حائز اهمیت فراوان است.

شروطی که باطل هستند ولی باعث باطل شدن عقد ازدواج نیستند

شرطی که انجام آن غیر مقدور باشد: 

مثلا اگر ضمن عقد نکاح شرط شود که شوهر، مرده‌ای را زنده کند یا یک زبان خارجی را ظرف یک روز به‌طور کامل فرا گیرد این شرط غیر مقدور، باطل است ولی عقد نکاح را باطل نمی‌کند .

شرطی که در آن نفع و فایده‌ای نباشد: 

مثلا شرط شود که یکی از زوجین فاصله بین دو استان را با پای پیاده طی کند که در این‌صورت نیز شرط باطل است ولی عقد نکاح صحیح است.

شرطی که نامشروع باشد:

مثل این‌که زن با شوهر خود شرط کند که کاملا در معاشرت‌های خود آزاد بوده یا این‌که ریاست خانواده با زن باشد، به دلیل این‌که این شروط مخالف شرع و قانون مدنی هستند می‌توان قائل به این مطلب شد که شروط مذکور نامشروع بوده و باطل هستند.

شروطی که باطل و مبطل عقد است

علاوه بر شروطی که ذکر شدند ، برخی از شروط باطل ضمن عقد نکاح هستند که به صحت عقد نکاح خلل وارد می کنند و سبب بطلان عقد نکاح خواهند شد . طبق ماده 233 قانون مدنی شروطی که باطل و مبطل عقد نکاح هستند شروطی هستند که مخالف مقتضای عقد نکاح باشند .

به طور کلی شرط خلاف مقتضای عقد نکاح یعنی شرطی که با آنچه ذات و طبیعت عقد نکاح اقتضا می کند مخالفت داشته باشد. به عنوان مثال در صورتی که در عقد ازدواج شرط شود که زن و یا شوهر وظایف زوجیت خود را در مقابل یکدیگر انجام نداده و تمکین خاص یا رابطه زوجیت میان آنها پدید نیاید، چنین شرطی به دلیل اینکه خلاف مقتضای ذات عقد نکاح می باشد ، علاوه بر اینکه خود شرط باطل است، باطل کننده عقد نکاح نیز می باشد و سبب بطلان عقد نکاح خواهد شد.

انتهای پیام/